امریکا و بریتانیا تحریم برنامه تولید پهپادهای ایران را در دستور کار دارند
تحریم های از قبل فروپاشیده
امریکا و بریتانیا پنجشنبه گذشته با تحریم برنامه پهپادهای ایران، بر شمار فهرست ممنوعیتهای خود افزودند تا ثابت کنند همچنان در حباب برداشتهای اشتباه تاریخی خود به سر میبرند. بیش از ۱۲ نهاد، فرد و کشتی که به ادعای وزارت دارایی امریکا نقشی مهم در تسهیل و تأمین مالی برنامه تولید پرندههای بیسرنشین ایران دارند، در این فهرست تحریم قرار گرفتهاند تا به زعم دولتمردان امریکایی استفاده از این تسلیحات توسط روسیه در جنگ اوکراین مهار شود. تحریم پهپادی کمی پس از آن در دستور کار قرار گرفته که «جو بایدن»، رئیس جمهور امریکا در پی حمله نظامی ایران علیه اسرائیل و برای خاموش کردن بهانهجوییهای «تل آویو»، لایحهای را برای تشدید تحریمها علیه نفت ایران تهیه کرده که اجرا و نتیجهبخشی آن با تردید جدی تحلیلگران غربی و امریکایی روبهرو شده است.
چه به اعتقاد ناظران، پافشاری ایالات متحده بر رویکرد تکراری و شکست خورده تحریم دیگر در الگوی یک سیاست خارجی واقعبینانه و کارآمد جایی ندارد و ایران با یافتن راههای جایگزین برای بیاثر کردن تحریمهای امریکایی و فروش نفت، جای بیبدیلی در بازارهای آسیایی پیدا کرده است. راههای گریز قانونی ایران از تحریمها در ترکیب با درآمد نفتی که در ماهها و هفتههای اخیر، فروش آن به شمار زیادی از کشورها امکان پذیر شده است، سبب شده که برخلاف تصورات، این ایران نباشد که باید برای حل و فصل پرونده مذاکرات رفع تحریمها شتاب به خرج دهد.
اعمال معافیت
اینکه خبرگزاری بلومبرگ با بیان این واقعیت که «بسیاری از بازیگران بازار نفت، تحریمهای جدید علیه ایران را چندان جدی نمیگیرند» تصریح کرده، انتظار میرود امریکا معافیتهایی برای ادامه صادرات نفت ایران در نظر بگیرد، یک معنا بیشتر ندارد؛ اینکه محاسبههای خوشبینانه ایالات متحده مبنی بر اینکه تدارک نظام سختگیرانه تحریمها برای تهران هزینهای زیاد و غیرقابل پرداخت خواهد داشت، واقعی نیست و تحریمهای جدید صرفاً فاکتور میشود تا فشار رهبران اسرائیلی را از روی دولتمردان کاخ سفید بردارد.
حملات موشکی و پهپادی اخیر ایران علیه رژیم صهیونیستی هم نه تنها شکست امنیت رژیم اسرائیل که فروپاشی انگاره برتری بیبدیل نظم امریکایی در خاورمیانه بود. در همین راستا مواجهه دولت سیزدهم با تحریمهای طبقهبندیشده و پلکانی علیه ایران از یک سو و گرفتن نبض تحولات میدانی در رویارویی مستقیم با اسرائیل در پی حملات موشکی و پهپادی اخیر، شطرنج هوشمندانه ایران را به نمایش گذاشته است که جنبه عملیاتی و خنثیسازی سناریوی فشار تحریمی را به موازات هم پیش میبرد و دست ایران را هم در صحنه میدان و هم فرایند دیپلماتیک به دست بالاتر تبدیل کرده است. بنابراین در شرایطی که بسیاری از تحلیلگران، بزرگترین تحول سالهای اخیر پس از تغییر فاحش سیاست خارجی منطقهای دولت سیزدهم را در تثبیت قدرت ایران به عنوان یکی از مهمترین بازیگران منطقه میدانند؛ تداوم سیاست تحریم دیگر نمیتواند عمل اثرگذاری بر توان بازیگری ایران در تحولات جاری خاورمیانه و صحنه بینالملل باشد.