سیاست‌های لبنان با داغ شدن تنور جنگ با رژیم صهیونیستی در جهت حمایت از مقاومت تغییر کرده است
ولید جنبلاط نقش آفرین روزهای ملتهب لبنان
یکی از نکات حائز اهمیت در فاز جدید مبارزه حزب‌الله لبنان با رژیم صهیونیستی، میزان پشتیبانی داخلی و نقش دولتمردان و نخبگان سیاسی لبنان در چگونگی حمایت آحاد مردم و گروه‌های سیاسی از مواضع جنبش مقاومت لبنان است. یکی از افراد تأثیرگذار که به طور مداوم حمایت آشکار خود را از حزب‌الله به اثبات رسانده و با تغییر دیدگاهش نسبت به این جنبش تعجب همگان را برانگیخته «ولید جنبلاط» سیاستمدار برجسته لبنانی و رئیس سابق حزب سوسیالیست ترقی‌خواه است.
وی برجسته‌ترین رهبر دروزی‌هاست و شخصیت منحصر به فردی در سیاست لبنان دارد و با این چرخش استراتژیک خود، جامعه دروزی لبنان را که وزنه سیاسی قابل توجهی دارد، در حمایت از حزب‌الله فعال کرده است. جنبلاط که به دلیل توانایی‌اش در مانورهای ماهرانه برای حل اختلافات سیاسی و فرقه‌ای لبنان مشهور است، اغلب مواضع خود را برای محافظت از منافع خود و جامعه دروزی که تعلق بدان دارد، تغییر می‌دهد و در این راستا تصمیم می‌گیرد چه زمانی با جناح‌های مختلف سیاسی همسو شود یا از آن فاصله بگیرد. روابط او با قدرت‌های خارجی - او به عنوان متحد نزدیک ایالات متحده تلقی می‌شود - نیز در طول دهه‌ها نوسان داشته است. در سال‌های اخیر، جنبلاط 74 ساله تمایل داشت از کانون توجه دور شود و حتی زمانی ابراز تمایل کرد که به‌عنوان یک رفتگر در شهر بیروت کار کند، نه اینکه همچنان با آشفتگی سیاسی بی‌پایان لبنان مقابله کند. اما امروز او مستقیماً به میدان سیاست بازگشته و به عنوان یک بازیکن کلیدی در کنار حزب‌الله در مخالفت با تجاوزات منطقه‌ای اسرائیل ظاهر شده است و این موقعیتی نیست که با متحدان سنتی او در واشنگتن، لندن و پاریس مطابقت داشته باشد.
حمایت از مقاومت
جنبلاط در مصاحبه‌ای تلفنی با اسکای‌نیوز عربستان در پاسخ به بمباران مرگبار رژیم صهیونیستی در حومه جنوبی بیروت در 30 ژوئیه تصریح کرد: «من از حزب‌الله و مقاومت اسلامی حمایت می‌کنم.» وی همچنین در آخرین اظهاراتش تأکید کرد: «حزب‌الله طرفی است که تصمیم می‌گیرد چگونه به حمله رژیم صهیونیستی به ضاحیه جنوبی بیروت پاسخ دهد.» وی ادامه داد: «تا زمانی که نتانیاهو بخواهد جنگ‌ها در منطقه ادامه یابد، جنگ ادامه خواهد داشت.»
بعد از حادثه‌ای که در منطقه مجدل شمس در بلندی‌های جولان سوریه تحت اشغال رژیم صهیونیستی موجب کشته شدن 12 غیرنظامی شد، تل‌آویو بلافاصله موشک حزب‌الله را مسئول این موشک پرانی دانست، در حالی که ساکنان - عمدتاً دروزی سوری – گفتند، تلفات ناشی از اصابت ترکش موشک گنبد آهنین اسرائیل به زمین فوتبال بوده است.
جنبلاط در 19 ژوئیه نامه‌ای به شیخ موفق طریف، دروزی ارشد در فلسطین اشغالی ارسال کرد و او را به خاطر میزبانی از بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل در پی حادثه مجدل شمس سرزنش کرد و هشدار داد، اسرائیل در تلاش است بین دروزی‌ها و شیعیان شکاف ایجاد کند.
طریف در دیدار با نتانیاهو از دروزی‌هایی که در لیست ارتش اسرائیل به‌عنوان مردان شجاعی که علیه «تروریست‌ها» در غزه جنگیدند و «از شهرک‌های اطراف نوار غزه دفاع کردند» صحبت کرد و نتانیاهو را به خاطر رها کردن روستاهای دروزی در شمال متهم کرد. طریف پس از حادثه مجدل شمس گفت: «هیچ دولتی نمی‌تواند تجاوز مداوم به شهروندان و ساکنان خود را تحمل کند. این واقعیت جاری در 9 ماه گذشته در شهرک‌های شمالی بوده است. امشب تمام خط قرمزهای ممکن رد شد.» این بیانیه موجی از خشم را علیه طریف برانگیخت.
مقاومت لبنان بلافاصله هرگونه دخالت در این موضوع را رد کرد و دولت لبنان در پی تهدیدات اسرائیل برای مقابله به‌مثل به شورای امنیت سازمان ملل متحد شکایت کرد. اما تل‌آویو نسخه خود از این داستان را بهانه‌ای برای حمله به بیروت قرار داد که منجر به کشته شدن «فؤاد شکر» فرمانده ارشد جنگ حزب‌الله و 6 نفر دیگر از جمله سه زن و دو کودک و مجروح شدن بیش از 80 غیرنظامی شد.
