«ایران» از تحقق شفافیت در جزئیات منابع و هزینههای سند مالی کشور گزارش میدهد
تصویب جداول بودجه سال 1403 در مجلس
تصویب بخش جداول لایحه بودجه ۱۴۰۳ پس از سه روز رسیدگی نمایندگان پایان یافت. این نخستینبار بود که بخش جداول بودجه در صحن علنی بررسی و تصویب شد. چه آنکه در سالهای گذشته و مجالس قبلی، تنها احکام و سقف منابع و مصارف لوایح بودجه در صحن مجلس مورد رسیدگی قرار میگرفت. محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس در بیان ویژگی تغییر ایجاد شده در نحوه ارائه بودجه از سوی دولت به صورت دوبخشی (کلیات و سپس جداول) با بیان اینکه بعد از ۴۵ سال، تمام جداول بودجه در صحن علنی مجلس بررسی شد، گفت: با قانون مجلس یازدهم، جداول بودجه از پشت درهای بسته بیرون آمد و در صحن علنی شفاف شد.
تحمیل یک هزینه بدون پشتوانه
منابع قانونی بودجه در سال ۱۴۰۳، اعتبارات دستگاههای اجرایی، جدول منابع و مصارف هدفمندسازی یارانهها، توزیع اعتبارات نیروهای مسلح و پیشبینی اعتبار جوانی جمعیت در لایحه از جمله جداولی بود که روز گذشته به تصویب رسید.
در جریان بررسی و تصویب جداول برخی تغییرات اعمال شده از سوی کمیسیون تلفیق با تذکر داوود منظور، معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه همراه شد. از جمله آنکه نمایندگان با وجود مخالفت دولت با الحاق جدول شماره ۲۰ به لایحه بودجه ۱۴۰۳ که مبالغی را برای طرحها و طرحهای گذشته استانی اختصاص داده است، موافقت کردند. کمیسیون تلفیق بودجه در این جدول اعتبار ۲۰۰ میلیارد تومانی برای تأمین نیاز مالی طرحهای استانی در نظر گرفته است. علیرضا سلیمی نماینده محلات در مجلس در مخالفت با این اعتبار الحاق شده آن را مخالف اصول 52 و 53 قانون اساسی دانست و گفت: با توجه به تصویب برنامه هفتم و سیاست کلی که درباره این برنامه ابلاغ شده است، جدول شماره ۲۰ دیگر جایگاهی ندارد. اگر برای طرحی مقدمات فنی و مسیر مالی آن طی شده است که بودجه لازم به آن اختصاص داده شده و عملیاتی شود. مهدی نیازی نیز به نمایندگی از دولت در مخالفت با این جدول گفت: ایجاد یک فهرست از طرحها و طرحهایی که اعتبارات عمرانی ندارد و باید به تازگی در فهرست مطالعه قرار گیرد، فقط ایجاد انتظار، عدم پاسخگویی و کاهش اعتماد مردم را فراهم خواهد کرد و دولت با این جدول مخالف است.
تخصیص 758 همت برای یارانهها
جدول شماره 14 مربوط به منابع و مصارف هدفمندی یارانهها نیز بر اساس بوجه 758 هزار میلیارد تومانی به تصویب نمایندگان رسید. سخنگوی کمیسیون تلفیق درباره جزئیات این جدول با اعلام اینکه بودجه در نظرگرفته شده از سوی دولت در این جدول تصویب شد و بر اساس آن ۳۱۵ همت برای یارانه نقدی و معیشتی در نظر گرفته شده است، گفت: کاری که مجلس انجام داد این است که در لایحه بودجه ۱۴۰۳، ۱۰ درصد به مستمری بگیران کمیته امداد و بهزیستی اضافه کرد. این رقم در لایحه ۲۰ درصد بود که اکنون با مصوبه مجلس به ۳۰ درصد رسیده است. همچنین در این جدول ۴۲ همت برای کمیته امداد، ۳ همت برای بهزیستی و ۱۴۳ همت یارانه نان و ۷۴ همت برای یارانه دارو و شیرخشک در نظر گرفته شده است. رحیم زارع در این باره افزود: در این جدول برخی موارد هزینه سرمایهگذاری در شرکت ملی نفت و پخش و پالایش و گاز مصوب شد و مبالغی که دولت برای واردات بنزین نیاز داشت هم درکمیسیون تلفیق و صحن علنی تصویب شد.
در جریان این بررسی، داوود منظور رئیس سازمان برنامه و بودجه ضمن تأکید بر تلاش دولت برای تحقق اهداف قانون هدفمندی یارانهها، جدول مصوب مجلس را نیازمند اصلاح و بازنگری دانست و گفت: ما پیشبینی کردیم که اعتبارات مربوط به کالابرگ که از محل سایر درآمدهای داخلی وزارت نفت تأمین شود و عمدتاً محصولات جانبی است، این عنوان در کمیسیون به «صرفهجویی انرژی» تغییر کرده است، چراکه صرفهجویی انرژی تبدیل به درآمد نمیشود و قابل اندارهگیری نیست که ما بتوانیم منابع را ماهیانه وصول کنیم و این عنوان قابل اجرا نیست، از این رو پیشنهاد میشود عنوان دولت لحاظ شود.
