پایداری اشتغال و تربیت نیروی کار ماهر پاشنه آشیل بازار کار طی دو سه دهه گذشته بوده است. موضوعی که دولت سیزدهم با گسترش «مراکز جوار کارگاهی و بین‌کارگاهی» و «آموزش در محیط واقعی کار» به دنبال این است که پاشنه آشیل بازار کار را مصون نگه داشته و مانع از افزایش نیروی بیکار غیرماهر شود؛ آنجا که امسال یک‌هزارو 500 مرکز جوار کارگاهی را در کنار صنایع ایجاد خواهد کرد و تعداد آنها را به 5هزارو610 مرکز خواهد رساند.
بی‌تردید مهارت‌آموزی و تربیت نیروی انسانی ماهر نقش بی‌بدیلی در افزایش اشتغال و کاهش نیروی بیکار در کشور دارد؛ نشان به آن نشان که بر اساس داده‌های آماری، عمده افراد بیکار درکشور فاقد مهارت لازم و مورد نیاز بازار کار بوده‌اند؛ گزاره‌ای که در دولت‌های گذشته اگر چه مورد توجه قرار گرفت، اما به دلیل نبود برنامه‌ای راهبردی در این زمینه، نتوانستند چرخه نیروی ماهر در بازار کار را راه‌اندازی کنند. از این‌رو دولت سیزدهم با ایجاد و گسترش مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای جوار کارگاهی و بین‌کارگاهی، به دنبال ارتقای مهارت، کاهش هزینه‌های جانبی تولید، استفاده بهینه از امکانات آموزشی برای شاغلان، صیانت از نیروهای کار و تربیت نیروی کار ماهر و نیمه‌ماهر است؛ موضوعی که رئیس سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور، از آن به عنوان راهبرد اصلی و کلیدی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای در سال‌جاری یاد کرده است.
موضوع مهارت‌آموزی و افزایش مهارت‌های تخصصی نیروی کار علاوه بر اینکه می‌تواند برای افراد جویای کار و شاغل در یافتن شغل و ارتقای جایگاه شغلی با تکیه بر مهارت‌های به‌روز شده اثرگذاری لازم را داشته باشد، در راستای ارتقای بهره‌وری تولید و بسترسازی در خصوص رشد و توسعه تولید با محوریت نیروی کار ماهر و ارائه آموزش‌های فنی و مهارتی مورد توجه کارفرمایان است.
سیاست‌های اجرایی شده در راستای تقویت امر مهارت و تربیت نیروی کار ماهر به عنوان یکی از پایه‌های اصلی در حوزه تولید، به شکل گسترده در جهان امروز نمود پیدا کرده و کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه با بسترسازی در خصوص توسعه مهارت‌آموزی دست به پیدایش انقلاب مهارتی زده‌اند و در واقع آموزش مهارت‌های فنی و حرفه‌ای را به عنوان پایه اصلی در راستای ارتقای آموزش‌های مهارتی و رونق تولید قرار داده‌اند.
یکی از راهکارهایی که در خصوص تقویت و گسترش موضوع مهارت‌آموزی با اتکا به تجربیات موفق جهانی کارایی لازم و اثربخشی را به ثبت رسانده، استفاده از مراکز آموزش جوارکارگاهی در راستای ارائه آموزش‌های مهارتی تخصصی در بخش‌های تولیدی مربوطه در کارگاه‌هاست.
مراکز آموزش مهارت جوارکارگاهی در قالب ارائه آموزش مهارت مرتبط با اشتغال موردنظر در تلاش برای افزایش سطح مهارت نیروی کار شاغل در کارگاه‌ها و به‌دنبال آن توسعه آموزش و رونق تولید است و سیاست‌های کلان مرتبط با این مراکز است که به عنوان برنامه‌های کارآمد می‌تواند یاری‌رسان کارگاه‌ها، کارخانجات، کارفرمایان، نیروی کار و نهایتاً دولت در ارتباط با اهداف مشخص شده در خصوص مهارت‌آموزی قرار گیرد.
 
