با مالیات‌ستانی عادلانه و مقابله با فراریان مالیاتی صورت گرفت

وصول 810 هزار میلیارد تومان درآمدهای مالیاتی در کشور

امین محمودی
خبرنگار

مالیات به سبب ماهیت باثبات و قابل پیش‌بینی بودن همواره به عنوان مناسب‌ترین روشِ فاقد آثار تورمی برای تأمین مخارج دولت، مورد توجه خبرگان اقتصادی قرار گرفته است. طی سال‌های اخیر بررسی ارقام درآمدی و هزینه‌ای دولت‌ها نشان از شکاف این دو مسأله داشته و همواره بودجه را با کسری مواجه کرده است. در همین راستا دولت سیزدهم به منظور رفع چالش‌های مذکور از همان ابتدا اقدامات متعددی را در نظام مالیات‌ستانی انجام داد.
از طرف دیگر می‌توان گفت مالیات از جمله مهم‌ترین منابع مالی دولت‌ها برای هزینه‌های جاری محسوب می‌شود و مسئولان به منظور فراهم‌سازی زمینه‌های تحقق اهداف اقتصاد و سیاست‌های مرتبط با آن می‌بایست مالیات‌ستانی عادلانه را در این زمینه در دستور کار قرار دهند. دولت‌ها به واسطه مالیات به عنوان یک اهرم کمکی و با اطلاع‌رسانی جامع به مردم از نحوه به کارگیری این منابع، می‌توانند به مرور ضمن برقراری ثبات اقتصادی زمینه توزیع متوازن درآمدها، برقراری عدالت، گسترش زیرساخت‌های توسعه‌ای و... را فراهم آورند.
با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر لزوم جایگزینی درآمدهای پاک و پایدار مالیاتی به جای درآمدهای حاصل از فروش نفت در بودجه کشور و اهمیت روزافزون جایگاه نظام مالیاتی در اقتصاد، دولت سیزدهم از همان ابتدای روی کار آمدن به همراه مجلس شورای اسلامی سعی در تحول نظام مالیاتی و فاصله گرفتن از مالیات‌ستانی به روش سنتی داشته است؛ مجموع عملکرد این سازمان در بخش‌های مختلف از جمله به‌کارگیری هوشمندانه از سامانه مؤدیان، بهره‌گیری از ظرفیت تبصره ماده  100 قانون مالیات‌های مستقیم، پیگیری معوقات مالیاتی، رسیدگی به پرونده‌های بزرگ، شناسایی فرارهای مالیاتی با اتکا به رصد تراکنش‌های مالی و بهره‌گیری از دانش‌بنیان‌ها در شناسایی و تحقق درآمدهای مالیاتی موجب شد طی دو سال گذشته شاهد کاهش فرار مالیاتی، شناسایی مؤدیان جدید و به تبع افزایش درآمدهای مالیاتی، کاهش مالیات پرداختی از سوی واحدهای تولیدی و... باشیم.
با پایان دولت سیزدهم، عملکرد این دولت بویژه در حوزه‌های اقتصادی فراگیر همچون نظام مالیاتی که قشر وسیعی از مردم از جمله  تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی با آن به طور مستمر مواجه هستند مورد توجه قرار گرفته است. مردم حق دارند بدانند دولت در کنار دستاوردهایی مانند اخذ میزان بالایی از درآمدهای مالیاتی و تحقق کامل درآمدهای پیش‌بینی شده در بودجه چه اقدامات و دستاوردهای دیگری در این حوزه رقم زده است.
استقرار نظام پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان را می‌توان شاه‌بیت اقدامات دولت سیزدهم در حوزه نظام مالیاتی کشور دانست. از نتایج و دستاوردهای کلیدی اجرای این ابر‌پروژه ملی می‌توان به مواردی همچون اتصال حدود 137 هزار مؤدی به سامانه مؤدیان، صدور بیش از یک میلیارد و 500 میلیون صورتحساب الکترونیکی، الزام 100 هزار مؤدی اشخاص حقوقی به صدور صورتحساب الکترونیکی و الزام حدود 9 هزار مؤدی اشخاص حقیقی مشمول به صدور صورتحساب الکترونیکی مطابق با قانون تسهیل تکالیف مؤدیان اشاره کرد.
