بخش خصوصی پارسال ۳۶۰ میلیارد تومان صرف مرمت بناهای تاریخی کرد
پیچیدن همه نسخه ها در تهران جواب نمیدهد
گروه زیستبوم- صندوق توسعه و احیا تنها مرجع واگذاری بناهای تاریخی در وزارت میراث فرهنگی است. این خبری است که شهاب طلایی، مدیرعامل صندوق توسعه صنایعدستی و فرش دستباف و احیا و بهرهبرداری از اماکن تاریخی و فرهنگی در نشست خبری خود به رسانهها میدهد.
او همچنین از کارگزار شدن صندوق توسعه و احیا برای واگذاری بهرهبرداری از بناهای تاریخی در اختیار سایر دستگاههای دولتی خبر میدهد و میگوید: مالکیت بناها همچنان در اختیار دستگاههای دولتی باقی میماند. او بیش از هر بنایی دست روی دارالفنون میگذارد و با توجه به وضعیت و اهمیت آن خواستار حمایت رسانهها برای واگذاری بهرهبرداری آن از طریق وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی با مدیریت صندوق احیا میشود.
طلایی سطح بالای همکاری صندوق با معاونت میراث فرهنگی و استانها را بسترسازی مثبتی برای افزایش مشارکت بخش خصوصی و مردمی میداند و میگوید: این عدم هماهنگی در ۱۷ سال گذشته باعث ایجاد تعارض در واگذاری بهرهبرداری از بناهای تاریخی شده بود.
براساس آمارهای طلایی صندوق در سال گذشته۱۲۶ بنا را به مزایده برد و بهرهبرداری از ۴۷ بنا را واگذار کرد. او این تعداد واگذاری را از زمان تأسیس صندوق بیسابقه میداند و از جذب ۳۶۰ میلیارد تومان سرمایه مردمی خبر میدهد و میگوید: یعنی ما هزینههای دولت در امر مرمت و احیا را کاهش دادیم.
نسخهپیچی در تهران
او با اشاره به انجام ۲۵ سفر به۱۸ استان در سال گذشته تأکید میکند و اظهار میدارد: از تهران نمیشود در حوزه بناهای تاریخی برای کل ایران نسخه پیچید چون استانها در حوزه بناها و محوطههای تاریخی با مسائل گوناگونی درگیر هستند.
او برگزاری مزایدهها در استان را یک نوآوری میداند و به وجود 50 بنا تحت اختیار ادارههای کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در استانها اشاره میکند و میگوید فعلاً بنا ندارد وارد یک چالش خانوادگی شود چون از برخی بناها بهعنوان اداره کل یا شهرستان استفاده میشود. مدیرعامل صندوق از تعیین تکلیف شهرداریها خبر میدهد و میگوید: براساس قانون، بناهایی که تغییر کاربری مییابند از شمول عوارض و... معاف هستند اما شهرداریها تمکین نمیکنند و بهرهبردار را در کمیسیون ماده ۱۰۰جریمه کرده و از طرق مختلف عوارض دریافت میکنند. وزیر کشور موضوع معاف بودن را به شهرداریها ابلاغ کرد و این اقدام گام مهم صندوق است.
طلایی همچنین تعیین تکلیف وضعیت استخدامی صندوق را به میان میکشد و میگوید: در ۱۷ سال گذشته صندوق، شناسه کاربری در سازمان امور استخدامی نداشت. این موضوع، دست ما را در سازمان برنامه و بودجه برای آنکه بتوانیم از حمایت دولت برخوردار شویم، میبست. با این اقدام از ردیفهای فرعی به ردیفهای اصلی میرسیم.
ساماندهی پیمانکاران و مشاوران
او به بخشنامهای اشاره میکند که با حمایت عزتالله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی، صندوق را تنها مرجع واگذاری بناهای تاریخی میداند و از ارزیابی مشاوران و پیمانکاران مرمت خبر میدهد و میگوید: پیمانکاران و مشاوران به لحاظ صلاحیت و عملکرد ارزیابی میشوند. به این ترتیب موضوع از انحصار خارج میشود و پروژهها به مشاوران و پیمانکارانی که عملکرد قابل دفاعی داشته باشند، واگذار میشود.
تشکیل انجمن صنفی
طلایی یکی از برنامههای اصلی را تشکیل جامعه بهرهبرداران بناهای تاریخی مثل جامعه هتلداران یا انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی اعلام میکند تا مطالبات و خواستههای آنها منسجمتر شود.
لزوم ارزشگذاری بناهای تاریخی
او روی موضوع ارزشگذاری بناهای تاریخی انگشت میگذارد و میگوید تا زمانی که ارزش آنها تعیین نشود، بانک آن را بهعنوان وثیقه قبول نمیکند و بیمهها آن ملک را بیمه نمیکنند. او معتقد است اگر ارزشگذاری اتفاق نیفتد دستگاههای اجرایی در مورد حریم املاک تاریخی و زمین معوض دچار گیجی و ابهام خواهند بود.
براساس آمارهای طلایی بیش از 10 هزار بنا با مالکیت خصوصی ثبت شده که فروش، بیمه و وثیقه ملکی آنها دچار چالش است، بنابراین باید موضوع را با حضور کارشناسان بررسی کرد و یک نظامنامه ارزشگذاری بناهای تاریخی را تدوین کرد.
زمین ماندن ماده 100
3 هزار متر مربع بنای تاریخی در دست دستگاههای دولتی است. براساس ماده 100 قانون توسعه ششم دستگاههای مالک باید این آثار را از محل اعتبارات خود مرمت کنند. عزتالله ضرغامی در دو سال گذشته در نامههایی از دستگاهها خواست تا قانون را اجرایی کنند اما آنطور که طلایی میگوید این نامهها نتیجه نداد. او از ترک فعل دستگاهها در مرمت بناها خبر میدهد و میگوید همین موضوع باعث شد تا صندوق به عنوان کارگزار وارد موضوع بهرهبرداری دستگاهها شود. به گفته او، این موضوع در هیأت دولت یا شورای عالی میراث فرهنگی بررسی خواهد شد تا مرمت این بناها انجام گیرد. به گفته او مالکیت این بناها همچنان در ید دستگاهها خواهد بود اما بهرهبرداری آن به بخش مردمی و خصوصی واگذار میشود. او همچنین از ورود صندوق به مرمت 186 بنای تاریخی روستایی با همکاری بنیاد مسکن و شهرسازی و دهیاریها خبر داد.