رشد 25.5 درصدی مراکز
جوار کارگاهی
بی‌تردید ایجاد و توسعه مراکز آموزش جوار و بین‌کارگاهی تأثیر بسزایی در ارتقای توان فنی و اشتغال‌پذیری افراد در حوزه‌های مختلف صنعت دارد. به اعتقاد کارشناسان، این مراکز در کنار صنایع علاوه بر رونق بخش‌های تولیدی، زمینه افزایش سطح مهارت کارگران و شاغلان واحدهای اقتصادی را نیز فراهم می‌کند. هدف از ایجاد مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای جوارکارگاهی و بین‌کارگاهی، ارتقای مهارت، کاهش هزینه‌های جانبی تولید، استفاده بهینه از امکانات آموزشی برای شاغلان، صیانت از نیروهای کار و تربیت نیروی کار ماهر و نیمه‌ماهر است.
در این زمینه رئیس سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور می‌گوید که سال گذشته 4هزار و 110 واحد آموزشی جوارکارگاهی وجود داشت که 253 هزار نفر در این مراکز توانستند مهارت‌های لازم را آموزش ببینند و در شغل خود ارتقا یابند.
مهرداد عظیمی در این زمینه گفته است که امسال نیز یک‌هزارو500 واحد به این واحدهای موجود اضافه خواهد شد و راهبرد اصلی این سازمان، گسترش این نوع مراکز است.
به معنای دیگر امسال مراکز جوار کارگاهی با رشد 25.5 درصدی روبه‌رو خواهند شد.
برابر ماده ۱۱۰ قانون کار، «سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور ملزم شده برای بنگاه‌های اقتصادی با داشتن شرایطی مجوز مراکز جوار و بین‌کارگاهی را صادر کند و طبق این ماده قانونی، واحدهای صنعتی، تولیدی و خدماتی به منظور مشارکت در امر آموزش کارگر ماهر و نیمه‌ماهر مورد نیاز خویش مکلفند نسبت به‌ ایجاد مراکز کارآموزی جوارکارگاهی و یا بین‌کارگاهی، همکاری‌های لازم را با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عمل آورند.»
 
 افزایش بهره‌وری و ارتقای نیروی کار
عظیمی درباره فواید آموزش در مراکز جوار و بین‌کارگاهی صنایع گفت که فواید این نوع آموزش‌ها دو سر سود است؛ از یک سو برای کارگر تثبیت اشتغال به وجود خواهد آورد و از طرف دیگر برای کارفرما، ارتقای توان فنی و کیفی تولیدات را به همراه خواهد داشت.
طبق گفته این مقام مسئول، مهارت‌های موجود در مراکز جوارکارگاهی، مهارت‌هایی از نوع تخصصی و نرم بوده و باعث افزایش بهره‌وری و ارتقای نیروی کار خواهد شد و این امر به رشد کیفی محصولات تولیدی نیز خواهد انجامید.

برش

صدور مجوز مراکز جوارکارگاهی در کوتاه‌مدت
تأکیدات وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بر موضوع تسهیل در صدور مجوزهای کسب و کار در سال‌جاری شامل صدور مجوزهای تأسیس مراکز جوارکارگاهی توسط سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای نیز شده است و با تدبیر این سازمان، مجوزهای مراکز جوارکارگاهی در کوتاه‌ترین زمان و در واقع طی مدت سه روز صادر می‌شود. تسریع و تسهیل صدور مجوز تأسیس و فعالیت مراکز جوارکارگاهی حتماً در ارتقای آموزش مهارت و توسعه و گسترش مهارت‌آموزی در سطح کشور و تربیت هرچه بیشتر نیروی کار ماهر و مولد نقش اساسی ایفا خواهد کرد و سیاست‌های این حوزه می‌تواند راهگشای اشتغال و تولید در کشور باشد. به گفته رئیس سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور «طرح صدور حداکثر سه روزه مجوز ایجاد مراکز کارآموزی جوارکارگاهی و بین‌کارگاهی» در راستای ساده‌سازی ورود شرکای مهارتی به فرایند آموزش‌های عملی و کاربردی است. وی توجه به اقلیم و تناسب مهارت‌های لازم بر اساس آمایش سرزمینی را مورد توجه قرار داد و گفت که سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای در دور جدید این موضوع را به عنوان راهبرد خود قرار داده است. آنچه مشخص است سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای، راهبرد خود را در سال‌جاری به افزایش مراکز جوارکارگاهی برای پایداری اشتغال و رشد تولید کیفی اختصاص داده است.