همچنین تخصیص کارپوشه به بیش از 9 میلیون و 600 هزار مؤدی در سامانه مؤدیان، تخصیص بیش از دو میلیون شناسه کالا و خدمات عمومی و اختصاصی، شناسایی و ساماندهی بیش از 23 میلیون پذیرنده بانکی، آموزش حدود چهار میلیون نفر ساعت، بهره‌برداری از مرحله دوم نظام پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان، تفکیک حساب‌های تجاری و شخصی و تصویب قانون تسهیل سامانه مؤدیان از دیگر دستاوردهای اجرای نظام پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان است. میزان پیشرفت این پروژه ملی در زمان شروع به کار دولت سیزدهم حدود 10 درصد برآورد شده بود در حالی که این میزان در حال حاضر به 95 درصد رسیده است.
وصول 810 هزار میلیارد تومان درآمدهای مالیاتی در سال 1402 و تحقق 108 درصدی نسبت به بودجه مصوب 12 ماهه و رشد 72 درصدی وصولی نسبت به مدت مشابه سال قبل، رکوردی تاریخی است که برای نخستین‌بار در دولت سیزدهم به ثبت رسیده است. در حوزه کسب درآمدهای مالیاتی شاهد نتایج مهم دیگری همچون افزایش اتکا به درآمدهای پایدار دولت، صیانت از محیط‌زیست با وصول 21 همت از ابتدای سال 1402 تا پایان سال در راستای مالیات سبز خودرو و عوارض آلایندگی وصول و توزیع شده و کمک به توسعه شهری با وصول 165 همت عوارض شهرداری از ابتدای سال 1402 تا پایان اسفندماه هستیم. افزایش نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی در سال‌های 1399 تا 1402 از 4.1 به 4.75 و افزایش نسبت مالیات به منابع بودجه عمومی در سال‌های 1399 تا 1402 از نسبت 37 به 41.4 در سال 1402 نتیجه دیگری است که در این دوره رقم خورده است.
تقسیط بلندمدت مالیات یکی دیگر از اقدامات مهم و برجسته نظام مالیاتی است. در این راستا مالیات واحدهای تولید در شرف تعطیلی، شرکت‌های تولیدی و دانش‌بنیان به میزان پنج سال در اجرای ماده 167 قانون مالیات‌های مستقیم به صورت بلندمدت تقسیط شده است.
استقرار کامل نظام نوین دادرسی مالیاتی دیگر اقدامی است که با نتایجی همچون ایجاد مرکز دادرسی مالیاتی، کاهش حدود 120 روزه میانگین زمانی صدور رأی هیأت، انتخاب نمایندگان هیأت‌های حل اختلاف به‌ صورت تصادفی بنا بر تبصره 5 ماده 244 قانون مالیات‌های مستقیم، راه‌اندازی هیأت‌های حل اختلاف موقت و به‌روزرسانی دستورالعمل دادرسی مالیاتی با نگاه روان‌سازی و افزایش توان حل‌وفصل پرونده‌ها همراه شده است.
نگاهی به کارنامه سه ساله دولت مردمی، بیانگر اجرای برنامه‌های تحولی و گام‌های عملیاتی در حوزه اصلاح ساختار مالیات‌ستانی در کشور است. در این دوره با اجرای نظام قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان در کشور، یکی از ابر‌پروژه‌های ملی در حوزه اقتصاد به بهره‌برداری رسید که انجام آن را می‌توان بسترساز شفاف‌سازی در فعالیت‌های اقتصادی در کشور و منابع درآمدی مردم و مؤدیان دانست.
 حال با توجه به مسائل مذکور در ادامه به اقدامات سازمان امور مالیاتی طی استقرار دولت سیزدهم اشاره خواهیم کرد.
