به ثمر نشستن دستور ۵ اسفند ۱۴۰۰ رئیس‌جمهور

فقر مطلق در دولت سیزدهم نزولی شد

پنجم اسفند ماه سال 1400 بود که آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی در جلسه شورای عالی رفاه و تأمین اجتماعی، خطاب به دستگاه‌های مسئول اعلام کرد که اقدامات لازم برای رفع فقر مطلق، سریعاً اجرایی شود.
درآن زمان برخی از رسانه‌های منتقد با طعنه و کنایه نوشتند که با دستور نمی‌توان فقر مطلق را رفع و ریشه کن کرد؛ غافل ازاین که پشتوانه دستور رئیس جمهور برنامه‌ریزی دقیق دستگاه‌های ذی‌ربط و تلاش شبانه‌روزی برای عملی کردن این خواسته رئیس دولت بود. نتیجه‌ای که اکنون نه‌تنها مراجع داخلی که نهادهای بین‌المللی از جمله بانک جهانی برآن مهر تأیید زده‌اند و از کاهش 37 درصدی فقر در دولت سیزدهم خبر داده‌اند.
در نخستین جلسه شورای عالی رفاه و تأمین اجتماعی آخرین ماه سال 1400، رئیس‌جمهور با بیان اینکه اگرچه اقدامات و اصلاحات ساختاری و بلندمدت برای رفع فقر و بی‌عدالتی نسبت به رسیدگی به فقرا تقدم رتبی دارد، اما نباید باعث غفلت از سرعت رسیدگی به نیازمندان شود، خطاب به مسئولان گفت: جلسات و برنامه‌ریزی‌های خود را بر این محور تنظیم کنید که در کوتاه‌مدت و حتی برای همین شب عید بتوانید با اقدامات جهادی، دستگیر فقرا و نیازمندان جامعه باشید. امروز توان دولت نیز در کنار نهادهای انقلابی و امدادی قرار گرفته و ظرفیت‌های آنان یکپارچه شده است. باید از این فرصت به نحو احسن و هر چه سریع‌تر برای رفع فقر مطلق و نیز اصلاح ساختارهای به وجود آورنده  فقر و بی‌عدالتی استفاده شود.طبیعتاً اجرای برخی برنامه‌ها برای اصلاح ساختارها زمان‌بر است، اما برنامه‌ها و اقدامات لازم برای رفع فقر مطلق، در کوتاه‌ترین زمان ممکن طراحی و سریعاً اجرایی شود.
در این بین،آمارهای بانک جهانی از کاهش ۳۷ درصدی فقر مطلق در ایران طی دو سال فعالیت دولت سیزدهم حکایت دارد. جدیدترین آمار منتشرشده از سوی بانک جهانی نشان می‌دهد فقر مطلق در ایران طی سال‌های فعالیت دولت سیزدهم کاهش قابل‌ ملاحظه‌ای داشته است.
این نهاد بین‌المللی فقر مطلق را بر پایه درآمد روزانه ۲.۱۵ دلار برای هر نفر (بر اساس شاخص برابری قدرت خرید به قیمت ثابت سال ۲۰۱۷) تعریف کرده است و این رقم حداقل مبلغی است که یک نفر برای تأمین نیازهای ضروری زندگی خود به آن نیاز دارد.
بر این اساس در آخرین سال عملکرد دولت حسن روحانی (۱۳۹۹ مطابق با ۲۰۲۰) نسبت جمعیت دارای فقر مطلق به کل جمعیت در ایران ۰.۸ درصد بوده است اما این رقم در سال نخست فعالیت دولت رئیسی (۱۴۰۰ مطابق با ۲۰۲۱) به ۰.۷ درصد و در سال دوم فعالیت دولت رئیسی (۱۴۰۱ مطابق با ۲۰۲۲) به ۰.۵ درصد کاهش یافته است.
بدین ترتیب فقر مطلق در ایران طی دو سال متوالی در دولت سیزدهم کاهشی بوده و نسبت جمعیت دارای فقر مطلق به کل جمعیت در این دولت مجموعاً ۳۷ درصد کمتر از سال ۲۰۲۰ یعنی سال آخر فعالیت دولت قبل بوده است.
نرخ ۰.۵ درصدی فقر مطلق در ایران کمترین نرخ ثبت‌شده برای این شاخص طی ۵ سال گذشته بوده است. در سال
۲۰۱۷ میلادی نسبت جمعیت دارای فقر مطلق در ایران به کل جمعیت ۰.۳ درصد بوده که این رقم تا سال ۲۰۲۰ روندی کمابیش صعودی را طی کرده و در این سال به ۰.۸ درصد رسیده بود.

 

برش

بانک جهانی: شکاف درآمدی در ایران
به کمترین رقمِ ۸ساله رسید
پیش از این نیز بانک جهانی از کاهش ضریب جینی ایران به ۳۴.۸ درصد در سال ۲۰۲۲ میلادی خبر داد که کمترین رقم طی ۸ سال گذشته بوده است. ضریب جینی ایران که میزان شکاف درآمدی را نشان می‌دهد در سال 2021 بالغ بر 35.5 درصد اعلام شده بود اما این رقم در سال 2022 با کاهش 0.7 واحدی به 34.8 درصد در سال 2022 رسیده است.
بدین ترتیب پس از 8 سال دوباره ضریب جینی ایران به رقم 34.8 درصد رسیده است. بانک جهانی در سال 2014 نیز رقم ضریب جینی ایران را 34.8 درصد اعلام کرده بود. کمترین رقم ثبت‌ شده برای ضریب جینی در ایران طی سه دهه گذشته مربوط به سال 2013 است که این رقم به 34 درصد رسیده بود.

 

صفحات
آرشیو تاریخی
شماره هشت هزار و چهارصد و چهل و سه
 - شماره هشت هزار و چهارصد و چهل و سه - ۰۲ اردیبهشت ۱۴۰۳