دیروز با حضور مخبر 26 طرح صنعتی و تولیدی در 10 استان افتتاح شد
چرخش چرخ صنعت بدون برجام یادگار_ابراهیم
قطار افتتاح پروژه‌ها در دولت شهید رئیسی به ایستگاه صنعت و تولید رسید. روز گذشته با حضور سرپرست ریاست جمهوری در وزارت صمت، 26 طرح بزرگ صنعتی و تولیدی در 10 استان کشور افتتاح شد. اعتبار اختصاص داده شده برای اجرای این طرح‌ها 60 هزار و 706 میلیارد تومان اجرا است که با بهره‌برداری آنها 5 هزار و 563 فرصت شغلی مستقیم و پایدار هم ایجاد شده است. به این دلیل عبارت «قطار بهره‌برداری از پروژه‌ها» برای این افتتاح‌ها مناسب است که روز قبل از آن - شنبه گذشته- 678 پروژه بهداشتی و درمانی در سراسر کشور افتتاح شد. پنجشنبه گذشته هم خط‌آهن رشت-کاسپین به عنوان یک حلقه مهم از کریدور بین‌المللی ریلی شمال-جنوب به بهره‌برداری رسید. همه این طرح‌های ملی، یعنی طرح‌های صنعتی و تولیدی دیروز، طرح‌های بهداشتی و درمانی شنبه گذشته و در نهایت افتتاح خط آهن رشت-کاسپین در پنجشنبه گذشته، یادگار دولت و مدیریت شهید آیت‌الله رئیسی برای ایران است. این طرح‌ها نه با انتظار برای کمک و یاری غرب یا انتظار برای رفع تحریم‌ها، بلکه با تکیه بر توان ملی و باور قلبی و مدیریتی بر شعار «ما میتوانیم» به سرانجام رسید.
در این میان طرح‌های صنعتی و تولیدی بهره‌برداری شده در روز گذشته از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این اهمیت از دو جنبه قابل بررسی است. نخستین جنبه پیامدهای اقتصادی، پیامدهای حوزه اشتغال و نیز پیامد مربوط به رشد اقتصادی است که از ناحیه ساخت و فعالیت این واحدها عاید کشور و مردم می‌شود. معنای دوم افتتاح این طرح‌ها که به همان اندازه اهمیت دارد؛ معنایی است که در حوزه ایمان به داشته‌های بومی و باور به توانایی‌های ملی قابل تفسیر است. زیرا همه این 26 طرح صنعتی و تولیدی که در 10 استان افتتاح شد، بدون وجود معنادار برجام رخ داده است.
می‌دانیم که تا امروز نیز برخی از هواداران یا دولتمردان دولت‌های یازدهم و دوازدهم، حتی دستاوردهای دولت خود را نیز موقوف و منوط به برجام عنوان کرده‌اند. به عبارت دیگر، حتی اگر پروژه قابل توجه یا طرح ملی و راهبردی افتتاح شد، آن را ناشی از برجام تلقی کردند تا به این ترتیب نشان دهند که بدون نگاه به خارج، نمی‌توان گامی برای رشد و توسعه ملی و افزایش توان اقتصادی کشور برداشت. نمونه بارز این امر، پالایشگاه ستاره خلیج فارس است که بارها و بارها عنوان شد که این پالایشگاه، فقط و فقط پس از برجام می‌توانست به بهره‌برداری برسد و بدون برجام، راه‌اندازی آن غیرممکن بود. انتخاب این شعار و استراتژی، تلاشی برای اثبات آن شعار انتخاباتی معروف بود که می‌گفت هم چرخ صنعت و اقتصاد باید بچرخد و هم چرخ سانتریفیوژها. طبیعتاً براساس همین نگاه بود که پس از دو سال فعالیت برجام، این توافق اثربخشی خود را از دست داد، گویی دولت وقت هم اثربخشی نیم‌بندی خود را از دست داد.
