یاسمن صادق شیرازی
خبرنگار

 توله پلنگ شهرستان کلات بالاخره مادر خود را پیدا کرد. چند روز گذشته بود که سگ‌های وحشی باعث جدایی این توله از مادر خود شده بودند. توله پلنگ کلات از دست آنها فرار می‌کند و در روستای سررود خود را به بالای یک درخت می‌رساند. مسعود معصوم شاهی، رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست کلات در گفت‌وگو با «ایران» از برگشت این توله پلنگ به زیستگاه اصلی خود خبر می‌دهد و می‌گوید: با گزارش مردم محلی و ورود سازمان حفاظت محیط‌زیست این حیوان زنده‌گیری شد و توسط محیطبان‌ها به زیستگاه اصلی خود برگشت. البته محیطبان‌ها در روستای سررود چند شبانه‌روز کشیک دادند تا مطمئن شوند هیچ خطری این توله را تهدید نمی‌کند و می‌تواند به‌سلامت نزد مادر خود برگردد.
رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست کلات درباره جزئیات این ماجرا می‌گوید: این توله پلنگ احتمالاً توسط چند سگ بدون صاحب یا نگهبان مورد تعقیب قرار گرفته و از مادر خود جدا شده بود. این توله از شدت ترس بالای درخت گردو رفته بود که با تماس مردم، تیمی از کارشناسان ما به همراه تجهیزات عازم این محل شدند.
وی با اشاره به اینکه این توله پلنگ حدوداً سه‌ماهه بوده است، ادامه می‌دهد: اداره حفاظت محیط‌زیست پس از رسیدن به محل موردنظر متوجه شد که توله به‌خاطر حضور تعداد زیادی از کشاورزان و دامداران که برای تماشا آمده بودند نمی‌تواند از درخت پایین بیاید. البته این اتفاق در مسیر گردشگران رخ‌داده بود که این موضوع هم در شلوغی اطراف بی‌تأثیر نبود؛ بنابراین ابتدا محیط را برای پریدن توله از درخت خلوت کردیم و موفق شدیم او را بدون آسیب، زنده‌گیری کنیم.
وی از تلاش‌های مردم روستای سررود برای زنده‌گیری و نجات این توله پلنگ تقدیر می‌کند و می‌گوید: پس از زنده‌گیری و اطمینان از وضعیت سلامت جسمی، توله پلنگ در زیستگاه اصلی خود رهاسازی شد. خوشبختانه توانستیم با کمک مردم زیستگاه اصلی این حیوان را پیدا کنیم. با پیداشدن این محل و مشاهده ردپای قدیمی آن و چند پلنگ دیگر نهایتاً در همان جا حیوان رهاسازی شد. البته هنوز هم همکاران ما به صورت آماده‌باش در این محل حضور دارند تا اتفاق تلخ دیگری رخ ندهد.
او منطقه حفاظت شده ارس سیستان شهرستان کلات را بهترین زیستگاه پلنگ ایرانی می‌داند. به گفته معصوم شاهی، یکی از بهترین زیستگاه‌های کل کشور ایستگاه اصلی پلنگ ایرانی این منطقه است. برای همین آنها اقدام به آموزش محیطبانان و کارشناسان اداره کل حفاظت محیط‌زیست در خصوص نحوه رفتار با این حیوان ارزشمند کردند.

سگ‌های بلاصاحب  بلای جان حیات وحش
 البته او تأکید می‌کند: این اولین‌بار نیست که چنین حوادثی در این شهرستان اتفاق می‌افتد. خطر سگ‌های بدون صاحب یا سگ‌های گله همچنان یکی از مهم‌ترین عواملی است که زندگی پلنگ ایرانی را تهدید می‌کند. آمار سگ‌های بدون صاحب در کل کشور به‌صورت فزاینده در حال افزایش است؛ مسأله‌ای که تهدید جدی برای توله‌های حیات‌وحش بخصوص قوچ و میش و کل و بز محسوب می‌شود. بارها من و همکارانم از مردم درخواست کردیم تا از سر دلسوزی به این حیوانات غذا ندهند. در کنار این موضوع، سگ‌های گله نیز تهدید دیگری برای حیات‌وحش محسوب می‌شوند. متأسفانه این حیوانات در زیستگاه‌های اصلی زندگی حیات‌وحش حضور دارند و با مشاهده هر توله‌ای به آنها حمله کرده و آسیب می‌زنند.
رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست کلات حضور گردشگران را نیز یک تهدید جدی برای حیوانات حیات‌وحــــــــــــش مــــی‌دانــــــــــــــد و می‌گـــــــوید: چند سال پیش هم تعدادی گردشگر به این منطقه آمده بودند آنها با مشاهده یک توله پلنگ که کوچک‌تر از این توله هم بود اقدام به جابه‌جایی آن کردند و سپس با اداره حفاظت محیط‌زیست تماس گرفته بودند. مادر حیوان به دلایل مختلفی ممکن است توله خود را رها کند که اغلب مردم با مشاهده این صحنه تصور می‌کنند حیوان گم شده یا نیاز به کمک دارد.
پیش‌ازاین رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات‌وحش استان تهران نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» نسبت به هرگونه لمس یا جابه‌جایی جوجه پرندگان شکاری و نوزادان حیات‌وحش هشدار داده بود. محمد کرمی گفته بود: برخی از مردم جوجه‌های پرندگان شکاری یا بره قوچ و میش‌های وحشی را به خانه می‌برند اما در نهایت چون از عهده نگهداری‌شان برنمی‌آیند از کارشناسان حفاظت محیط‌زیست می‌خواهند تا دوباره آنها را به محیط طبیعی برگردانند. آنها نمی‌دانند سرنوشت این‌گونه‌ها را برای همیشه عوض کرده‌اند، چون گله، حیوانی را که بوی انسان می‌گیرد، پس می‌زند و این‌گونه‌ها تا آخر عمر محکوم به زندگی در باغ‌وحش می‌شوند. معصوم شاهی هم تأکید می‌کند که این اتفاق بیشتر از توله پلنگ‌ها، برای نوزادان آهو یا کل و بز اتفاق می‌افتد که راحت‌تر مشاهده و جابه‌جا می‌شوند. این افراد ممکن است قصد بدی برای این کار نداشته باشند؛ اما ناخواسته و از سر دلسوزی به حیات‌وحش صدمه می‌زنند.