در گفت و گو با معاون پرستاری وزارت بهداشت بررسی شد
مشکلات پرستاران در کانون توجه
محدثه جعفری
خبرنگار
پرستاران نسبت به پرداخت نشدن مطالباتشان، اجرایی نشدن قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری، تبعیض در پرداخت کارانه، اضافه کاری اجباری و... معترض هستند و تجمعاتی نیز داشتهاند تا شاید مورد توجه قرار گیرند به طوری که معاون پرستاری وزارت بهداشت در این باره گفت: برای ارتقای وضعیت معیشتی و انگیزشی پرستاران، تغییرات اساسی در دستورالعمل پرداخت کارانه گروه پرستاری ایجاد میشود. همچنین با دریافت مجوزهای استخدامی و تغییر وضعیت پرستاران شرکتی و قراردادی میتوانیم انگیزه این گروه را برای ارائه خدمت افزایش دهیم.
دکتر عباس عبادی با اشاره به عدم پرداخت مطالبات پرستاران و اضافه کاریهای اجباری که به خاطر کمبود نیرو در این بخش متحمل میشوند، به «ایران» گفت: رهبر معظم انقلاب بارها به مشکلات جامعه پرستاری اشاره کردهاند و میگویند: «بیتوجهی به جامعه پرستاری، بیتوجهی به سلامت جامعه است» و اکنون بازتاب دو دهه بیتوجهی به مطالبات پرستاران را مشاهده میکنیم و کممهریهایی که در حق این گروه شکل گرفته است، منجر به رنجش مردم میشود.
وی ادامه داد: بعد از فرمایشات مقام معظم رهبری و تأکید ایشان بر اجرای تعرفهگذاری خدمات پرستاری، از ابتدای فروردین ماه 1401 این قانون عملیاتی و اجرایی شد. در سه سال گذشته تلاش کردیم با افزایش ضریب ریالی و ارزش نسبی خدمات پرستاری تا حدودی وضعیت را ترمیم کنیم اما واقعیت آن است به علت کوچک بودن صندوق تعرفه پرستاری، مبالغ توزیع شده مبالغ قابل توجه از دید همکاران پرستار نبوده است.
ضرورت تبدیل وضعیت پرستاران شرکتی و قراردادی
دکتر عبادی با اشاره به اینکه با اجرای قانون، سال به سال وضعیت قطعاً بهتر میشود، ادامه داد: یکی دیگر از مشکلات جامعه پرستاری، فشار کاری و اضافه کاریهای اجباری است که به واسطه کمبود نیرو در این حوزه به پرستاران تحمیل شده است. متأسفانه این فشار کاری موجب شد پرستاران با گذشت 10 سال از خدمت دچار فرسودگی شغلی شوند و این امر تأثیر بسیاری بر خدماترسانی به مردم و سلامتشان دارد.
معاون پرستاری وزارت بهداشت با بیان اینکه دریافت مجوزهای استخدامی میتواند از فشار کاری همکاران پرستار کم کند، گفت: باید بتوانیم پرستارانی را که به صورت شرکتی، قراردادی یا تبصرهای مشغول به خدمت هستند تبدیل وضعیت کنیم تا ضمن افزایش انگیزه برای ادامه کار، خدماتی هم که مردم دریافت میکنند، باکیفیتتر ارائه شود. همچنین با افزایش نیرو میتوانیم فشار کاری روی جامعه پرستاری را کاهش دهیم.