افزایش درآمدهای پایدار و تحقق بودجه بدون نفت: سازمان امور مالیاتی کشور در سال‌های 1401 و 1402 حائز رتبه برتر ارزیابی عملکرد در جشنواره شهید رجایی شد و رئیس‌جمهور در سال اخیر با اهدای لوح از رئیس ‌کل، مدیران و کارکنان سازمان امور مالیاتی کشور تجلیل کرد.
 افزایش 92 درصدی مالیات‌ستانی از مشاغل: با اینکه سهم اصناف و مشاغل از تولید ناخالص داخلی حدود 30 درصد است، سهم آنها از مالیات پرداختی کل کشور کمتر از 5 درصد است. برهمین مبنا میانگین مالیات پرداختی اصناف برای عملکرد سال 1401 حدود پنج میلیون تومان بوده است. در دو سال گذشته با مبنا قرار گرفتن اطلاعات و داده‏های متقن آمارهای سازمان امور مالیاتی در سال 1402 بیش از 100 درصد مالیات‌ستانی از مشاغل تحقق یافته است.
شناسایی 135 هزار واحد خانه لوکس با مشارکت شرکت‌های دانش‌بنیان: تعداد خانه‌های خالی شناسایی ‏شده در سال 1401 برای کل کشور حدود ۴۰ هزار و ۵۰۰ واحد بود که با استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان در سال 1402 به بیش از 135 هزار واحد رسیده است.
پیشی‏ گرفتن درآمدهای مالیاتی از نفتی: در سال 1402 درآمدهای مالیاتی به بیش از دو برابر درآمدهای نفتی رسیده است. این دستاورد بزرگ دولت سیزدهم در راستای کاهش وابستگی به نفت و تأمین مالی پایدار و غیرتورمی با تمرکز بر مالیات‌ستانی از دانه‌درشت‌ها و مبارزه جدی با فراریان مالیاتی رقم خورده است.
لحاظ شدن اطلاعات کارت به کارت در اخذ مالیات برای اولین‌بار: با راه‌اندازی سامانه مؤدیان و پایانه‌های فروشگاهی، دریافت مالیات به شیوه سنتی در حال برچیده ‏شدن است و با رشد و پیشرفت این سامانه، مالیات دریافتی براساس عملکرد و داده‌های اطلاعاتی و فعالیت‌های اقتصادی انجام ‏شده صورت می‌گیرد. بر خلاف باور عموم که تصور می‌کنند مالیات فقط از کارتخوان‌ها دریافت می‌شود و استفاده از کارت به کارت مشمول مالیات نمی‌شود با بررسی درآمدها بر اساس هوش مصنوعی و الگوریتم نه‌ تنها کارتخوان‌ها بلکه همه کارت به کارت‌ها هم بررسی می‌شوند.
راه‌اندازی سامانه سوت‌زنی: با راه‌اندازی سامانه سوت‌زنی در دوره تحولی نظام مالیاتی، در سال 1402 بیش از 30 هزار گزارش مردمی در سامانه مربوطه ثبت شده که بخش قابل ملاحظه‌ای از آن بررسی و منجر به صدور برگ تشخیص مالیاتی شده‌، همچنین از 120 نفر از گزارش‌دهندگان تقدیر به‏عمل آمده است.
پرداخت 25 همت از مطالبات گندمکاران: سازمان امور مالیاتی به استناد قانون بودجه سال 1402 جزء «ز» بند 7  قسمت «الف» تبصره 14 از محل معوقات ابربدهکاران مالیاتی نسبت به تأمین منابع سازمان هدفمندسازی از جمله پرداخت مطالبات گندمکاران و کلزاکاران به میزان 25 هزار میلیارد تومان اقدام کرده است.
مبارزه با فرار مالیاتی، اولویت اول سازمان امور مالیاتی: مبارزه با فرار مالیاتی اولویت اول سازمان امور مالیاتی است. به‏ همین دلیل در سال ‏1402  با تقاطع‌گیری از داده‌ها و پایگاه‌های اطلاعاتی متقن، بیش از ۲.۷ میلیون مؤدی مالیاتی جدید شناسایی و بالغ بر ۱۸ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی کشف و شناسایی شده است.
