رئیس جمهور امریکا به نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی اعلام کرد در عملیات علیه ایران مشارکت نخواهد کرد
نتانیاهو تنهاتر از همیشه
انتشار تصویر مغموم «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر اسرائیل ساعاتی پس از حمله نظامی ایران که به تماس اضطراری «جو بایدن» رئیس جمهور امریکا پاسخ می‌گفت، گره از معمایی باز کرد که با آمیختگی رهبران اسرائیل به یک خیال واهی در قبال ایران شکل گرفته بود و آن فرو ریختن انگاره و سیستم تفکر بدوی این رژیم بود که جنگ را مساوی کشتار و قدرت را مساوی زور می‌دانست. اما حمله طوفانی بامداد یکشنبه تهران تمام اندوخته‌های دیپلماتیک و سیاسی تل آویو را به باد داد و این رژیم، ناگهان خود را با ایرانی مواجه دید که با چند حمله محدود و معدود، شاهرگ امنیتی اسرائیل را نشانه گرفته است.
تماس تلفنی واشنگتن-تل‌آویو
ساعاتی پس از آنکه صدها پهپاد و موشک کروز و بالستیک ایران، آسمان تل آویو را به تصرف خود در آورد و رهبران اسرائیل را از واهمه این شبیخون، راهی مخفیگاه زیرزمینی شان کرد، رئیس جمهور امریکا در تماسی تلفنی «نتانیاهو» را مطلع کرد که در صورت ادامه ماجراجویی‌هایش نباید روی واشنگتن حسابی باز کند. «بایدن» در این گفتوگو با گفتن اینکه «ایالات متحده در هیچ عملیات هجومی علیه ایران مشارکت نخواهد کرد»، نشان داد که نمایش وحدت محور امریکا - اسرائیل در قبال ایران در نخستین آزمون مهم شکست خورده است؛ شکستی که حتی رسانه‌ها و محافل غربی - اسرائیلی هم نتوانستند با وجود تلاش برای سانسور و سمت و سو دادن به خبرها چشم خود را بر آن ببندند. چه به رغم تجهیز تسلیحات نظامی پیشرفته‌ای که ایالات متحده طی سال‌های گذشته با کوبیدن بر طبل «ایران‌هراسی»، اسرائیل را به عنوان یکی از نزدیک‌ترین متحدان منطقه‌ای خود به خرید آن تشویق می‌کرد، این تل آویو بود که در رویارویی مستقیم با ایران که با هزینه نظامی بسیار کمتر و تکیه بر دانش نظامی بومی خود، نبض میدان را در دست گرفته بود، در طرف نگران ماجرا ایستاد؛ اتفاقی که پس از غافلگیری
۷اکتبر شوک دیگری را به تل آویو وارد کرد و تصورات امریکا را که پیش از آن گمان می‌کرد بهره‌مندی اسرائیل از توان تسلیحاتی، مهر پایانی بر وابستگی آن به ایالات متحده زده و امکان پیگیری پیمان ابراهیم را برای دوری جستن تدریجی این کشور از منطقه خاورمیانه و برون‌سپاری کارها به اسرائیل و دیگر اعضای پیمان ابراهیم فراهم کرده است، نقش بر آب کرد.
