تحقق راهبرد «مرز، یک فرصت طلایی» در آذربایجان غربی
محمدصادق معتمدیان
استاندار آذربایجان غربی
آذربایجان غربی به جهت موقعیت جغرافیایی ویژه از جمله قرار گرفتن در مسیر کریدورهای بینالمللی، استقرار پایانه هاى مرزی بازرگان، رازی، تمرچین و سرو در آن و عبور تنها مسیر ریلی ایران به ترکیه از مرز رازی خوی از جایگاه مهمی در دیپلماسی مرزی برخوردار است. قرارگیری ۲۵ درصد پایانههای کشور درآذربایجان غربی موجب شده تا مرز اولویتی مهم در توسعه و آبادانی محلی، منطقهای و ملی داشته باشد. دولت مردمی شهید جمهور آیتالله رئیسی با درک این مسأله که شکوفایی مرزی میتواند موجب ایجاد مرجعیت و مرکزیت فرهنگی در استانهای مرزی نسبت به مناطق آنسوی مرز، برنامهریزی برای بهرهگیری از مرز بهعنوان فرصت اقتصادی، فعالسازی و تقویت دیپلماسی مرزی در حوزههای فرهنگی، علمی و فناوری، اقتصادی، سیاسی و امنیتی، سلامت و ورزش، بهرهگیری از ظرفیت گردشگری استانهای مرزی، تفویض اختیارات بیشتر به استانها در حوزه ارتباطات خارجی، فعال شدن دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه در استانهای مرزی، تقویت بازارچههای مرزی و بهرهگیری از ظرفیت همایش عظیم اربعین شود بیش از پیش توسعه مرز را در اولویت برنامههای خود قرار داد.
نگاهی اجمالی به نقش آفرینی آذربایجان غربی در دیپلماسی مرزی بواسطه ساماندهی مسیرهای منتهی به مرز، توسعه پایانههای مرزی و برقراری ارتباط با کشورهای همسایه از جمله ترکیه، اقلیم کردستان عراق و سوریه، دستاوردهای ماندگاری را در تغییر نگاه به مرز به عنوان یک فرصت و نه یک تهدید رقم زد. مرز تمرچین پیرانشهر را میتوان نمونه عینی و کاملی از راهبرد دولت به مرز دانست. بواسطه برقراری ارتباط به کما رفته جمهوری اسلامی ایران با اقلیم کردستان عراق، مرز تمرچین احیا شد. میزبانی از زائرین اربعین حسینی در این مرز و توسعه و شکوفایی زیرساختهای این پایانه مهم موجب شد تا تمرچین جهشی قابل ملاحظه را تجربه کند. ساماندهی پایانه مرزی بازرگان، بهرهبرداری از زیرساختهای عمرانی پایانه رازی و سرو، موافقت با بازگشایی مرز جدید در سلماس، سردشت و اشنویه از جمله دستاوردهایی است که در دولت سیزدهم رقم خورد. توسعه راههای منتهی به مرز از طریق آمادهسازی زیرساختها جهت اتصال خوی به مرز رازی تا مرسین ترکیه و مرز تمرچین به اقلیم کردستان عراق تا سوریه در این دوره پیگیری و عملیاتی شد.
به دنبال حضور هیأتهای تجاری اقتصادی آذربایجان غربی در ترکیه، اقلیم کردستان عراق و سوریه، علاوه بر تحقق روانسازی مبادلات مرزی به عنوان دستاوردی ملموس و مؤثر در رشد صادرات، ایجاد بازارچههای مرزی در چالدران و سردشت و بازگشایی مرزهای جدید نیز مورد توافق قرار گرفت.در آخرین مورد نیز در نشست استانداران مرزی ایران با کردستان عراق مقرر شد وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و مسئولین اقلیم کردستان عراق با بغداد هماهنگى هاى لازم در راستای ایجاد مرز کلاشین - سیدکان و رسمی شدن مرز کیله سردشت انجام دهند. دستیابی به راهبرد مهم مرز یک فرصت طلایی برای توسعه، بیش از همه وامدار رشادت و ایثار مرزنشینان عزیز و مرزبانان رشیدی است که با تأمین امنیت لازم بستر شکوفایی مرزی را فراهم میسازند. ضمن قدردانی از همراهی همه ارکان دولت و آذربایجان غربی با راهبرد دولت مردمی در شکوفایی مرزها، امید داریم تا با تداوم این امر مهم، آبادانی و پیشرفت مرزهای این خطه از ایران عزیز بیش از پیش تأمین شود.