تخصیص 11 همت مالیات آلایندگی به استان خوزستان: وصول و پرداخت بیش از 11 هزار میلیارد تومان از معوقات شرکت‌های نفتی و گازی بابت عوارض آلایندگی به حساب شهرداری‌ها و دهیاری‌های استان خوزستان از ابتدای دولت سیزدهم یکی دیگر از اقدامات این سازمان است.
تولید بیش از ۶۰۰ هزار اظهارنامه برآوردی برای اولین‌بار: با تولید اظهارنامه برآوردی، یکی از راه‏های فرار مالیاتی بسته شد و برای نخستین‌بار بیش از ۶۰۰ هزار اظهارنامه برآوردی برای صاحبان مشاغل و اشخاص حقوقی فاقد اظهارنامه و فراری مالیاتی، به ‏صورت سیستمی صادر ‌شد.
برپایی میزهای خدمت در بازار و میادین اصلی شهر: به منظور حل‏وفصل مشکلات و مسائل مالیاتی مؤدیان، در سال ‏1402 بیش از 1875 میز خدمت در بازار و میادین اصلی و مراکز پرتردد شهرها در سراسر کشور برگزار شده است که نسبت به دوره قبل که 276 عدد بوده رشد بیش از 6 برابری را نشان می‌دهد. از طرف دیگر میز خدمت‌های برگزار شده در تهران نیز 265 مورد بوده و نسبت به سال گذشته که تنها 10 مورد بوده با رشد بیش از 26 برابری همراه بوده است.
ارتقای مرکز پاسخگویی 1526 با افزایش بهره‏وری: گفتمان حاکم در نظام مالیاتی، مؤدی‏مداری است که یکی از مصادیق آن پاسخ به شبهات و سؤالات مردم و ارائه آموزش‌های لازم در خصوص انجام تکالیف قانونی ایشان است. از همین منظر مرکز جامع ارتباطات مردمی 1526 گامی عملیاتی و مهم در گره‌گشایی از مشکلات مردم است که در چهارچوب تکریم ارباب‏رجوع، فصل جدیدی از خدمت‏رسانی و پاسخگویی به مؤدیان محترم مالیاتی ارائه می‌‌کند؛ میزان تماس‌های ورودی در سال 1401 بیش از 163 هزار بوده که در سال 1402 به بیش از 514 هزار تماس افزایش پیدا کرده است که نشان از رشد 3 برابری دارد.
اخذ تسهیلات بانکی بدون اخذ مفاصا‌حساب مالیاتی: با پیشنهاد سازمان امور مالیاتی به بانک مرکزی، برای اصلاح ضوابط اجرایی تبصره 1 ماده 186 قانون مالیات‏‌های مستقیم، امکان افزایش خودکار سقف اعطای تسهیلات خرد بدون دریافت گواهی مالیاتی به ‏صورت سالانه و بدون طی تشریفات و ابلاغ بخشنامه جدید فراهم شد. به‏ موجب این پیشنهاد، اعطای تسهیلات ارزی یا ریالی توسط بانک‌‏ها به همه اشخاص حقوقی و حقیقی (صاحبان مشاغل) طی یک سال شمسی برای اشخاص حقوقی تا 65 درصد نصاب معاملات متوسط (برای سال 1402 معادل 9 میلیارد و 425 میلیون ریال) و برای اشخاص حقیقی تا 35 درصد نصاب مذکور (برای سال 1402 معادل 5 میلیارد و 75 میلیون ریال) نیاز به ارائه گواهی مالیاتی به بانک ندارد.
حذف شرط داشتن پرونده مالیاتی برای صدور مجوزها: در راستای تسهیل امور فعالان اقتصادی و تکریم آنان، در سال ‌جاری کد رهگیری پرونده مالیاتی از فرایند ثبت درخواست همه مجوزها بجز پروانه کسب حذف شده است و با این اقدام یک مرحله از مراحل ثبت درخواست مجوز در درگاه ملی مجوزها کم شد.