ارتقای ضریب سختی کار برای افزایش دریافتی
دکتر عبادی درخصوص چالش سوم در حوزه پرستاری گفت: دغدغه بعدی شاغلان این حوزه، پایه حقوق پرستاران است. نگاه کشوری به این صورت است که همه مشاغل تقریباً مثل هم دریافتی داشته باشند اما با توجه به ماهیت شغل پرستاری که سخت و زیانآور است باید این امر برایشان لحاظ شود. بنابراین یکی از اقدامات مهم در این بخش، ارتقای ضریب سختی کار است و اصلاح ضرایب حقوقی بویژه فوقالعاده خاص است. علیرغم پیگیریهای وزارت بهداشت در سه سال گذشته در این مورد، در سال جاری مجلس شورای اسلامی ضریب را با حداقل تصویب کرد و متأسفانه اعتبارات آن هم از بودجههای جاری نیست و وابسته به درآمدهای اختصاصی دانشگاههای علوم پزشکی است.
اختصاص اعتبارات به دانشگاههای علوم پزشکی
این مقام مسئول با بیان اینکه دانشگاههای علوم پزشکی کشور با توجه به تحمل هزینههای مختلف براحتی نمیتوانند از اداره امورات برآیند، افزود: هرچند اضافه شدن این هزینه جدید میتواند اندکی وضعیت حقوقی پرستاران را بهبود بخشد اما با توجه به اینکه در ماه پنجم سال هستیم، هنوز این موضوع به شکل واقعی عملیاتی نشده است.
به گفته دکتر عبادی، در چند روز اخیر مقداری اعتبار به دانشگاههای علوم پزشکی تزریق شده است که ترمیم حقوقها پرداخت شود اما مجموعه مشکلاتی که عموماً به معیشت افراد مرتبط است، منجر به این شده است که فشار جسمی و روانی بسیاری را همکاران پرستار متحمل شوند. برای حل مشکلات نتوانستیم به زبان مشترکی با سازمانهای خارج از وزارت بهداشت برسیم که این امر سبب شده هم پرستاران و هم مردم دچار مشکل شوند.
هر ساعت اضافه کاری 25 تا 30 هزار تومان است
وی با اشاره به مبالغ پایین اضافهکاریهای بعضاً اجباری پرستاران گفت: متوسط دریافتی هر ساعت اضافه کاری حدود 25 تا 30 هزار تومان است اما هستند پرستارانی که 20 هزار تومان هم برای هر ساعت اضافه کاری برایشان لحاظ میشود. یکی از درخواستهای بحق همکاران ما این است ضریب این اضافه کاریها افزایش پیدا کند که بحق هم است.
هنوز برای اصلاح ضریب اجازه ندادهاند
معاون پرستاری وزارت بهداشت با بیان اینکه از مرداد سال گذشته پیشنهادهایی به سازمان امور استخدامی و برنامه و بودجه دادیم که رئیس جمهور شهید هم درخصوص این موضوع دستور داده بود، گفت: متأسفانه در کش و قوسها و فرایند بوروکراسی، هنوز مجوز اصلاح ضریب به وزارت بهداشت ندادند.
این درحالی است که بسیاری از دانشگاههای علوم پزشکی از محل درآمدشان تا حدودی این اضافه کار را ترمیم میکنند اما هنوز نتوانسته نظر همکاران پرستار را جلب کنیم و امیدواریم با مصوبات قانونی که در روزهای اخیر شروع شده و خیلی از سازمانهای خارج از حوزه وزارت بهداشت به کمک ما آمدهاند، بتوانیم بزودی پاسخگوی نیازهای بهحق همکاران خود باشیم.
ضرورت رفع مشکلات برای جلوگیری
از مهاجرت پرستاران
دکتر عبادی عنوان کرد: اگر قانونگذاران و مجریان سلامت مردم برایشان اهمیت دارد، باید پرستاران را متفاوت ببینند چرا که این حرفه سختیهای منحصر به فردی دارد. از سوی دیگر کشورهای همسایه درهایشان را برای پذیرش نیروهای تخصصی ایرانی بازکردند و با ارائه تسهیلات، نیروهای پرستاری را جذب میکنند.
رفع نکردن چالشهای این حوزه میتواند سبب مهاجرت پرستاران از کشور شود که باز هم مردم آسیب آن را میبینند.