پس از انتخاب شهید آیت‌الله رئیسی به ریاست جمهوری و تشکیل دولت سیزدهم بود که این رویه معکوس شد. به این معنی که دولت سیزدهم، با تکیه بر راهبرد ملی شهید رئیسی و انتخاب مشی این شهید مبنی بر باور به توانمندی بومی و ملی بی آنکه کشور معطل غرب و لبخند بیگانگان بماند، با گام‌های استوار به سمت حل مشکل و رفع موانع توسعه‌ای حرکت کرد. اتخاذ این نگاه و راهبرد، کشور را به جایی رساند که امروز بدون برجام و بدون رفع تحریم‌ها، هم چرخ‌های سانتریفیوژها می‌‌چرخد و هم چرخ‌های صنعت و تولید. اینکه چرخ‌های صنعت و تولید می‌‌چرخند، فقط به این دلیل نیست که روز گذشته 26 طرح صنعتی و تولیدی افتتاح شد بلکه شواهد دیگری هم برای اثبات این واقعیت وجود دارد؛ شواهدی مانند احیای واحدهای 4 هزار و 627 واحد صنعتی در شهرک‌های صنعتی در دولت سیزدهم، افزایش میانگین رشد فصلی صنعت از منفی 1.26 درصد در دولت دوازدهم به مثبت 4.37 درصد در دولت سیزدهم، یا افزایش متوسط رشد حجم تجارت از منفی 9 درصد در دولت دوازدهم به مثبت 7 درصد در دولت سیزدهم.
قطار افتتاح‌ها در دولت سیزدهم همچنان به حرکت خود ادامه خواهد داد و این یعنی افتتاح‌های دیگری هم در پیش است؛ افتتاح‌هایی که حتی فراتر از دولت سیزدهم خواهد بود. به عنوان مثال در حوزه وزارت صمت، تا پایان شش ماهه نخست امسال، 125 طرح دیگر قابل افتتاح خواهد بود. هرچند این طرح‌ها برای رشد اقتصادی و توسعه صنعتی کشور دارای اهمیت هستند و می‌‌توان آنها را یادگار ابراهیم برای ایران دانست، اما به نظر می‌‌رسد نکته مهم‌تری در این میان وجود دارد. به این معنی که یادگار ابراهیم فقط طرح‌های افتتاح شده نیست، بلکه یادگار دیگر شهید ابراهیم رئیسی برای ایران، یادگاری چه بسا مهم‌تر و حیاتی‌تر، تثبیت روحیه توانمندی و اتکای به داشته‌ها و توان ملی و اثبات نادرستی آن باوری است که توسعه ایران را در گرو لبخند بیگانگان بویژه غرب می‌‌خواهد. یادگار بزرگ ابراهیم رئیسی تحقق عینی و عملی شعار «ما میتوانیم» است و این واقعیت که هیچ بن‌بستی وجود ندارد.
دغدغه شهید رئیسی نسبت به تولید کشور
سرپرست ریاست جمهوری در آیین بهره‌برداری از این واحدهای صنعتی که به صورت ویدئوکنفرانس در وزارت صنعت، معدن و تجارت برگزار شد، با بیان اینکه شهید رئیسی در زمینه رشد و رونق اقتصاد و تولید کشور دغدغه جدی داشت، اظهار کرد: شهید رئیسی به هیچ عنوان جلسات رصد اقتصادی را تعطیل نمی‌کرد و در کنار آن جلسات متعددی با مسئولان و فعالان اقتصادی داشت و علاوه بر اینها به صورت میدانی نیز مسائل و رفع مشکلات این بخش را دنبال می‌کرد.
مخبر احیای واحدهای تولیدی راکد را یکی دیگر از دغدغه‌های جدی رئیس جمهور شهید دانست و افزود: دولت سیزدهم احیای 10 هزار واحد تعطیل یا نیمه‌تعطیل را هدف‌گذاری کرده بود که اکنون بخش قابل توجهی از آن محقق شده و بخش زیادی از موفقیت‌های دولت مردمی در زمینه تشکیل سرمایه ثابت، کاهش نرخ بیکاری و رشد تولید مربوط به اقدامات و تلاش‌های دولت در همین عرصه است.
سرپرست ریاست جمهور افتتاح پروژه‌های وزارتخانه‌های مختلف را نماد و نمایی از عملکرد و دستاوردهای دولت مردمی عنوان و تصریح کرد: طرح‌هایی که در وزارت بهداشت و وزارت صمت افتتاح شد، فقط بخشی از طرح‌هایی هستند که قرار بود تا پایان امسال به بهره‌برداری برسند و به عنوان مثال وزارت صمت 125 طرح قابل افتتاح تا پایان شش ماهه اول سال دارد که حدود 190 هزار میلیارد تومان اعتبار برای آنها در نظر گرفته شده و امروز فقط 26 عدد از این طرح‌ها افتتاح شد.