میز واکنش سریع برای تولیدکنندگان: برای اولین‏بار در سازمان امور مالیاتی کشور، میز واکنش سریع برای حل‏وفصل مسائل فعالان بزرگ اقتصادی و مؤدیان خوش‌حساب مالیاتی ایجاد شد. طبیعتاً نگاه سازمان امور مالیاتی به فعالان اقتصادی یک نگاه بالا به پایین یا تقابلی نیست بلکه آنان را به‏عنوان یک شریک راهبردی و در کنار خود می‏بیند.
اعمال نرخ صفر مالیاتی برای مؤسسات خیریه، احزاب، انجمن‌ها و تشکل‌های غیردولتی: اعمال معافیت و نرخ صفر مالیاتی برای مؤسسات خیریه، احزاب، انجمن‌ها و تشکل‌های غیردولتی و نرخ صفر مالیاتی برای این نهادها که تا قبل از این به ‏خاطر عدم انجام برخی تکالیف مشمول مالیات شده بودند، در راستای قانون بودجه سال ۱۴۰۲ شفاف، تسهیل و اجرایی شد.
کمک به بخش سلامت و توسعه ورزش همگانی در کشور: بابت اختصاص سهم یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده به بخش سلامت، در سال ‏1402 بیش از 39 هزار میلیارد تومان به حساب وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای مصرف در حوزه سلامت مردم پرداخت شده، همچنین بابت سهم 27 صدم درصدی ورزش همگانی، در همین بازه زمانی بیش از 10 هزار میلیارد تومان به حساب وزارت ورزش و جوانان برای توسعه ورزش همگانی واریز شده است.
اتصال نظام مالیاتی به نظام اعتبارسنجی: در گذشته اعتبارسنجی پرونده‌های مالیاتی به ‏صورت دستی و بر اساس اطلاعات و نتایج استعلامات کاغذی واصله از دستگاه‌های ذیربط صورت می‌گرفت که زمان طولانی برای دریافت پاسخ صرف می‌شد اما اکنون با اتصال سازمان امور مالیاتی به اطلاعات سامانه‌های ثبت احوال و ثبت اسناد، کدپستی، سامانه استعلام بدهی مالیاتی و تبصره 1 ماده 186، امکان اعتبارسنجی الکترونیکی فراهم شده است که با سرعت و دقت بالا و بدون خطای انسانی صورت می‌گیرد.
بخشودگی تا 100 درصد جرایم قابل ‏بخشش و تقسیط بلندمدت بدهی: در سال ‏1402 اختیار بخشودگی تا 100 درصد جرایم قابل ‏بخشش و تقسیط بلندمدت بدهی مؤدیان به مدیران کل امور مالیاتی سراسر کشور تفویض شد. این تفویض اختیار در صورتی قابل‏ انجام است که اصل مالیات سال/ دوره این قبیل مؤدیان برای اشخاص حقیقی در هر یک از منابع کمتر از 150 میلیون ریال و در خصوص اشخاص حقوقی کمتر از یک میلیارد و 200 میلیون ریال باشد.
پیگیری تصویب لایحه تسهیل تکالیف مؤدیان: تأخیر در اجرای قانون سامانه مؤدیان مالیاتی و پایانه‌های فروشگاهی، جرایمی را متوجه مؤدیان می‏کرد که دولت برای رفع این مشکل در لایحه تسهیل تکالیف مؤدیان، درخواست اصلاح مواعید را به مجلس ارائه کرد. این قانون 13 آبان ماه 1402 در مجلس تصویب، 16 آذر‌ماه همان سال در شورای نگهبان تأیید و سرانجام 29 آذرماه 1402 توسط رئیس‌جمهور برای اجرا ابلاغ ‌شد.
