فاصله دهک‌های هزینه‌ای در تیر ماه کاهش یافت
بهبود معیشت دهک‌های میانی و کم درآمد
علی پیرولی
خبرنگار
نرخ تورم درتیرماه امسال با کاهش مواجه شده است که در این میان فاصله تورمی دهک‌های دهگانه درآمدی با افت مواجه شده و این فاصله نزدیکتر شده است. ارزیابی‌ها نشان می‌دهند که نرخ تورم خوراکی‌ها در این ماه کمتر از تورم غیرخوراکی‌ها بوده، بنابراین کاهش این میزان فاصله نشان می‌دهد که اوضاع سبد خوراکی خانوارهای دهک‌های کم‌درآمد و میانی جامعه از روند مناسبی برخوردار هستند. به بیانی دیگر کفه تورم تیر ماه امسال بیشتر به سمت خانوارهای پردرآمد سنگینی کرده است. برپایه داده‌های ارائه شده از مرکز آمار، در 12 ماه منتهی به تیرماه امسال، نرخ تورم به 5/35 درصد رسیده که نسبت به همین بازه زمانی، 12 درصد با افت مواجه شده است. در تیرماه سال گذشته نرخ تورم سالانه 5/42 درصد بوده که نشان می‌دهد روند شتابان نرخ تورم در بازه 12 ماهه منتهی این ماه، 12 درصد با کندی مواجه شده است. در همین حال نرخ تورم سالانه مصرف‌کنندگان در تیرماه امسال، نسبت به ماه گذشته، 1/36 درصد را ثبت کرده بود و 6/0 درصد با افت روبه‌رو شده است. شاخص تورم نقطه‌ای مصرف‌کنندگان در تیرماه امسال نسبت به تیر سال گذشته نیز با کاهش چشمگیر 2/7 درصد مواجه شده است. در تیر ماه سال گذشته تورم نقطه‌ای 4/39درصد بود که این میزان در تیر ماه سال‌جاری به 2/32درصد رسیده است. شاخص تورم ماهانه تیر ماه امسال مصرف کنندگان نیز به 2/2درصد کاهش یافته که نسبت به ماه گذشته، 6/0درصد با افت روبه‌رو بوده است. شاخص تورم ماهانه مصرف‌کنندگان در خرداد ماه امسال 8/2 درصد بوده است.
روایت داده‌ای از کالاهای خوراکی
آنچه داده‌های آماری حکایت می‌کنند، کاهش فاصله دهک‌های درآمدی در تیرماه امسال است. بر پایه داده‌های ارائه شده از مرکز آمار کشور، فاصله دهک اول درآمدی یا همان هزینه‌ای به 8/4درصد کاهش یافته که نسبت به خرداد ماه امسال، 4/0درصد افت نشان می‌دهد. بررسی‌ها یادآور این نکته هست، هرگاه نرخ تورم از سمت کالاهای غیرخوراکی‌ها با رشد مواجه شود، نرخ تورم در دهک‌های پردرآمد با افزایش مواجه شده و هر زمان که تورم از سمت خوراکی‌ها باشد تورم در دهک‌های فقیر و کم‌درآمد افزایش می‌یابد.
حالا ارزیابی‌ها حکایت از آن دارند که نرخ تورم خوراکی‌ها نسبت به تورم غیرخوراکی‌ها با کاهش روبه‌رو شده و کاهش فاصله دهک‌های هزینه‌ای نشان از کاهش هزینه‌های خانوارهای کم درآمد در خرید خوراکی‌هاست و این دهک‌های بالای درآمدی هستند که هزینه‌های زیادی متحمل شده‌اند. نشان به آن نشان که نرخ تورم ماهانه خوراکی، آشامیدنی و دخانیات در تیر ماه سال 1403 نسبت به خرداد امسال، 6/2درصد با افت مواجه شده است. نرخ تورم ماهانه خوراکی‌ها در خرداد امسال 2/4درصد بود که در تیر ماه به 6/1درصد کاهش یافت. تورم نقطه به نقطه خوراکی‌ها نیز به 3/26 درصد رسید که نسبت به ماه قبل 5/0درصد کاهش یافته است. نرخ تورم سالانه خوراکی‌ها در تیرماه امسال نیز 4/31 درصد بوده که نسبت به خرداد سال‌جاری 9/0درصد افت نشان می‌دهد. این در حالی است که شاخص نرخ تورم ماهانه غیرخوراکی‌ها در تیر امسال 4/0واحد درصد نسبت به خرداد افزایش یافته و به 5/2درصد رسیده است. طبق این آمارها نرخ تورم سالانه تیر ماه در سال‌جاری برای کالاهای بی‌دوام مانند خوراکی‌ها سطحی در حدود 7/30 درصد داشته است. آنچه مشخص است، در تیر ماه امسال، معیشت خانوارهای کم درآمد و میانی با کاهش کالاهای خوراکی بهبود یافته است.
برش
کاهش تورم خوراکی‌ها
کارشناسان اقتصادی بر این عقیده هستند که رشد تورم غیرخوراکی‌ها و کاهش تورم خوراکی‌ها و کاهش فاصله تورمی حکایت از آن دارد که ثروتمندان با رشد هزینه روبه‌رو شده و در عین حال این دهک‌های کم‌درآمد هستند که در سبد کالایی‌شان خوراکی‌ها بیشتر از غیرخوراکی‌ها نمود عینی دارد و به گفته تحلیلگران سطوح بالای 2 درصد برای این نرخ همچنان نامطلوب است. از میان تمام اقلام غیرخوراکی و خدمات، تورم ماهانه بهداشت و درمان 1/3 درصد بوده که از سایرین بالاتر است.