در چیدمانی در موزه هنرهای معاصر صورت گرفت
تلنگری برای فاجعه نسل کشی در غزه
سعیده احسانی راد
خبرنگار
«ده هزار جهان»، عنوان نمایشگاهی است که به یاد کودکان مظلوم غزه در موزه هنرهای معاصر برپا شده است. در این چیدمان نمایشگاهی ۱۰ هزار مجسمه کودک به همت حسین ونکی و ابوذر ونکی در اعتراض به سکوت مدعیان حقوق بشر مقابل جنایات رژیم کودککش صهیونیستی در غزه طراحی شده است.
ابوذر ونکی، مجسمهساز در ارتباط با جزئیات برپایی چیدمان «ده هزار جهان» که با همکاری پدرش حسین ونکی صورت گرفته است به خبرنگار ایران میگوید: کاری که انجام دادیم سفارشی نبود. از آغاز جنگ غزه با توجه به دغدغهای که در ارتباط با کودکان داشتیم به فکر برپایی این چیدمان بودیم. اول بنا بود 5 قطعه بسازیم اما هر چه جنگ طولانی میشد با شمار افزایش قربانیان در سه ماه جنگ تعداد قطعات ساخته شده به 10 هزار رسید. وی درباره روند ساخت مجسمهها توضیح میدهد: این چیدمان حاصل یک ماه کار فکری و پژوهشی و 50 روز کار اجرایی و ساخت است.
در طول یک ماه 97 قالب سیلیکونی از یک پوزیشن کودک ساخته شد و این کاملاً تعمدی بود تا نشان دهیم هیچ انسانی در جهان مشابه ندارد. به متریالهای زیادی فکر کردیم اما با انتخاب گچ و به دلیل شکننده بودن و سفیدی، در زمان ساخت مجسمهها امکان نداشت یک بچه سالم از قالب بیرون بیاید، حتی اگر بچهای سالم از قالب بیرون میآمد از 100 یا 50 تا یکی از آنها از دستمان میافتاد و دست و پایش میشکست یا وقتی آنها را در جعبه میگذاشتیم بعضی از مجسمههایی که زیر بودند از وزن مجسمههای بالایی دست و پایشان میشکست.
ونکی درباره اینکه چرا از هنر چیدمان برای نشان دادن اعتراض به کشتار غیرنظامیان استفاده کرده است، میگوید: چیدمان، رسانهای است که از دهه 50 و 60 میلادی در فضا دستاندازی کرد. قبلاً اثر روی پایه یا دیوار بود و کادر شکل بسته داشت، چیدمان کاری کرد تا اثر و فضا گفتوگو داشته باشند و اثر به فضا دستاندازی کند، متعاقباً فضا به اثر؛ بنابراین این خودش یک تعامل بود تا چیدمان در محیطهای بزرگ به وجود آید و مردم کنار اثر راه میروند و آن را میبینند. چیدمان 10 هزار جهان هم در دل شهر به نمایش درآمد تا زندگی کند و بر محیط اثر بگذارد.
هر چالش به مثابه یک کودک
ونکی معتقد است قساوت بشری یک اعتراض میخواهد و ما این کار را با چیدمان نشان دادیم. چالش کشتار کودکان در غزه به ما بیربط نیست، اگر هر چالش را به مثابه یک کودک در نظر بگیریم یا باید رنج چالش را به جان بخریم یا حلش کنیم و نهایتاً حضانتش را بر عهده بگیریم. هر کدام از این کودکان برای ما یک چالش هستند. ما با این چیدمان حضانت چالش را بر عهده گرفتیم.
نمایشگاهی ناظر به یک نسلکشی تاریخی
محمد خراسانیزاده، مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در بازدید از نمایشگاه میگوید: مضمون انتخاب شده بر مبنای پیشنهاد دو هنرمند و ناظر به یک نسلکشی تاریخی بود که همه انسانها با دیدن و شنیدنشان قلبشان به درد میآید. اکنون شاهد هستیم کودکان غزه تنها به جرم فلسطینی بودن توسط دژخیمان رژیمصهیونیستی به خاک و خون کشیده میشوند.
بیش از ۳۰ هزار کشته در فلسطین طی ۶ ماه گذشته ثبت شده است که نیمی از آنها زنان و کودکان هستند. به تعبیر قرآن کریم، بِاَی ذَنب قُتِلَت...
وی ادامه میدهد: امیدوارم این چیدمان تلنگری برای شمار محدودی از افراد جامعه که نسبت به فجایع انسانی غزه بیتفاوت هستند باشد تا بیندیشند و ببینند قرار است در کدام سوی تاریخ بایستند، سمت ظالم یا مظلوم؟
گفتنی است نمایشگاه چیدمان 10 هزار جهان تا 30 فروردینماه برپاست و اگر درخواستی باشد، این نمایشگاه در شهرها یا کشورهای دیگر به نمایش درمیآید.
بــــرش
بیانیه چیدمان (ده هزار جهان )
این کودکان سفید و در صلح آرمیده برای چه کسی میتوانند خطرناک باشند؟
اما انگار جهت نوار زرد به سمت داخل است؟! پس گویی این کودکانند که نباید پا به بیرون از این مستطیل بگذارند چون خطر آنها را سخت تهدید میکند!
مگر بیرون از این مستطیل چه کسانی بجز ما تماشاچیان حضور دارند؟ مایی که دلمشغول تماشا هستیم، مایی که خواندن میدانیم، سواد داریم و قادریم تمام جهان و هر چه در آن هست را به شمارش بکشیم! مایی که قرار است به عنوان بزرگسال سرنوشت این کودکان را رقم بزنیم و به آنها آموزش دهیم از این پس به جای گریستن، زبان بیاموزند و چون ما سخن بگویند! ما بالغان! که دیگر خود کودک نیستیم و به هر چنگ و دندانی از آب و گلش بهدرآمدیم! مایی که به خود غرهایم که دیگر جهان را از زیر نمینگریم و دیگران بلندتر از ما نیستند! مایی که به جایی رسیدهایم و کسی شدهایم!
مگر قرار نیست بیرون از این مستطیل، واژه امنیت را ما برای اینان معنا کنیم؟ مگر قرار بر این نبود جهانی که ما بالغان ساختهایم امنتر از جهان گذرا و بیثبات این کودکان باشد؟ پس چرا اینقدر سکوت؟ این حجم از سکوت متعلق به کدام جهان است؟ جهانی سوم به نام مصلحت؟ ما بالغان میخواهیم با این سکوت، امنیت جهان بیرون را برای این کودکان فراهم کنیم؟ آیا ۱۳ هزار کودک قربانی در جنگ غزه، دستاورد چشمگیری برای این سکوت نیست؟!
فریادشان را بشنویم که میگویند:«با شما صاحبان اندیشه، ثروت و قدرت هستیم که جملگی سودای پدر بودن دارید و با شما فعالان و حامیان حقوق بشر که سودای مادر بودن دارید! بنگرید که اینبار هم ما کودکان جهانیم که قربانی این نبرد بیپایان شما والدان ناکام خواهیم بود.»
پیشنهاد میکنیم به داخلشان بروید تا وزن این پرچم صلح را که ما با سکوت بلوغآمیزمان بر شانههای این کودکان نهادهایم کمی احساس کنید! با بین کودکان بودن! با کودک شدن! با بازگشت به کودکی خویش!