تسهیل در پرداخت مالیات علی‌الحساب صادرکنندگان: با توجه به درخواست برخی از صادرکنندگان کالاها مبنی بر ارائه ضمانت‌نامه بانکی در قبال پرداخت مالیات علی‌الحساب ماده ۱۶۳ قانون مالیات‌های مستقیم به منظور تکریم مؤدیان و حمایت از تولید، از گمرک خواسته شد در صورت درخواست هر یک از صادرکنندگان کالاهای مذکور، اخذ ضمانت‌نامه بانکی معادل ۲ درصد علی‌الحساب مالیات متعلقه با سررسید پرداخت دو ماهه برای پرداخت مالیات علی‌الحساب بلامانع باشد.
استثنا شدن شمش طلا از مالیات علی‌الحساب واردات: با مکاتبه سازمان امور مالیاتی کشور با گمرک و با عنایت به درخواست‌های مکرر واردکنندگان شمش طلا، با توجه به شرایط تحریمی کشور و بنا به اختیار حاصل از ماده 163 قانون مالیات‌های مستقیم، واردات شمش طلا از تاریخ اول آبان‏ماه 1402 مشمول پرداخت مالیات علی‌الحساب موضوع ماده مذکور نخواهد بود.
پذیرش چک برای واردات ماشین‌آلات: در راستای رفع موانع تولید و تسهیل واردات ماشین‌آلات و تجهیزات خطوط تولید و با هدف افزایش نقدینگی تولیدکنندگان، با پیگیری‌های سازمان امور مالیاتی اخذ چک به عنوان تضمین مرتبط با این موضوع پذیرفته شد. با این اقدام، واحدهای تولیدی واردکننده ماشین‌آلات و تجهیزات خطوط تولید با تشخیص وزارت صنعت، معدن و تجارت با ارائه تضامین لازم از جمله چک به سازمان امور مالیاتی، نسبت به ترخیص ماشین‌آلات و تجهیزات خطوط تولید خود از گمرک اقدام می‏‌کنند که این امر منجر به افزایش نقدینگی تولیدکنندگان شده است.
عدم جریمه مشمولان تبصره ماده 100 قانون: برای اولین‏بار صاحبان مشاغل مشمول تبصره ماده 100 قانون مالیات‏های مستقیم در صورت عدم تسلیم اظهارنامه مشمول جریمه 30 درصدی عدم تسلیم اظهارنامه نبوده و مالیات مقطوع آنها قطعی می‌شود و سازمان امور مالیاتی بدون رسیدگی، نسبت به صدور برگ مالیات قطعی آنها اقدام کرده است.
 صفر شدن مالیات 50 درصد اصناف: رشد درآمدهای مالیاتی در سال‌های اخیر بدون وارد آمدن فشار به بخش مشاغل صورت گرفته است، به طوری که در سال 1402 بیش از 50 درصد از مشاغل، مالیات صفر و حدود 40 درصد نیز مالیات زیر 20 میلیون تومان پرداخت کرده‌اند.
کمک به توسعه و عمران شهرها و روستاها: از ابتدای اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده تا پایان سال 1402 در مجموع بیش از 374 هزار میلیارد تومان به ‏حساب شهرداری‌‏ها، دهیاری‌‏ها، فرمانداری‏‌ها و ادارات کل امور عشایر برای توسعه و آبادانی کشور واریز شده است.
کاهش نرخ ارزش افزوده از کالاهای اساسی: با ابلاغ بخشنامه‌ سازمان امور مالیاتی به استناد قانون بودجه سال 1402 کل کشور، واردات داروهای ضروری و تجهیزات مصرفی پزشکی (فاقد مشابه تولید داخل)، از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف بوده و نرخ مالیات بر ارزش افزوده برای واردات گندم، برنج، دانه‌های روغنی، انواع روغن خام، حبوبات (عدس، نخود، لوبیا و ماش)، قند، شکر، گوشت مرغ، گوشت قرمز، چای و همچنین قند و شکر تولید داخل به یک درصد تقلیل ‌یافت.
