کمک نجومی تازه امریکا به اوکراین، اسرائیل و تایوان خبرساز شد
کاسبی اسلحهسازان امریکایی
وصال روحانی
روزنامه نگار
مجلس نمایندگان امریکا روز گذشته لایحه کمک مالی فوری 95 میلیارد دلاری برای اوکراین، اسرائیل و تایوان را در میان موج مخالفت شماری از اعضای جمهوریخواه به تصویب رساند؛ اقدامی که با واکنش تند روسیه و حماس مواجه شد.
به گزارش «یو.اس.ای.تودی»، لایحهای که دیروز به تصویب مجلس نمایندگان رسید، دو ماه پیش در مجلس سنای امریکا با اکثریت حزب دموکرات تصویب شده بود و تا دیروز مجلس نمایندگان از تأیید آن خودداری میکرد، اما در نهایت تحت فشارهای جو بایدن، رئیسجمهور امریکا و همچنین وضعیت جنگی در اوکراین که بسیاری معتقد هستند اگر به این کشور کمک نشود، بزودی مقابل روسیه شکست خواهد خورد، سبب شد میچ مک کانل و مایک جانسون که از مخالفان این کمکرسانی نجومی بودند و از حامیان سرسخت دونالد ترامپ رهبر جمهوریخواهان هستند، کوتاه بیایند و تن به رأیگیری روز گذشته (یکشنبه 2 اردیبهشت) در مجلس نمایندگان بدهند. اینک انتظار میرود که مجلس سنا هم حداکثر تا اواخر هفته جاری لایحه مورد بحث را تصویب نهایی کند و بایدن با حک امضای خود، آن را لازمالاجرا کند.
زلنسکی: حالا ما نیرومندتر میشویم
براساس لایحهای که وصف آن رفت، 61 میلیارد دلار به کییف فرستاده خواهد شد تا اوکراین به مشکلات پردامنهاش در جنگ فرسایشی خود با روسیه رسیدگی کند و 26 میلیارد دلار هم سهم رژیم صهیونیستی خواهد شد تا به جنگ ناعادلانه خود با مظلومان فلسطینی در نوار غزه استمرار بخشد. در کنار آن 8 میلیارد دلار هم به حساب چند کشور منطقه «آسیا- پاسیفیک» و بویژه تایوان واریز خواهد شد تا در جنگ اقتصادی همهجانبهای که امریکا با چین دارد، با کاخ سفید همسو شوند و فشارهای وارده بر پکن را به اوج برسانند.
ساعاتی بعد از تصویب لایحه مزبور، ولودیمیر زلنسکی رئیسجمهور نهچندان پرثبات اوکراین به بانیان این کمکرسانی درود فرستاد. به گزارش واشنگتن پست، وی به یک شبکه ماهوارهای امریکا گفت: «خوشحالیم که مجلس نمایندگان امریکا در جنگ تاریخی نابرابری که با روسها داریم، یکبار دیگر جانب ما را گرفت. این کمک بزرگ نقدی ارتش ما را قادر میسازد که با سازکارهای نظامی بهتر و بیشتری جلوی سربازان روسی بایستد و از تسخیر نقاط فزونتری از خاک ما توسط روسها جلوگیری کند.»
کمکرسانی به کییف تا کی؟
با وجود این، ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه در اظهار نظری قابل پیشبینی به آثار مضر این مصوبه اشاره و آن را نمونهای تازه از ریاکاری تصمیمگیران سیاسی امریکا توصیف کرد. به گزارش آسوشیتدپرس، وی اظهار داشت: «این کمکهای مزورانه نهتنها کمکی به ایجاد و بسط صلح در جهان نمیکند، بلکه این فرایند را شکنندهتر و ناآرامیها را عالمگیرتر خواهد کرد.» او اضافه کرد: «از هر دیدگاهی کمکرسانی مستقیم نظامی به دولت کییف فقط به مثابه بسط ناامنی و تقویت بساط تروریستها بویژه در کشورهایی است که به جبهه شرق تعلق دارند اما به دامان غرب افتادهاند.» حماس نیز به تصویب این لایحه واکنش نشان داد و در بیانیهای اعلام کرد: «ما این اقدام را تأییدی بر همدستی و مشارکت رسمی امریکا در جنگ دشمن صهیونیستی علیه شهروندان نوار غزه میدانیم.»
