حاشیه‌نگاری خبرنگار «ایران» از حضور در مراسم تنفیذ حکم رئیس‌جمهور
مرکز ثقل صیانت از مردمسالاری
مرتضی گل‌پور
خبرنگار
اینجا حسینیه امام خمینی(ره) است، جایی در قلب تهران که 35 سال پیش، مرکز ثقل جمهوری اسلامی ایران از حسینیه جماران به این حسینیه منتقل شد. این حسینیه با دیوارهای آجری و زیلوهای معروف آبی و سفید که روی زمین پهن شده، در همه 35 سال گذشته تضمین کننده مردمسالاری و جابه‌جایی مسالمت‌آمیز و قانونی قدرت در جمهوری اسلامی ایران بوده است. تصویر شهید رئیسی که میان رئیس جمهور منتخب و رئیس قوه مقننه قرارداده شده بود، بیانگر همین جابه‌جایی و راه دشواری بود که جمهوری اسلامی ایران پس از سانحه سقوط بالگرد طی کرد. مسعود پزشکیان پس از برگزاری مراسم تنفیذ، با بدرقه رئیس دفتر مقام معظم رهبری و محمد مخبر سرپرست ریاست جمهوری دولت سیزدهم، به طور رسمی کار خود را آغاز کرد. به این ترتیب دوره تازه‌ای از حیات جمهوری اسلامی و ایران آغاز شد؛ دوره‌ای که بنا به توصیه‌های رهبر معظم انقلاب در مراسم تنفیذ و تأکیدات رئیس جمهور، قرار است تجربه تازه‌ای برای ایران باشد.
پایان رقابت‌های سیاسی
مراسم تنفیذ ساعت 10 صبح با حضور رهبر انقلاب در حسینیه امام خمینی(ره) آغاز شد. اما میهمانان از ساعت 7 و نیم صبح خود را به در خیابان شهید کشوردوست رساندند. نحوه حضور ساده بود، همچنان که حسینیه امام خمینی(ره) ساده بود. اما در همین سادگی بود که رویدادهای بزرگ و تاریخ‌ساز، همچون همین تنفیذ چهاردهمین رئیس جمهور منتخب ملت ایران در آن روی داده بود. فاصله ورودی شهید کشوردوست تا حسینیه، فرصتی برای گپ و گفت‌های مقام‌ها و شخصیت‌های مختلف بود که یکدیگر را در اینجا ملاقات کرده بودند. در این حسینیه، چپ و راست، اصلاح‌طلب یا اصولگرا معنا نداشت. همه در کنار هم نشسته بودند. غیر از تعیین صندلی برای سفرای خارجی میهمان، اولویت نشستن روی صندلی با کسانی بود که زودتر از راه می‌رسیدند. در جایگاه نزدیک‌تر، همچون سایر بخش‌های حسینیه، باز هم سیاست رنگ باخته بود. در آنجا، هم محمدرضا عارف را می‌شد دید، هم محسن منصوری، هم سعید جلیلی، هم علی لاریجانی و حسن روحانی. برای بسیاری این سؤال پیش آمده بود که چرا لاریجانی یا حسن روحانی، کنار سعید جلیلی نشسته بودند. واقعیت این است که آن صف و آن ترکیب، حاصل تصمیم مدیران حسینیه امام خمینی(ره) بود. شاید به این منظور که نه تنها مراسم تنفیذ به معنای پایان رقابت‌های سیاسی و آغاز همکاری‌هاست، بلکه این حسینیه جایی است که تنها جمهوری اسلامی در کلیت آن معنا دارد و رقابت‌ها باید پیش از ورود به آن پایان یافته تلقی شود. برخی نیز در انتهای حسینیه به دیوار تکیه داده و دقایق پیش از آغاز مراسم را به گعده‌های دوستانه تبدیل کردند. وزرای دولت سیزدهم در صف‌های ابتدایی نشستند و در باقی صفوف، می‌شد کارگزاران و وزرای دولت‌های مختلف جمهوری اسلامی ایران را دید؛ از دولت مرحوم هاشمی رفسنجانی تا وزرای دولت اصلاحات، کارگزاران دولت‌های نهم و دهم و مدیران دولت روحانی. چهره‌های فرهنگی، سینماگران و شاعران و بزرگان اهل سنت نیز حضور داشتند. ترکیب میهمانان مراسم تنفیذ از یک روز ملی خبر می‌داد، روزی که سرنوشت همگان به آن وابسته است، یعنی به راهی که دولت چهاردهم در پیش خواهد گرفت و نیز همراهی و همکاری سایر بخش‌ها با آن که مورد تأکید رهبر انقلاب بود.
