دیوان بینالمللی دادگستری حضور رژیم صهیونیستی درسرزمینهای اشغالی را غیرقانونی خواند
دیوان علیه ددان
دیوان بینالمللی دادگستری، رکن قضایی سازمان ملل با بررسی پرونده اشغالگری مدت دار رژیم صهیونیستی در حق مردم فلسطین، رأی مشورتی خود را در این رابطه صادر کرد. این دیوان با اشاره به ساخت و توسعه شهرکهای اسرائیلی در کرانه باختری و بیتالمقدس شرقی، حضور رژیم صهیونیستی را در سرزمینهای اشغالی فلسطین، «غیرقانونی» خواند و پایان آن را خواستار شد. همچنین نواف سلام، رئیس دیوان دادگستری بینالمللی با بیان اینکه «این دادگاه بعداً به مشروعیت حضور اسرائیل در سرزمینهای اشغالی رسیدگی خواهد کرد»، مشروعیت این رژیم را زیر سؤال برد.
طبق نظر مشورتی دیوان بینالمللی دادگستری، اسرائیل باید در اسرع وقت به اشغال اراضی فلسطینی پایان دهد. در همین راستا، همه کشورها باید با سازمان ملل همکاری کنند تا فلسطینیها بتوانند سرنوشت خود را تعیین کنند. دیوان همچنین اعلام کرد که این دادگاه هیچگونه تغییر جمعیتی از سوی اسرائیل را از سال ۱۹۶۷ در هیچ سرزمینی از جمله قدس شرقی به رسمیت نمیشناسد. دادگاه با بیان اینکه موجودیت اسرائیل در اراضی فلسطینی نامشروع و غیرقانونی است از کشورهای عضو سازمان ملل و سازمانهای بینالمللی خواست غیرقانونی بودن موجودیت اسرائیل در اراضی فلسطینی را به رسمیت بشناسند. در عین حال نیز کشورها باید با مجمع عمومی سازمان ملل و شورای امنیت برای پایان دادن به موجودیت نامشروع اسرائیل در اراضی اشغالی همکاری کنند. دیوان همچنین با ابراز نگرانی از سازمان ملل خواست تا تدابیری را برای پایان دادن به حضور غیرقانونی رژیم صهیونیستی در اراضی اشغالی اتخاذ کند. در ادامه دادگاه اعلام کرد که اسرائیل باید به همه افراد آسیب دیده در سرزمینهای اشغالی غرامت بپردازد. این دیوان همچنین بر حق تعیین سرنوشت فلسطینیان و تشکیل کشوری مستقل و دارای حاکمیت تأکید کرد. در همین راستا، نواف سلام گفت ملت فلسطین که بر اساس معاهده اسلو به رسمیت شناخته شده است، حق تعیین سرنوشت خود را دارد. لازم به ذکر است که احکام مشورتی صادر شده از دیوان، برای پرونده پیش از 7 اکتبر بوده و این دادگاه همچنان در حال بررسی پرونده مربوط به درخواست آفریقای جنوبی در مورد جنایات نسل کشی اسرائیل است.
علاوه بر آن طبق گزارش منابع امریکایی، پیشبینی میشود صدور رأی غیرالزامآور دیوان بینالمللی دادگستری مبنی بر غیرقانونی بودن اشغال ۵۷ ساله رژیم صهیونیستی در سرزمینهای اشغال شده فلسطینیها، احتمالاً بیش از آنکه بر سیاستهای اسرائیل تأثیر بگذارد بر افکار بینالمللی تأثیرگذار باشد.
واکنش مقامات صهیونیستی به حکم دیوان
بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم صهیونیستی در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس به این حکم تاخت و مدعی شد: «مردم ما نه اشغالگر سرزمین خود هستند و نه میراث پدرانشان و هرگونه تصمیم نادرست در لاهه این واقعیت تاریخی را مخدوش نخواهد کرد.» ایتامار بن گویر وزیر امنیت داخلی رژیم صهیونیستی نیز این حکم را بیانگر یهودستیزی این دیوان دانست و مدعی شد پند و اندرزهای دیوان لاهه را نمیپذیرد. بتسلئیل اسموتریچ وزیر دارایی رژیم صهیونیستی هم در واکنش به جلسه دیوان لاهه ادعا کرد اکنون باید حاکمیت رژیم صهیونیستی بر فلسطین اعمال شود. نماینده رژیم صهیونیستی در سازمان ملل هم گفت: ما باید اقدامات بیسابقهای علیه سازمان ملل و نهادهای آن اتخاذ کنیم. یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون رژیم صهیونیستی نیز گفت: برای شکست این حکم دیوان بینالمللی دادگستری در محافل بینالمللی و کشورهای عضو تلاش خواهیم کرد. این حکم مغرضانه است، رویکرد یهودستیزی دارد و فقط خدمتی به آنچه وی تروریسم اسلامی خواند و جنگ علیه اسرائیل است.
واکنش حماس
این جنبش طی بیانیهای اعلام کرد که این حکم و درخواست از سازمان ملل و شورای امنیت درجهت بررسی اقدامات برای پایان دادن به اشغالگری، سیستم بینالمللی را در برابر اقدام فوری برای پایان دادن به اشغالگری، عملی کردن احکام بعدی دیوان بینالمللی دادگستری بویژه در سایه جنگ و نسلکشی مستمر علیه مردم غزه، توسعه شهرکسازی در کرانه باختری و یهودیسازی در قدس و مسجدالاقصی قرار میدهد.