با این حال جو بایدن در بیانیهای مصوب شدن لایحه مذکور در مجلس نمایندگان امریکا را بموقع برشمرد و اعلام کرد: «درست در موقعی که اسرائیل و اوکراین تحت شدیدترین فشارهای سیاسی و هجومهای نظامی قرار دارند، این کمکرسانیها سبب خواهد شد هر دو نفسی بکشند و از شرایط مبارزهجویانه بهتری برخوردار شوند!»
ادعای مذکور در شرایطی بیان شد که بیشتر از 101 فرد جمهوریخواه مستقر در مجلس نمایندگان به این لایحه رأی مثبت دادند و در نقطه مقابل 112 نفر از آنها با این کمکرسانی عظیم اعلام مخالفت کردند. از دید کارشناسان سیاسی سایت الجزیره، همین مسأله از نهایت اهمیت برخوردار است. پتی کولهان، یکی از تحلیلگران این سایت آورده است: «دلایل نمایندگانی که رأی مخالف دادند، متنوع است و همین مسأله گویای وسعت این موضوع و فراگیر بودن آن در جامعه سیاسی امریکاست. وقتی اتحادیه اروپا که وظیفه اولش تقویت اوکراین در شرایط اضطراری جنگی است از این کار کم و بیش خودداری میکند، چرا امریکا باید در آن مداخله شخصی کند؟» این سایت افزوده است: «این گونه کمکها در حالی به کییف میرسد که هیچ کس نمیداند طریقه تقسیم آن توسط دولت اوکراین چیست و پولها دقیقاً صرف چه چیزهایی میشود. این کمک عظیم مالی مصوب و اجرایی شد و برگشتپذیر نیست، ولی سؤال مهم موجود این است که اگر این کمک مؤثر واقع نشد و کییف مثل معمول محمولههای کمکی بعدی را طلب کرد، تکلیف چه خواهد بود و آیا باز میخواهند این کمکهای بیرویه را تا آیندهای دور استمرار بخشند؟»
پولهایی که به درون تشکیلات امریکا بازمیگردد
با اینکه اکثر قریب به اتفاق اعضای مجلس نمایندگان امریکا به کمکرسانی نجومی به رژیم جنگافروز تلآویو رأی مثبت دادند، اما این بار برخلاف گذشته یک موج محسوس مخالفت با این رویکرد هم در نزد برخی نمایندگان مشاهده شد و ماجرا برخلاف گذشته یکطرفه نبود. درست است که 366 رأی موافق با ارسال کمک به رژیم صهیونیستی در رأیگیری روز یکشنبه مجلس نمایندگان امریکا مشاهده و ثبت شد اما 37 نماینده حزب دموکرات و 21 عضو حزب جمهوریخواه با این کمک 61 میلیارد دلاری ابراز مخالفت کردند و رأی منفی به آن دادند. روند بررسی و در نهایت تصویب شدن کمکهای مالی فوق به اوکراین، اسرائیل و تایوان با دقت زیر نظر کارخانههای اسلحهسازی امریکا هم قرار داشت، زیرا آنها نیک میدانند که بخش عظیمی از پولهای ارسالی به کییف، تلآویو و مرکز تایوان به سبب درخواستهای نظامی آنها به درون تشکیلات اقتصادی امریکا بازخواهد گشت و صرف تأمین سلاحهای مورد نیاز این کشورها در جریان جنگهایی خواهد شد که با طرفهای درگیر با خویش دارند. کمپانیهای نظامی شریک با پنتاگون نیز عملیات تولید انبوه سلاحهای خود را از سر گرفتهاند تا در اولین فرصت انبار تسلیحات هر سه کشور را سرشار از انواع مهمات تازه کنند. به گزارش رویترز، روزهای خوش کارخانههای اسلحهسازی امریکایی با انواع اتفاقات مساعد برای آنها پرشمارتر خواهد شد، زیرا دولت این کشور تصریح کرده، سرمایههای توقیف شده روسی در امریکا نیز بزودی به حساب دولت اوکراین ریخته خواهد شد تا آنها دستهای بازتری برای تجهیز تسلیحاتی خود داشته باشند.
وضعیت بیثبات رئیس مجلس نمایندگان
در این میان شرایط مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان امریکا هم لرزانتر از گذشته شده و اعضای جمهوریخواه این مجلس «همقسم» شدهاند که وی را در اولین فرصت سرنگون کنند. تیلور گرین، نماینده جمهوریخواه ایالت جورجیا در این ارتباط گفت: «جانسون فقط به اسم و ظاهر جمهوریخواه است و در واقع توسط دموکراتها اداره و هدایت میشود و هر چیزی را که آنها میخواهند، به زبان میآورد. برای ما ادامه حضور او در این مسند شرمآور است.»