البته در صف میهمانانی که نزدیک‌تر نشسته بودند، گفت‌وگوی توأم با خنده حجت‌الاسلام سیدحسن خمینی با ناطق نوری جلب توجه می‌کرد. مصطفی میرسلیم هم دقایقی با حجت‌الاسلام خطیب وزیر اطلاعات و سپس دقایقی با دادستان کل کشور صحبت می‌کرد. صحبت‌های پرهیجان او نشان می‌داد که دغدغه‌ای جدی را در میان می‌گذارد. محمدجواد ظریف، حسن روحانی و ناطق نوری هم در دقایق اندک باقی مانده به مراسم از راه رسیدند.
مراسمی با متانت کامل
5 دقیقه مانده به 10 صبح، سران قوا وارد شدند. ابتدا مخبر روی صندلی خود نشست و در کنار او رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام. مسعود پزشکیان برای این مراسم کت و شلوار پوشیده بود و کنار او رؤسای قوای مقننه و قضائیه نشسته بودند. رأس ساعت 10 صبح رهبر انقلاب وارد حسینیه شدند و همه به احترام ایشان برخاستند. پس از نواختن سرود ملی، قرآن تلاوت شد که آیاتی از سوره نسا و سوره کوثر بود. با پایان قرائت، قاری مورد تفقد و توجه رهبر انقلاب قرار گرفت. سپس وزیر کشور پشت تریبون قرار گرفت و گزارشی از فعالیت خود بویژه در زمینه برگزاری انتخابات قرائت کرد. با پایان گزارش وزیر کشور، حجت‌الاسلام گلپایگانی رئیس دفتر رهبر انقلاب پشت تریبون رفت و متن حکم تنفیذ را قرائت کرد. بیان جمله «منصوب می‌کنم» در حکم تنفیذ از سوی گلپایگانی، با صلوات حضار همراه شد، به منزله تبرک و تیمن این حکم. در این مرحله، محمد مخبر که در دوره 50 روز گذشته سرپرستی ریاست جمهوری را برعهده داشت، حکم تنفیذ را به رهبر انقلاب تقدیم کرد و رهبر انقلاب نیز حکم را به پزشکیان اهدا کردند.
سخنرانی پزشکیان که با خواندن شعری آغاز شد، 15 دقیقه به طول انجامید. این سخنرانی با بیان قول‌هایی همراه بود، از جمله قول به رهبر انقلاب مبنی بر اینکه جز خدمت، کار دیگری نکنیم. رئیس‌جمهور از رهبر انقلاب خواست که حمایت‌های خود را از دولت وفاق ملی دریغ نفرمایند. صحبت‌های رئیس جمهور با خواندن شعر دیگری به پایان رسید.
سخنرانی رهبر انقلاب
سخنان رهبر انقلاب سه بخش داشت؛ نخست تبیین تاریخ معاصر که در زمینه چرایی اهمیت انتخابات و مردمسالاری دینی در جمهوری اسلامی بود؛ بیان توصیه‌ها به دولت جدید و ارکان مختلف کشور که شامل مواردی چون تعامل، رعایت اولویت‌ها و برخورد اثرگذار با مسائل منطقه‌ای می‌شد و درنهایت تشریح و تبیین جنایت‌های رژیم صهیونیستی و تقبیح واقعه سخنرانی رئیس این رژیم در کنگره امریکا.
آغاز دوباره گعده‌های دوستانه
با پایان سخنرانی رهبر انقلاب و خروج ایشان از حسینیه، سران قوا نیز از حسینیه خارج شدند. دیگر مهیمانان در حسینیه و بیرون از آنجا، همچنان گفت‌وگوهای دوستانه خود را دنبال کردند. درحالی که میهمانان راه خروج از حسینیه و خیابان کشوردوست را دنبال می‌کردند، رئیس جمهور جدید به ساختمان مجاور می‌رفت، جایی که کار خود را به عنوان نهمین رئیس جمهور آغاز می‌کند و این راه، یعنی راه بین این حسینیه و دفتر رئیس جمهور، راهی است که بسیاری رفته‌اند، راهی که بیانگر سازکاری اساسی و قانونمند در جابه‌جایی قدرت و دولت در جمهوری اسلامی ایران است.