معافیت‌ و تخفیف مالیاتی فرزند سوم: معافیت‌های مالیاتی قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت و قانون بودجه امسال ابلاغ شد. طبق این قانون، استفاده از معافیت مالیاتی موضوع ماده ۱۸ قانون مذکور، مشروط به آن است که نرخ باروری شهرستان محل زادگاه پدر یا فرزند، بالای ۲.۵ نباشد. اشخاص مشمول برای هر یک از فرزندان سوم و هر تعداد فرزند متولد شده بعد از فرزند سوم (با رعایت شرط تاریخ تولد از اول آبان‌ماه 1400 به بعد)، بدون اعمال محدودیت در خصوص تعداد فرزندان، به ‏مدت ۳ سال به‏ شرط تصویب در قوانین بودجه سنواتی می‌توانند از این تخفیف مالیاتی استفاده کنند.
بخشودگی جرایم مالیاتی فعالان مناطق آزاد تجاری-‌صنعتی: در نیمه ‏دوم سال ‏1402 اختیار بخشودگی جرایم قابل‏ بخشش صاحبان مشاغل و اشخاص حقوقی فعال در مناطق آزاد تجاری-‌صنعتی در صورت پرداخت اصل مالیات حداکثر تا پایان آذرماه همان سال به مدیران کل مناطق ذیربط تفویض شده است.
سیستمی‌ شدن فرایند مالیات‌ستانی: دریافت صورتحساب‏های الکترونیکی، تولید اظهارنامه‌های برآوردی 1398 تا 1400، قطعی‌سازی پرونده‌های ارزش افزوده، بارگذاری سریع اظهارنامه‌ها و اجرای برنامه زمان‌بندی رسیدگی‌ها، اتصال سازمان امور مالیاتی به اعتبارسنجی و فراخوان مالیات بر ارزش افزوده از جمله این موارد است. سیستمی ‌شدن مالیات بر ارث، امکان اخذ مفاصاحساب و گواهی به‏ صورت برخط، پلمب الکترونیکی دفاتر، ارائه خدمات مالیاتی اپلیکیشن پرکاربرد، راه‌اندازی چت‏بات، استرداد سیستمی هزینه درمانی، شناسایی ذی‌نفع واقعی کارت بازرگانی اجاره‌ای، ابلاغ اوراق مالیاتی و تشخیص املاک و خودرو از طریق سامانه از دیگر موارد در دستور کار سازمان است.
مالیات‌ستانی از نقل‌و‌انتقال سهام غیر بورسی برخط شد: از ابتدای سال 1402 در راستای تسهیل امور مؤدیان و بهبود محیط کسب‌وکار، مالیات نقل‌وانتقال سهام غیربورسی از طریق درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی به صورت برخط و بدون نیاز به مراجعه حضوری انجام می‌شود. با الکترونیکی شدن مالیات نقل‌وانتقال سهام غیربورسی علاوه بر کاهش زمان این فرایند از چند روز به چند دقیقه، فعالان اقتصادی از مراجعه حضوری بی‏نیاز شدند.
بخشودگی تا صددرصد جرایم مالیاتی: به مناسبت دهه مبارک فجر و تکریم مؤدیان محترم مالیاتی، بخشودگی تا صددرصد جرایم قابل بخشش مالیاتی با رعایت مقررات ماده ۱۹۱ قانون مالیات‏های مستقیم به ادارات کل امور مالیاتی سراسر کشور ابلاغ شد. بر این اساس با واریز بدهی مالیاتی مؤدیان تا پایان بهمن‌ماه 1402، جرایم مالیاتی آنان بخشوده شد.
پذیرش اوراق گام به جای پرداخت مالیات: در اقدام دیگر و با همراهی سازمان امور مالیاتی، امکان پذیرش اوراق گام نزد تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی به جای پرداخت مالیات توسط ایشان فراهم شد.
افزایش سه برابری معافیت مالیاتی سالانه: با پیشنهاد و پیگیری سازمان امور مالیاتی و همراهی نمایندگان مجلس شورای اسلامی، احکام خوبی در راستای حمایت مالیاتی از اصناف و مشاغل در بودجه 1403 به تصویب رسید. میزان معافیت، یکی از دغدغه‏های آنان بود که با همراهی و همکاری مجلس رشد سه برابری یافت به ‏طوری که از 47 میلیون تومان در سال‌ جاری به 144 میلیون تومان در سال 1403 افزایش یافت.
