درباره نسخه تازه سری فیلم‌های کمدی «درهم کوبندگان اشباح»
شلوغ اما شیرین و خاطره‌ساز
وصال روحانی
روزنامه نگار
«درهم کوبندگان اشباح: امپراطوری یخ‌زده» عنوان یک فیلم تازه سینمایی و ادغامی از ژانرهای ماوراءالطبیعه و کمدی است که آن را جیل کینان کارگردانی کرده و سناریوی آن را همین هنرمند به اتفاق جیسن ریتمن نوشته است. این فیلم را باید دنباله‌ای بر فیلم «درهم کوبندگان اشباح: دردنیای بعدی» تلقی کرد و در کل پنجمین فیلمی دانست که به فرانچیز دیرپای «درهم کوبندگان اشباح» تعلق دارد و اولین و دومین قسمت آن در سال‌های 1984 و 1989 اکران شدند و فروش زیادی داشتند و قسمت سوم آن پس از 27 سال وقفه در سال 2016 ساخته و پخش شد. با این اوصاف نسخه جدید این سری فیلم‌ها را باید نشانه‌ای از این دانست که سازندگان این فرانچیز از حاصل نمایش سه قسمت جدیدتر این سری فیلم‌ها راضی‌اند و به استمرار این روند تمایل دارند. این در حالی است که شور و حال و شوق چشمگیری که دو قسمت اول این فرانچیز در دهه 1980 ایجاد کرد و کمدی نابی که از آمیزش ایده‌های فراانسانی و تصورات شبح‌گونه با ژانرکمدی خلق شد، هنردوستان را که تا آن زمان کارهایی از این قبیل کمتر دیده بودند به وجد آورد و سه فیلمی که در بازه زمانی 8 سال اخیر به نمایش درآمده‌اند، هیچ‌گاه همان بازتاب را نداشته‌اند. این را نیز ناگفته نگذاریم که فیلم سوم که با همان عنوان «درهم کوبندگان اشباح» به نمایش درآمد، بیش از آنکه ادامه‌ای بر آثار قبلی و یک فیلم دنباله‌ای باشد، یک جمع‌بندی از کل ماجراهای مطرح شده در این سری آثار بود. این نکته نیز قابل ذکراست که از روی این سری فیلم‌ها یک مجموعه تلویزیونی هم به نام «درهم کوبندگان واقعی اشباح» ساخته و طی سال‌های 1986 تا 1991 پخش شد و سریال دیگری هم به اسم «درهم کوبندگان مقتدر اشباح» تهیه شد و به نمایش درآمد، اما عمر این یکی کوتاه‌تر و پرونده آن که درسال 1997 گشوده شده بود، در همان سال بسته شد. فهرست بازی‌های ویدیویی ساخته شده از روی این فرانچیز هم طولانی‌تر و قطورتر از آن است که قابل درج باشد.
از تجدید خاطرات قدیمی‌ها تا ورود تازه‌واردها با جمع اشباح
نسخه جدید «درهم کوبندگان اشباح» با دربرداشتن بازیگرانی همچون پل رود، کری کان، فین وولف هارد، مک کنا گریس و لوگان کیم، آنها را قادر ساخته که نقش‌های خود در قسمت چهارم را که سه سال پیشتر ارائه شده بود و «در دنیای بعدی» هم نام دارد، تکرار کنند و همسو با آنها چند هنرپیشه فیلم‌های متقدم‌تر شامل بیل موری و دن ایکروید که مردان اول فیلم‌های نخست و دوم بودند نیز پس از وقفه‌ای 40 ساله یک‌بار دیگر و البته با پیری محسوس و چهره‌ای دگرگون شده در قسمت پنجم، آفتابی شوند. ارنی هادسون، آنی پاتسی و ویلیام آترتون دیگر بازیگران فیلم‌های متقدم‌تر هستند که با حضور در قسمت جدید خاطرات قدیمی خود را تجدید کرده‌اند و در کنار آنها چند تازه‌وارد را هم می‌بینیم که برای اولین‌بار وارد این فرانچیز شده و با دنیای اشباح محشور شده‌اند. تازه وارد‌ها به این عرصه، کمیل نانجیانی، پاتون اسوالت، امیلی آلین‌لیند و جیمز آکاستر هستند.
اتفاقات نسخه تازه «درهم کوبندگان اشباح» سه سال بعد از وقوع رخدادهایی شکل می‌گیرد که در قسمت سوم نظاره کرده بودیم. شرایط جهان بر‌اساس قصه این فیلم به مرحله و نقطه‌ای رسیده که متخصصان قدیمی درهم کوفتن اشباح، مجبورند دست به دست شبح‌کش‌های جدید بدهند تا بلکه بتوانند دنیا را از شر وجود تبهکار بزرگی نجات بدهند که شهر نیویورک را تسخیر کرده و درصدد ساخت قوای ارتش‌گونه تازه‌ای است که به‌تدریج سایر شهرها و کشورهای دنیا را هم در ید اختیار وی قرار بدهند.
