آفت تصمیمات خلق‌الساعه در فوتبال باشگاهی

داود عطایی

 تصمیمات خلق‌الساعه سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال در رابطه با قوانین نقل و انتقالات بازیکنان و به خصوص سقف بودجه تیم‌های حاضر در لیگ برتر و لیگ نخبگان به جای آنکه باعث آرامش و کمک حال باشگاه‌ها و مدیران عامل آنها شود قاتل جانشان شده است. باشگاه‌ها در رقابتی فراتر از انتظار اهالی فوتبال بیش از 10 روز است که مشغول خرید بازیکنان جدید برای تکمیل تیم خود و رفع نواقص احتمالی هستند و با چشم و هم‌چشمی رقم بسیار بالایی برای بازیکنان خاص(نه بازیکنان با کیفیت عالی) می‌پردازند که ناگهان از دل جلسات متعدد فدراسیون‌نشینان خبر می‌رسد که بازیکنان بالای 30 سال می‌توانند قراردادهای بیش از یک سال منعقد کنند. در ماجرای افزایش سقف بودجه هم برخی باشگاه‌ها که مستقیم و غیرمستقیم از بودجه عمومی ارتزاق می‌کنند، فشار زیادی برای بالا بردن سقف قراردادها وارد کردند. تنها به این دلیل که برخی مدیران عامل معترض شدند اگر این قانون از ابتدا اعمال می‌شد ستاره‌ها و ملی‌پوشان تیم‌شان به تیم‌های پولدار و بی‌دغدغه مالی کوچ نمی‌کردند، بنابراین در نهایت قانون افزایش سقف بودجه به تصویب نرسید.
نوع مدیریت سران فدراسیون و سازمان لیگ، عدم ثبات در تصمیم‌گیری و از همه مهم‌تر وضع قوانینی که براحتی هر چه تمام‌تر درعرض چند هفته تغییر می‌کند، مدیران باشگاه‌ها، مربیان و بازیکنان حرفه‌ای را سردرگم کرده است. اصول مدیریتی می‌گوید فدراسیون با ایجاد کارگروه‌های تخصصی از افراد خبره حقوقی و فنی و بعضی مدیران اسبق باشگاهی آیین‌نامه‌های جامع و کامل برای یک دوره حداقل 7 تا 10 ساله را برای لیگ برتر و حتی لیگ آزادگان تصویب و به مرحله اجرا برساند. پس از تصویب هم با کوچکترین اتفاق و هوچیگری و اعمال رسانه‌ای برخی باشگاه‌ها به صورت سلیقه‌ای قوانین دستخوش تغییر نشود.
برای مثال قانون بکارگیری 1+5 بازیکن خارجی برای چند سال آینده دست نخورده باقی بماند تا مدیران تیم‌ها در صورت بازارگرمی بی‌دلیل ایجنت‌ها برای بازیکنان معمولی که رقم قراردادشان به صورت تصاعدی افزایش یافته، بتوانند از ملی‌پوشان باکیفیت آسیایی یا حتی آفریقایی و اروپای شرقی و همچنین بازیکنان درجه دوم امریکای لاتین و اروپایی که قیمت ترانسفرشان به مراتب کمتر و کیفیت و رفتار حرفه‌ای‌شان به مراتب بهتر است استفاده کنند.
 اگر از اهالی فوتبال و کارشناسان حرفه‌ای این رشته به غیر از دلالان و بازیکنان پرسیده شود رقم واقعی بازیکنان لیگ برتر ایران در چه سطحی باشد، بیش از 90 درصدشان ارقام بسیار پایین‌تر از مبالغ واقعی قرارداد امسال بازیکنان را به عنوان قیمت مناسب مطرح می‌کنند. بسیاری از آگاهان در حوزه فوتبال نیک می‌دانند که بسیاری از قوانین سازمان لیگ برای جلو‌گیری از بازارگرمی و کنترل دلالان بازدارنده نیست و این قبیل افراد که سال‌هاست نقش اول را در بازار نقل و انتقالات به عهده دارند با لطایف‌الحیل قوانین را به نفع خودشان دور می‌زنند. به طور مثال یکی از راه‌های کسب درآمد بیشتر توسط ایجنت‌ها این است که قیمت بازیکنی که سال گذشته 5 یا 10 میلیارد تومان بوده را به 20 یا 25 میلیارد افزایش می‌دهند و در این برهوت بازیکن باکیفیت پس از عقد قرارداد و گرفتن پیش پرداخت همان ابتدا سهم خود از این انتقال را نقد می‌کنند، رقمی که گاهی بیش از سه برابر حق دلالی و ایجنتی رسمی آنهاست.
متأسفانه با این روند و تصویب قوانین خلق‌الساعه افق روشنی پیش روی فوتبال باشگاهی کشور متصور نیست و باید گفت این ره که فدراسیون فوتبال می‌رود به ترکستان است.