افزایش اعتبارات تأمین دارو از ۶۹ به ۷۵ همت
رئیس سازمان برنامه و بودجه در جلسه علنی دیروز مجلس با اشاره به افزایش یارانه مربوط به بخش تأمین دارو نسبت به سال گذشته و افزایش آن از ۶۹ همت به حدود ۷۵ همت، اظهار داشت: در ارتباط با تأمین دارو و دارویار مابه التفاوت نرخ ارز دارو به صورت یارانهای توسط دولت تأمین میشود که این کار در قالب جدول هدفمندی یارانهها انجام خواهد شد. منظور در پاسخ به این موضع رئیس مجلس که معتقد بود به دلیل تخصیص منابع ارز ترجیحی به بخش دارو به جای ۷۴ همت در جدول هدفمندی باید ۱۸۰ همت اعتبار برای این بخش پیشبینی شود، گفت: از نظر ما منابعی که برای این بخش پیشبینی کردهایم و نسبت به سال گذشته افزایش هم پیدا کرده است، کفایت میکند و ما بازار دارو را با رقم ۷۵ همتی که آوردهایم مدیریت میکنیم.
اختصاص ۳۶ همت به بخش فرهنگ
نمایندگان با تصویب جدول ۱۲ لایحه بودجه با تخصیص ۳۶ همت به بخش فرهنگ موافقت کردند. به گفته حمیدرضا حاجیبابایی رئیس کمیسیون تلفیق بودجه تخصیص این میزان بودجه در حالی است که بر اساس برنامه هفتم و تخصیص یک درصد از اعتبارات شرکتهای دولتی به بخش فرهنگ میزان اعتبار این بخش طبق برنامه هفتم توسعه باید ۲۸ همت میبود. نمایندگان مجلس در جلسه دیروز با اکثریت آرا با جدول ۲۱ بودجه ۱۴۰۳ موافقت کردند که بر اساس آن ۱. ۸ میلیارد یورو به عنوان فرابودجه تهاتر نفت برای نیروهای مسلح در نظر گرفته شد. نماینده دولت در این باره با اشاره به اینکه بر اساس برنامه، دولت موظف بوده که ۵ درصد اعتبارات بودجه را به نیروهای مسلح اختصاص دهد، گفت: بر این اساس در مرحله اول ۱۳۶. ۸ همت از این اعتبارات تأمین شده بود و پس از اصلاح سقف بودجه این عدد به ۱۴۷.۱ همت افزایش پیدا کرد و ۱. ۸ میلیارد یورو هم به عنوان فرابودجه تهاتر نفت برای این بخش در نظر گرفته شد. منظور تنها مورد مخالفت دولت در این باره را نرخ پیشبینی شده برای یورو بر اساس نرخ تسعیر بالاتر از بازار دوم (بازار مبادله طلا و ارز) اعلام و این کار را باعث اخلال در بازار ارز دانست. پس از اعلام این موضع رئیس کمیسیون تلفیق اظهار داشت که مبنای محاسبه نرخ تسعیر ارز در نظر گرفته شده برای نیروهای مسلح بر مبنای قیمتی است که توسط دولت اعلام میشود.
منظور: بودجه در اختیار نمایندگان در استانها نداریم
نمایندگان همچنین با بازگشت اعتبارات بخش (د) جدول ۱۰ به بخش توازن لایحه بودجه ۱۴۰۳ موافقت کردند. به گفته سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه منابع این جدول ۸۵ همت است و میتواند دغدغه نمایندگان در طرحهای استانی را برطرف کند. ۶ همت از این منابع نیز مربوط به طرحهای ملی و استانی به صورت تلفیقی است.
در جریان رسیدگی و تصویب جدول شماره (۱۰-ج) که به مصارف استانی اختصاص دارد، داوود منظور از یک سوء تعبیر انتقاد کرد. وی با اعلام اینکه دولت مخالفتی با تقسیم اعتبارات مربوط به محرومیتزدایی از جمله برای مدارس نیمهتمام، آبخیزداری روستایی و راههای روستایی در مناطق محروم بین استانها ندارد، گفت: البته ستونی در بخش مصارف استانی به نام توازن (۱) وجود دارد که موجب سوءتعبیر شده است. وی در این باره تصریح کرد: برخی توازن (۱) را بودجه در اختیار نمایندگان اطلاق میکنند که قطعاً توافق ما و نمایندگان این نیست که بودجهای را در استانها در اختیار نمایندگان قرار دهیم تا بر اساس نظر نمایندگان تخصیص داده شود. بلکه توازن (۱) با نظر شورای توسعه و برنامهریزی استانها تخصیص داده خواهد شد و توزیع میشود.