یاسمن صادق‌شیرازی
خبرنگار

 
 جنگل‌های زاگرس همچنان خاکستر می‌شوند. آتش با تمام سرعت در زاگرس درحال گسترش است و بلوط‌ها و بادام‌ها را خاکستر می‌کند. این درحالی است که توپوگرافی و صعب‌العبور بودن برخی از مناطق، شرایط را برای رسیدن جنگلبان‌ها با پای پیاده یا سوار بر چهارپا دشوار می‌کند. آنها تا خودشان را به منطقه برسانند آتش کیلومتر‌ها از جنگل را به خاکستر تبدیل کرده است. این داستان تلخ هر روز زاگرس است. البته، شرایط در جنوب کشور کمی متفاوت‌تر است، چون وقتی می‌خواهند از دستگاه‌های مختلف بالگرد بگیرند گرمای هوا اجازه بلندشدن از زمین را به آنها نمی‌دهد.
هفته گذشته بود که آتش در جنگل‌های رستم استان فارس زبانه کشید. این آتش‌سوزی اگرچه مهار شد، اما دیری نپایید که دوباره آتش‌ به‌ جان جنگل‌های پلدختر و بهبهان افتاد. مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان در گفت‌و‌گو با «ایران»، درباره آتش‌سوزی جنگل‌های بهبهان می‌گوید: برای خاموش‌کردن آتش مجبور می‌شویم ‌پای پیاده یا با الاغ به منطقه برویم، چون هوای گرم خوزستان اجازه بلندشدن بالگرد را نمی‌دهد. منطقه صعب‌العبور است و اطفای حریق با پای پیاده خیلی سخت خواهد بود.
 سید جمال موسویان با تأکید بر شرایط جوی دشوار در استان خوزستان، می‌گوید: دمای هوا در استان خوزستان بین ۵۵ تا ۶۰ درجه است که این موضوع عملیات اطفا را دشوار می‌کند. با بالگرد در حال اعزام کمک به منطقه بودیم که گرمای هوا ۶۱ درجه اعلام شد و خطر سقوط بالگرد وجود داشت. برای همین گرمای هوا اجازه کار به بالگرد نداد و نهایتاً خلبان برگشت. ما بیشتر از بالگرد به نیروی انسانی نیاز داریم، چون بالگرد قابلیت پرواز در دمای بالای ۴۵ درجه را ندارد.

حمل تجهیزات با پای پیاده کار را دشوار می‌کند
انتقال تجهیزات اطفای آتش و آذوقه به منطقه در این گرمای هوا بدون بالگرد بسیار سخت و طاقت‌فرساست.کارشناسان منابع طبیعی چند ساعت در راه هستند تا به آتش برسند و زمانی هم که می‌رسند به‌خاطر خستگی توان بدنی کافی ندارند. موسویان از پیچیده بودن عملیات اطفای حریق می‌گوید: متأسفانه با هزار زحمت حریق را اطفا می‌کنیم و چند ساعت بعد دوباره کشاورز دیگری آتش‌ به‌ جان جنگل می‌اندازد.
 او اطفای حریق در جنگل‌های بهبهان را پایان بلوط‌سوزی‌ها نمی‌داند و از بی‌احتیاطی و رفتار مخاطره‌آمیز کشاورزان انتقاد می‌کند. البته این موضوع فقط شرح‌ حال بهبهان نیست. پیش‌ از این مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری فارس هم به «ایران» گفته بود، کشاورزان مقصر آتش‌سوزی گسترده در جنگل‌های رستم هستند. مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان، با اشاره به اینکه آتش‌سوزی‌های اخیر بیشترین آسیب را به پوشش گیاهی وارد کرده است، می‌گوید: خوشبختانه به درختان آسیب کمتری وارد شد. متأسفانه برخی از کشاورزان اقدام به آتش‌زدن باقی‌مانده محصولات خود می‌کنند که باعث آتش‌سوزی گسترده جنگل‌ها می‌شود.
 زاگرس انبار باروت است
موسویان بر ضرورت شناسایی کشاورزان خاطی و معرفی به دستگاه قضا تأکید می‌کند و می‌گوید: بارش‌های فروردین و اردیبهشت‌ماه باعث افزایش پوشش گیاهی در جنگل‌های استان خوزستان شد و این جنگل‌ها را به انبار باروت تبدیل کرد. برای همین، روشن‌کردن یک آتش کوچک هم می‌تواند چند هزار هکتار را درگیر کند. متأسفانه یکی دیگر از مهم‌ترین مشکلاتی که داریم شناسایی متخلفان است، اما وقتی آتش گسترش پیدا می‌کند پیداکردن مقصر کار سختی است؛ زیرا اغلب کشاورزان این موضوع را کتمان می‌کنند و چون دیر به منطقه می‌رسیم با گسترش آتش، پیدا کردن مقصران اصلی سخت یا غیرممکن خواهد بود.

 پلدختر همچنان در آتش می‌سوزد
 اگرچه آتش‌سوزی در بهبهان اطفا شد، اما حریق در پلدختر ادامه دارد. حسین میرزایی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان هم صعب‌العبور بودن منطقه آتش‌سوزی را دلیل طولانی شدن روند اطفا می‌داند و به «ایران» می‌گوید: به صورت تقریبی آتش اطفا شده، اما قله کوه در پلدختر هنوز درگیر آتش است. خوشبختانه برای اطفای حریق بالگرد به منطقه اعزام شد اما همچنان آتش درحال زبانه کشیدن است. به همین خاطر، منتظر اعزام هواپیمای ایلوشین برای اطفای حریق به منطقه هستیم. اگر هواپیما به پلدختر برسد آتش یک‌ساعته خاموش می‌شود. او هم انگشت اتهام را به سمت کشاورزان می‌گیرد و می‌گوید: آنها به‌خاطر آتش‌زدن «پس‌چر» مزارع باعث آتش‌سوزی و هدر رفتن سرمایه‌های ملی می‌شوند. آمارها نشان می‌دهند که عامل بیش از 95 درصد آتش‌سوزی‌های جنگل‌های استان لرستان انسانی است که می‌تواند عمدی یا سهوی باشد.
 میرزایی از آغاز تحقیقات درباره شناسایی افراد خاطی در این حادثه خبر می‌دهد و می‌گوید: نزدیک به ۱۲ نفر متهم شناسایی شدند که اقدام به آتش‌سوزی در ۳ شهرستان کرده بودند. هنوز نمی‌توان درباره عمدی بودن حادثه اخیر صحبت کرد، اما به‌طور قطع عامل انسانی باعث روشن‌شدن آتش شده است.