از شروع تا تولید
طرح ساخت نسخه تازه «درهم کوبندگان اشباح» در آوریل 2022 و قریب به یک سال پس از توفیق تجاری قسمت قبلی اعلام و کارهای اجرایی آن آغاز شد. ابتدا قرار بود جیسن ریتمن قسمت پنجم را هم کارگردانی کند، اما در محاسبات و تحولات بعدی این وظیفه از جیسن ریتمن گرفته و به جیل کینان که یکی از دو سناریست این قسمت بوده، واگذار شد و از ریتمن در عنوان‌بندی فیلم به عنوان سناریست مشترک و یکی از تهیه‌کنندگان اصلی فیلم یاد شده است. در نهایت این قسمت از «درهم کوبندگان اشباح» اولین نمایش بین‌المللی خود را اواسط فروردین 1403 طی مراسمی در تماشاخانه لینکلن در شهر نیویورک تجربه کرد و اکران عمومی آن در امریکای شمالی و مرکزی از آخرین روزهای همین ماه آغاز شد. نظر منتقدان نسبت به این فیلم متفاوت بوده و در عین تأیید شدن توسط عده‌ای، به‌وسیله گروهی دیگر مورد انتقاد قرار گرفته اما اکثر مردم عادی دیدگاهی مثبت نسبت به آن داشته و همین مسأله فروشی قریب به 360 میلیون دلار را برای آن رقم زده است؛ عددی که البته با توجه به بودجه 100 میلیون دلاری ساخت آن توفیق بزرگی محسوب نمی‌شود و برای آثار پرهزینه و موسوم به بیگ پروداکشن با بودجه‌ای که وصف آن رفت، فقط گیشه‌ای 600 میلیون دلاری و فراتر از آن می‌تواند نشانه‌ای از توفیق باشد.
تقدیم به هنرمند خاطره‌ساز
اکران نسخه تازه «درهم کوبندگان اشباح» در چهلمین سال عرضه قسمت اول این فرانچیز با گرامیداشت ایوان ریتمن خالق اصلی و کارگردان قسمت اول این سری آثار نیز همراه است و این فیلم به‌واقع نخستین قسمت از «درهم کوبندگان اشباح» است که بعد از مرگ ایوان ریتمن به نمایش درمی‌آید. جیسن ریتمن که پسر ایوان ریتمن است و جای خالی او را در این فرانچیز پر کرده است و سایر اعضای تیم تولید برای نشان دادن ارادت خود به این هنرمند از دست رفته نام او را به رغم اینکه دیگر در قید حیات نیست، به صورت نمادین جزو تهیه‌کنندگان فیلم آورده‌اند و در عنوان‌بندی فیلم هم ذکرشده که این فیلم به خاطره و روح وی تقدیم می‌شود.
مجهز به هرگونه حس فرحبخش
همان‌طور که پیشتر آمد، منتقدان فیلم و سینما نظرات متفاوتی درباره این نسخه تازه از سری آثار «درهم کوبندگان اشباح» ارائه داده‌اند. یکی از مطرح‌ترین نهادهای سینمایی جهان که سایت ارزشگذاری «روتن توماتوز» است با رجوع به آرای 290 منتقد معتبر سینمایی متذکر شده که بیشتر از 52 درصد آنها به این فیلم نمره قبولی نداده‌اند و افزوده است که اگرچه نوستالژی این سری آثار با اکران فیلم جدید دوباره به ذهن‌ها آمده اما شلوغی بیش از حد موضوعات مرتبط با فیلم و تعدد کاراکترها سبب شده درخشش کافی از سوی هیچ یک از آنها مشاهده نشود و فیلم در برخی دقایق خود حتی یک تم جدی بیابد. «متا کری تیک» دیگر سایت معتبری هم که به ارزشگذاری روی فیلم‌های تازه سینمایی جهان مبادرت می‌ورزد، از حداکثر نمره 100 تنها امتیاز 49 را به این اثر سینمایی اعطا کرده است، ولی سایت «پست ترک» (Post Trak) در یک موضع‌گیری کاملاً متفاوت، نمره تأییدآمیز 80 درصدی را از یک حداکثر 100 درصدی به این فیلم اختصاص داده و متذکر شده که 64 درصد از منتقدان مورد پرسش قرار گرفته، گفته‌اند تماشای این فیلم را به مردم توصیه خواهند کرد. جیک ویلسون سینمایی‌نویس نشریه ایج (Age) هم نوشته است: «دن ایکروید به رغم پیر شدن، هرگونه روح و روان شیرین و حس فرحبخش را که بتوان تصور کرد، به نسخه تازه این فرانچیز هدیه داده و مک‌کنا گریس نیز چنان شیرین‌کاری می‌کند که تماشاگران را تا انتهای کار به‌دنبال خود می‌کشاند. با چنین محسناتی این تصور که «درهم کوبندگان اشباح» به درد نسل جوان فعلی نمی‌خورد، بیش از پیش رنگ می‌بازد و همه می‌توانند برای عرضه قسمت بعدی آن نیز مشتاقانه صبر کنند.»