پذیرش ضمانت بانکی و اسناد خزانه به جای پرداخت مالیات: برای جبران کمبود نقدینگی واحدهای تولیدی و واردکنندگان کالاهای اساسی، دارو، ماشین‌آلات و تجهیزات خطوط تولید تا پایان مهرماه سال 1402، سازمان امور مالیاتی، مالیات و عوارض ارزش افزوده را به صورت ضمانت‌ بانکی یا اسناد خزانه تا سررسید تعیین شده (پایان سال مالی) قبول می‌کرد.
پیشنهاد کاهش ۵ واحد درصدی مالیات واحدهای تولیدی برای سومین سال متوالی: دولت مردمی در راستای کمک به تحقق شعار سال یعنی جهش تولید با مشارکت مردم، در بخش دوم لایحه بودجه ۱۴۰۳ پیشنهاد کاهش ۵ واحد درصدی مالیات واحدهای تولیدی را به مجلس ارائه کرد؛ سه سال کاهش مستمر نرخ مالیات واحدهای تولیدی در لوایح بودجه سنواتی بی‌سابقه است.
میزان بهره‌مندی از تسهیلات تبصره 100 سه برابر سال قبل: با پیگیری سازمان امور مالیاتی، کسبه تا مبلغ فروش ۱۸ میلیارد تومان (سه برابر سال قبل) از ارائه هر گونه اسناد و مدارک و تسلیم اظهارنامه معاف شدند. مالیات این دسته از مؤدیان به شکل سیستمی و بدون رسیدگی پرونده، محاسبه و دریافت می‌شود.
افزایش حد نصاب گروه‏بندی صاحبان مشاغل به دو برابر: با پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور و موافقت وزیر امور اقتصادی و دارایی، نصاب گروه‏بندی صاحبان مشاغل موضوع ماده ۹۵ قانون مالیات‏های مستقیم افزایش دوبرابری یافت؛ بنابراین اصناف و مشاغلی که فروش کالا در دو سال قبل آنها کمتر از 30 میلیارد تومان باشد، ملزم به نگهداری دفاتر و ارائه ترازنامه و صورت سود و زیان نیستند.
کاهش تکالیف مؤدیان در صورت اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان: تکالیف ارسال فهرست معاملات برای خریدها، فروش‌ها، واردات و قراردادهای ثبت شده در سامانه مؤدیان (در اجرای ماده 169 قانون مالیات‌های مستقیم) لغو شد.
امکان پرداخت مالیات مقطوع در 15 قسط: در راستای تحقق شعار سال و تعامل حداکثری با اصناف و مشاغل برای اولین‏بار سازمان امور مالیاتی مالیات مقطوع مشاغل در 15 قسط (سه برابر دوره قبل) را فراهم کرد.
انتخاب محل مصرف مالیات توسط مالیات‌دهندگان: با مصوبه هیأت وزیران و تصویب آیین‌نامه مربوطه، از سال‌ جاری امکان انتخاب محل خرج‌کرد مالیات‌های پرداختی توسط پرداخت‌کنندگان مالیات فراهم شده است.
در پایان گفتنی است بنا بر اعلام مسئولان وزارت امور اقتصادی و دارایی و همچنین سازمان امور مالیاتی کشور، تحولات مالیاتی در حوزه هوشمندسازی زیرساخت‌ها به منظور برقراری مالیات‌ستانی عادلانه، کاهش اتکا به درآمدهای نفتی، کاهش بار مالیات پرداختی از واحدهای تولیدی و... ادامه‌دار خواهد بود.

 

صفحات
آرشیو تاریخی
شماره هشت هزار و پانصد و بیست
 - شماره هشت هزار و پانصد و بیست - ۰۸ مرداد ۱۴۰۳