یادداشت
نکونام و چالش‌های پیش رو
داود عطایی
فصل بیست و سوم لیگ برتر فوتبال ایران، جام خلیج‌فارس با همه اتفاقات تلخ و شیرین و ثبت اشک‌ها و لبخندها با قهرمانی پرسپولیس و نایب قهرمانی استقلال به پایان رسید. هیجان بالای رقابت نزدیک سرخابی‌ها در چند هفته آخر حساسیت و جذابیت مسابقات را به شدت افزایش داد اما در مقطع فعلی، مهم برنامه‌های تیم‌های مدعی برای فصل آینده است. لیگ به پایان رسیده و با همه فراز و نشیب‌ها قهرمان لیگ به همراه استقلال نایب قهرمان، مسافر لیگ نخبگان آسیا شدند و از همین امروز پرسپولیسی‌ها و استقلالی‌ها با بودجه‌ای بین 450 تا 500 میلیارد تومان باید آماده مصاف با تیم‌های مطرح عربستانی، قطری، اماراتی و ازبکستانی باشند.
در این یادداشت به چالش‌های پیش روی جواد نکونام در فصل جدید لیگ برتر و از آن مهم‌تر لیگ نخبگان آسیا که جایگزین لیگ قهرمانان آسیا شده، می‌پردازیم.
یکم- حفظ نکونام که قراردادی سه ساله با آبی‌های پایتخت دارد بهترین تصمیم مدیریتی مدیران باشگاه بود. اول آنکه در سال اول حضور در تیم محبوب پایتخت و علی‌رغم همه مشکلات تنها با اختلاف یک امتیاز نایب قهرمان شد. مصدومیت عجیب یامگا به عنوان بهترین بازیکن استقلال، رباط دادن مهدی‌پور در اوج مسابقات و مصدومیت 8هفته‌ای سهرابیان بهترین مدافع تیم و کمبود بازیکن تأثیرگذار در عقب افتادن استقلال مؤثر بود اما مگر پرسپولیسی‌ها همین شرایط را در مورد پورعلی‌گنجی و یاسین سلمانی تجربه نکردند.
دوم- استقلال تیم بزرگی است و نکونام حالا بعد از یک‌سال تجربه‌اندوزی در کورس قهرمانی بی‌شک به این نتیجه رسیده که تیم حتماً علاوه بر یک سرمربی قوی، نیازمند کادری فوق‌العاده حرفه‌ای، باتجربه، خونسرد و البته صاحب سبک و کلاس در فوتبال باشگاهی است. بنابراین علاوه برجذب بازیکنان درجه یک وکارآمد، از همین امروز باید به فکر یک مربی درجه یک با خصوصیات اوسمار باشد. اوسمار دستیار گل‌محمدی بود اما پس از رفتن یحیی، پرسپولیس روزبه‌روز بهتر شد و بدون ذره‌ای استرس و احساس کمبود، جام قهرمانی را در آغوش گرفت. او هم‌اکنون با قراردادی مناسب گزینه اصلی سرخ‌ها برای فصل آینده است.
سوم- فرشید سمیعی در برنامه‌ای تلویزیونی مدعی شده استقلال در حال نهایی کردن قرارداد اورونوف فوق‌ستاره نیم فصل دوم پرسپولیس بوده و در آخرین لحظات شیطنت‌های عده‌ای مغرض مانع پیوستن وینگر و هافبک تهاجمی ازبک به جمع شاگردان جواد شده است. این پرونده بسته شده اما تیم ملی ازبکستان سه‌شنبه در تهران بازی دارد. جواد نکونام و کادرفنی‌اش به‌راحتی می‌توانند با حضور در ورزشگاه آزادی از این فرصت استفاده کنند و با رصد بازیکنان ازبک، بهترین نفرات را انتخاب و از مدیران باشگاه بخواهند نسبت به جذبشان اقدام کنند. بازیکنان جوان ازبک حتی می‌توانند با قراردادی 3 یا 5 ساله جذب شوند و در صورت نیاز برای درآمدزایی در سال دوم یا سوم به باشگاه‌های متمول داخلی یا آسیایی ترانسفر شوند.
چهارم- بد نیست نکونام عملکرد اطرافیان خودش را در یک فصل اخیر بررسی کند؛ شاید برخی از افرادی که در کنار تیم و اطراف سرمربی آینده‌دار آبی‌ها حضور دارند، نبودشان بیشتر به آرامش و تمرکز آقای مربی و تیم کمک کند. بنابراین با بررسی دقیق عملکرد افراد، هر شخصی با هر سابقه‌ای اگر نتوانسته کمک حال تیم و باشگاه باشد، باید خیلی محترمانه و با تقدیر از زحماتش در لیست خروج قرار بگیرد.
پنجم-جواد نکونام، هم فوتبالیست باهوشی بوده و هم مربی کاریزماتیکی است. یکی از مهم‌ترین اقدامات سرمربی استقلال در فصل نقل و انتقالات باید جوانگرایی و خرید استعدادهای جوان برای فصل آینده باشد. خرید بازیکن 34 یا 35 ساله هیچ کمکی به آبی‌ها در کورس قهرمانی نمی‌کند. نکونام باید برای جذب بازیکنان تیم ملی امید و به‌خصوص جوانان که با درخشش در جام جهانی گذشته شگفتی‌ساز شدند، برنامه بلندمدت طراحی کند. چه بسا بازیکن تیم ملی جوانان با قراردادی 5 یا 7 ساله به تیم پیوسته و برای کسب تجربه به تیم‌های دیگر قرض داده شود و در سال سوم یا چهارم مثل قایدی یا محبی به شکلی انفجاری پدیده بلامنازع تیم محبوب پایتخت شود.
ششم- نکونام باید روح جنگندگی را در تیمش پرورش دهد و به شاگردانش بیاموزد تا ثانیه آخر برای قهرمانی بجنگند. چه کسی است که نداند تلاش سرمربی آبی‌ها برای به خدمت گرفتن حسین گودرزی از شمس‌آذر، اسلامی جوان از ذوب‌آهن، اورونوف ازبک و چند بازیکن مستعد و تعیین‌کننده با کارشکنی اطرافیان خطیر و سنگ‌اندازی برخی باشگاه‌ها بی‌نتیجه ماند و تیم نکونام به‌خصوص بعد از مصدومیت سه مهره کلیدی و ترانسفر شدن سعید مهری و ارسلان مطهری با کمبود شدید بازیکن روبه‌رو شد و بعد از پیروزی شگفت‌انگیز پرسپولیس در دیدار حساس با استقلال خوزستان و تساوی آبی‌های پایتخت با نساجی، ورق در جدول لیگ به نفع شاگردان اوسمار برگشت و در نهایت این پرسپولیس بود که جام قهرمانی را به خانه برد.
در این پیکار پایاپای، تنها روحیه مبارزه و جنگندگی نتیجه را عوض می‌کند. فوتبال بازی لحظه‌هاست و در آخرین لحظات، قهرمان و حتی تیم‌های سقوط‌کننده تغییر می‌کنند مانند اتفاقی که در دقایق آخر بازی نساجی و فولاد افتاد و فولاد با گلی نابه‌هنگام ماندنی شد و پیکان رضا عنایتی به لیگ آزادگان سقوط کرد. این خاصیت فوتبال و مهم‌ترین عامل جذابیت و هیجان در این رشته پرطرفدار است. نکونام بی‌تردید با استفاده از تجارب گذشته، تیمی متفاوت و با روش‌های جدید و تاکتیک‌های نوآورانه، راهی مسابقات لیگ برتر و لیگ نخبگان خواهد کرد.