جنبلاط با بیان اینکه ادعاهای تل‌آویو برای حمله به بیروت دروغ است، گفت: «زمان آن رسیده که اسرائیل بفهمد نمی‌تواند روحیه مقاومت را از بین ببرد.» مواضع فوق‌العاده جنبلاط باعث شد سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان نامه‌ای تشکرآمیز برای او ارسال کند.
موضع کنونی رهبر دروزی‌های لبنان با حمایت تاریخی او از جنبش‌های مقاومت سازگار است. او در سفر به مسکو در 11 فوریه، مقاومت حزب‌الله را به جنبش ملی به رهبری پدرش کمال جنبلاط تشبیه کرد که جناح‌های چپ و فلسطینی را علیه جناح‌های راستگرای مسیحی و نیروهای اشغالگر اسرائیل در طول جنگ داخلی لبنان 1989-1975 متحد کرد.
رابطه پیچیده با حزب‌الله
با وجود این حمایت طولانی‌مدت، رابطه جنبلاط با حزب‌الله برای حداقل دو دهه مملو از تنش‌ها بوده است. پس از ترور رفیق حریری، نخست‌وزیر پیشین در سال 2005، رقابت بین حزب سوسیالیست جنبلاط و حزب‌الله تشدید شد، بویژه پس از اینکه وی با ائتلاف سیاسی ضد حزب‌الله «14مارس» مورد حمایت ایالات متحده همسو شد.
جنبلاط تا آنجا پیش رفت که بازوهای مقاومت را «سلاح خیانت» توصیف کرد، که حزب‌الله در پاسخ گفت: «اگر خیانت مردی را مجسم می‌کرد، نام او ولید جنبلاط بود.» وی همچنین در جریان جنگ با اسرائیل در همان سال 2006، موضع سختی علیه مقاومت اتخاذ کرد و آن را به دلیل تحریک جنگ 33 روزه اسرائیل مقصر دانست.
او به طور جنجالی نقشه‌ای را در سال 1962 به نمایش گذاشت که ادعای دولت لبنان را در مورد مزارع مورد مناقشه تحت اشغال اسرائیل، شبعا، منطقه‌ای که حزب‌الله اصرار دارد باید به لبنان بازگردانده شود، به چالش می‌کشید و درخواست‌های مکرر او برای خلع سلاح مقاومت، روابط را بیشتر تیره کرد.
در سال 2008، زمانی که جنبلاط از تصمیم نخست‌وزیر «فؤاد سینوره» برای برچیدن شبکه ارتباطی فیبر نوری خصوصی حزب‌الله حمایت کرد، تنش‌ها افزایش یافت که منجر به درگیری‌های خشونت‌آمیز در بیروت و جاهای دیگر شد. تنها پس از آنکه با میانجیگری عجولانه قطر حل و فصل سیاسی انجام شد، درگیری موقتاً کاهش یافت. آن توافق شامل مفاد تشکیل حکومت وحدت ملی و ایجاد یک ترکیب متوازن‌تر تقسیم قدرت بود که به بازگرداندن ثبات به کشور کمک کرد.
پس از درگیری‌های سال 2008، جنبلاط روابط ضعیف خود با بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه را در سال 2010 تجدید کرد و روابط خود را با حزب‌الله بهبود بخشید، سپس ماه‌ها بعد با حمایت علنی از سرنگونی دولت در دمشق، بار دیگر به سمت مخالفت رفت و دوباره در سال 2019، جنبلاط با تکرار این نکته که مزارع شبعا قلمرو لبنان نیست، درگیری با حزب‌الله را انتخاب کرد.
تکامل سیاسی جنبلاط
موضع جنبلاط اکنون در واکنش به حمله نظامی وحشیانه اسرائیل به غزه و حملات 10 ماهه این رژیم به جنوب لبنان، چرخش بسیار زیادی نسبت به قبل گرفته است. به‌رغم تردیدهای وی در مورد تشدید جنگ، حمایت عمومی مجدد او از حزب‌الله بر رویکرد عملگرایانه رهبر دروزی به سیاست لبنان تأکید می‌کند.
جنبلاط طی مصاحبه‌ای در ماه مه از حزب‌الله به دلیل «انجام وظیفه» خود برای دفاع از لبنان، حمایت کرد؛ هرچند در مصاحبه اخیر با اسکای‌نیوز از درخواست عبدالله بوحبیب، وزیر خارجه لبنان برای پاسخ نظامی متناسب سخن به میان آورد و گفت، حزب‌الله به تنهایی باید در مورد واکنش مناسب تصمیم بگیرد.
جنبلاط همچنین آموس هوخشتاین، فرستاده ایالات متحده را پذیرفت و با رد پیشنهاد وی مبنی بر اینکه بیروت برای دستیابی به صلح باید شرایط اسرائیل را برآورده کند، تأکید کرد، چنین خواسته‌هایی غیرواقعی است و حمایت بی‌دریغ خود از تلاش‌های مقاومت حزب‌الله را این‌چنین تأیید کرد: «آتش بس در غزه ربطی به لبنان ندارد و جنگ با لبنان تا زمانی که شروط اسرائیل یعنی خروج حزب‌الله از بخشی از جنوب لبنان و سایر ترتیبات برآورده نشود ادامه خواهد داشت. ما اکنون و برای همیشه به او می‌گوییم که این غیرممکن است.»
همسویی کنونی جنبلاط با حزب‌الله فقط محدود به دستاوردهای سیاسی کوتاه‌مدت نیست؛ این نشان‌دهنده یک استراتژی گسترده‌تر برای حفظ نفوذ او در لبنان پس از جنگ است.
منبع: the cradle