مخبر در ادامه با بیان اینکه رشد تولید بدون توجه به صنعت امکان‌پذیر نیست، سیاستگذاری دولت مردمی در این بخش مبتنی بر راهنمایی‌های رهبری معظم انقلاب و تمرکز بر توسعه بنگاه‌ها و فعالیت‌های دانش‌بنیان را از جمله دلایل توفیقات و دستاوردهای این وزارتخانه دانست.
اقدامات اثربخش وزارت صمت
در دولت سیزدهم
سرپرست ریاست جمهوری در بخش دیگری از سخنان خود تعامل ویژه با بخش خصوصی، توسعه حمل و نقل عمومی برقی، جایگزینی پساب با آب شرب در صنایع، رفع دغدغه مردم در تولید و عرضه خودروی باکیفیت و افزایش قابل توجه استفاده صنایع از برق تجدیدپذیر را از جمله اقدامات اثربخش وزارت صنعت، معدن و تجارت در دولت مردمی عنوان و بر ضرورت پیگیری، تداوم و تکمیل این اهداف دولت در این وزارتخانه تأکید کرد.
وی با اشاره به عقب‌ماندگی‌ها در بهره‌مندی از ظرفیت معادن کشور افزود: معادن جزو ظرفیت‌های بسیار ارزشمند کشور است که میتوانیم از آن به‌اندازه نفت درآمد داشته باشیم که متأسفانه در سال‌های گذشته این بخش مورد غفلت واقع شده و به‌رغم اقدامات خوب و مؤثر دولت مردمی همچنان در این بخش شاهد عقب‌ماندگی هستیم که با جدیت باید پیگیری و دنبال شود.
مخبر همچنین با بیان اینکه دولت تا روز آخر پیگیر رفع مشکلات صنعتگران خواهد بود، بر ضرورت انتقال و بومی کردن دانش در بخش صنعت و همچنین توسعه تعاملات تجاری با کشورها با اولویت مثبت شدن تراز تجاری کشور تأکید کرد.
مروری بر دستاوردهای وزارت صمت در دولت سیزدهم
وزارت صنعت، معدن و تجارت در دولت سیزدهم با اجرای 850 هزار میلیارد تومان برای رفع ناترازی در حوزه‌های آب و برق، گام بلندی در زمینه تسهیل فعالیت‌های صنعتی برداشت. همچنین این وزارتخانه با تعریف پروژه‌های پیشران صنعتی توانست میانگین رشد فصلی صنعت را از منفی 1.26 درصد در دولت دوازدهم به مثبت 4.37 درصد برساند. همچنین با برنامه‌ریزی دولت سیزدهم برای جداسازی برق صنعت از برق خانگی، در سال 1402 بیش از هزار و 114 مگاوات ظرفیت تولید برق از سوی بخش صنایع ایجاد شد. وزارت صمت در بخش صدور مجوزهای صادره نیز در بخش بهره‌برداری صنعتی 13.7، اکتشاف 10.3 و کارت بازرگانی 67 رشد داشته است. همچنین در سه سال دولت سیزدهم نسبت به سه ساله اول دولت دوازدهم تولید کامیون و کشنده 299 درصد، کمباین 158 درصد، تراکتور 57 درصد، اتوبوس و مینی‌بوس 68 درصد، شمش آلومینیوم 74 درصد و انواع سواری 25 درصد رشد داشته است.
در دولت مردمی با تلاش‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت حقوق دولتی معادن از 19 همت در سال 1400 به 55 درصد در سال 1403 خواهد رسید. بر همین اساس وزارت صمت در سال 1401، 434 معدن و در سال 1402، 493 معدن خفته را احیا کرده است. همچنین متوسط رشد حجم تجارت که در دولت دوازدهم منفی 9 درصد بوده با تلاش‌ها و دیپلماسی فعال دولت سیزدهم بخصوص با کشورهای منطقه، به مثبت 7درصد رسیده است.
در همین راستا در دولت سیزدهم، رشد واردات کالاهای واسطه‌ای 12.6 درصد، رشد واردات کالاهای سرمایه‌ای 13 درصد و رشد واردات کالاهای مصرفی 5 درصد بوده و در برابر ارزش کالاهای صادراتی صنعتی رشد 10 درصدی و کالاهای صادراتی بخش معدن و صنایع معدنی رشد 11 درصدی داشته است.
بر اساس گزارش ارائه شده وزارت صنعت، معدن و تجارت تا پایان شش ماهه اول سال 1403، 125 طرح قابل افتتاح دارد که مجموع سرمایه‌گذاری این طرح‌ها 238 هزار میلیارد تومان بوده و 30 هزار فرصت شغلی پایدار ایجاد خواهند کرد.