واکنشهای جهانی
پس از صدور رأی دیوان بینالمللی دادگستری، کشورهای بسیاری چون ایران، عراق، عمان، کویت، عربستان و ایرلند از آن استقبال کردند. استفان دوجاریک سخنگوی دبیرکل سازمان ملل در بیانیهای اعلام کرد که آنتونیو گوترش نظر مشورتی دیوان بینالمللی دادگستری را که اشغال سرزمینهای فلسطینی توسط رژیم صهیونیستی از سال ۱۹۶۷ را غیرقانونی میداند به مجمع عمومی ارسال خواهد کرد. وی افزود: «مجمع عمومی سازمان ملل تصمیم میگیرد که با این مسأله چطور اقدام کند.» در بیانیه سخنگوی دبیرکل سازمان ملل همچنین آمده است: «تنها مسیر قابل قبول دیدگاه 2 دولتی است که شامل زیستن در صلح و امنیت در داخل مرزهای به رسمیت شناخته شده و ایمن بر مبنای مرزهای پیش از ۱۹۶۷ است.»
تبعات برای رژیم صهیونیستی
به اعتراف تحلیلگران صهیونیستی رأی مشورتی که دیوان بینالمللی دادگستری به مجمع عمومی سازمان ملل ارجاع داده، میتواند تبعات سیاسی سنگینی برای رژیم صهیونیستی در پی داشته باشد. تردیدی وجود ندارد که رأی دیوان بینالمللی دادگستری، ضربه سیاسی به رژیم صهیونیستی وارد کرده و فشارها علیه آن را افزایش خواهد داد. همچنین این رأی تغییرات الزام آور سیاسی مهمی در زمینه رویکرد ارتش در جنگ و همچنین در سطح سیاسی درباره موضوع کمک انسانی ایجاد خواهد کرد. طبق نظر آنها این رأی ممکن است روی همکاری امنیتی با رژیم صهیونیستی و صادرات تسلیحات به این رژیم تأثیر بگذارد و منجر به گسترش تحریمها علیه شهرکسازی شود.
در همین راستا، «تمار مغیدو» کارشناس حقوق بینالملل در دانشگاه العبریه گفت، دیوان لاهه بر لزوم عدم به رسمیت شناختن وضعیت موجود در اراضی اشغالی فلسطین توسط همه کشورها و سازمان ملل و نیز بر عدم کمک به حفظ این وضعیت حکم صادر کرده است و اینکه مسئولیت اصلی پایان دادن به اشغالگری رژیم صهیونیستی در فلسطین برعهده مجمع عمومی سازمان ملل و شورای امنیت است. وی افزود: بنابراین، تعهد تحمیلی به کشورها برای عدم کمک به حفظ این وضعیت ممکن است در همکاری امنیتی با رژیم صهیونیستی مشکل ایجاد کند. «شلی آویو ینی» کارشناس حقوق بینالملل در دانشگاه حیفا هم گفت: این حکم روی تجارت تسلیحاتی رژیم صهیونیستی تأثیر خواهد گذاشت زیرا توافقنامهها و قوانین بینالمللی وجود دارد که تجارت تسلیحات با طرفهای ناقض حقوق بشر را تحریم میکند. وی ادامه داد، رژیم صهیونیستی عملاً در مورد صادرات تسلیحات از سوی کشورهای مختلف با محدودیتهایی روبهروست و این حکم جدید هم مطمئناً به این محدودیتها و وابستگی دیگر کشورها به تلآویو خواهد افزود.
به طور حتم این رأی، تشدید فشار برای پایان جنگ و کمپین و دیگر اقدامات برای انزوای اسرائیل را به دنبال خواهد داشت. این رأی همچنین حداقل در کوتاه مدت تأثیر زیادی بر کشورهای عربی و اسلامی که به فکر عادیسازی روابط با تل آویو هستند، خواهد داشت.
حملات تلافی جویانه رژیم خشمگین
روز گذشته رژیم صهیونیستی برای تسکین ناراحتی و تشویش ناشی از حمله موفقآمیز پهپاد یمنی به قلب سرزمینهای اشغالی و همچنین تحمل شکست سیاسی در پی رأی دیوان بینالمللی دادگستری، حملات وحشیانهای را به نوار غزه ترتیب داد. پیرو این حملات مدرسه الفلاح در محله الزیتون در شهر غزه را که صدها آواره فلسطینی اسکان داده شده بودند، بمباران کرد. همچنین جنگندههای اسرائیلی برجهای مسکونی عین جالوت در اردوگاه النصیرات در مرکز نوار غزه را بمباران کردند. وزارت بهداشت فلسطین در نوار غزه اعلام کرد که ارتش اشغالگر صهیونیستی در ۲۴ ساعت گذشته ۴ قتل عام دیگر را علیه غیرنظامیان فلسطینی در این باریکه مرتکب شده است. این وزارتخانه افزود که در این حملات ۳۷ فلسطینی به شهادت رسیده و ۵۴ نفر نیز زخمی شدند.
آنچه مشهود است، رژیم صهیونیستی تلاش میکند با استفاده از حربه حملات مرگبار در حق مردم غزه و آوارگان مستقر در پناهگاهها به جهانیان اثبات کند که در پرتو حمایتهای ایالات متحده به هر اقدامی دست خواهد زد و هیچ سازمان بینالمللی نمیتواند مانع جنایات و نسل کشی آنها شود؛ امری که به اعتراف بسیاری از صاحبنظران صهیونیستی سبب انباشت بحرانهای متعدد در سرزمینهای اشغالی شده و با فشار فزاینده گروههای مقاومت و همچنین فشار افکار عمومی جهانی میرود تا به اصل بقای رژیم صهیونیستی ضربهای مهلک بزند.