خروج ادعای واکنش
از روی میز کابینه نتانیاهو
دوری جستن از پاسخ نظامی و هر ادعای احتمالی که «نتانیاهو» درواکنش به تهران در سر می‌پروراند با کناره‌گیری ایالات متحده از این صحنه و هشدار تند و تیز «بایدن» به «نتانیاهو»رنگ واقعیت گرفت و تأثیر فوری خود را بر تصمیم‌گیری کابینه جنگی تل آویو نشان داد. چنانکه «نیویورک تایمز» در گزارشی به نقل از دو مقام اسرائیلی خبر داد که گزینه پاسخ احتمالی و حمله تلافی جویانه‌ای که برخی از اعضای کابینه پیشنهاد کرده بودند، پس از گفت‌و‌گوی تلفنی نخست‌وزیر اسرائیل با رئیس جمهور امریکا کنار گذاشته شد. اکانت وابسته به سازمان اطلاعات اسرائیل هم این مهم را با اعلام اینکه «اسرائیل احتمالاً حمله تلافی جویانه به ایران را برای جلوگیری از تلفات غیرنظامیان در ایران لغو می‌کند»، مورد تأیید قرار داد و معترف شد که این امر پس از آن صورت گرفت که بایدن از نتانیاهو خواست تا از تشدید تنش جلوگیری کند. در پی این عقب‌نشینی مقام‌های اسرائیلی بود که «جان کربی»، سخنگوی شورای امنیت ملی امریکا به رایزنی‌های دیپلماتیک کشورش در پی اقدام تهران و با هدف جلوگیری از جنگ منطقه‌ای اشاره کرد و تلویحاً نتیجه این تلاش‌ها را منصرف کردن تل آویو از حمله تلافی جویانه دانست. او در این رابطه گفت: «به نظر نمی‌رسد حمله ایران به یک جنگ منطقه‌ای گسترش یابد». این موضع او اشاره به آشفتگی حاکم بر اردوگاه جنگی اسرائیل داشت که با فرو رفتن در بهت و حیرت حمله ایران، از خط و نشان‌های اولیه خود پس از حمله تروریستی دمشق عقب نشسته بودند. با این حال شبکه «ان‌بی‌سی» امریکا از نگرانی «بایدن» نسبت به واکنش غیر قابل پیش‌بینی «نتانیاهو» که به زعم این رسانه همچنان می‌تواند با هدف تسری جنگ به کل منطقه دنبال شود، غافل نشده است؛ امری که پیشتر در پی حمله به ساختمان سفارت ایران در دمشق بروز پیدا کرده بود و یک مقام ارشد دولت بایدن در واکنش به آن گفته بود: «فکر نمی‌کنم اسرائیل استراتژی داشته باشد؛ اسرائیلی‌ها همیشه بهترین تصمیمات راهبردی را نمی‌گیرند.»
اروپا: به دنبال کاهش تنش هستیم
در گرماگرم حمله نظامی به سرزمین‌های اشغالی؛ گمان نمی‌رفت در واکنش کشورهای اروپایی به این تحولات، چیزی جز تحرکات دیپلماتیک سوگیرانه شکل گیرد. از این رو قابل تصور بود که اروپایی‌ها در برابر حمله تلافی‌جویانه ایران به حمله تروریستی کنسولگری سوریه بار دیگر جانب اسرائیل را بگیرند و فارغ از چرایی شکل‌گیری تنش‌های جاری برای محکوم کردن اقدام ایران، نشست‌های اضطراری برپا کنند. بنابراین در شرایطی که منطقه تا حدود زیادی به رویکرد مبتنی بر بازدارندگی ایران اقبال نشان داد، ایالات متحده و شرکای اروپایی‌اش با برگزاری نشست‌هایی در قالب شورای امنیت، مهر خود را پای بیانیه‌های محکومیت نشاندند و درعین حال خواستار کاهش تنش در منطقه شدند. کشورهایی که برخی از آنها همچون انگلیس ابایی از این نداشتند که نقش خود مبنی بر مشارکت در گرفتن زهر حملات نظامی ایران را آشکار کنند. این را «ریشی سوناک»، نخست‌وزیر بریتانیا ادعا کرد که «جنگنده‌های بریتانیایی نیز در عملیات رهگیری و انهدام پهپادهای ایران در جریان حمله نظامی شامگاه شنبه مشارکت داشتند.» با این حال، او با وقوف به گستردگی ابعاد حمله و ناکامی تل آویو در پاسخگویی احتمالی تأکید کرد: «آنچه که اکنون به آن نیاز داریم، دوری از تنش است». این درحالی بود که «امانوئل مکرون»، رئیس‌جمهور فرانسه ترجیح داد در موضع اعلامی خود بیشتر بر نقش‌آفرینی احتمالی کشورش در فرایندهای دیپلماتیک با هدف کاهش تنش متمرکز شود و بگوید: «با شرکای خود برای کاهش تنش‌ها همکاری می‌کنیم.»
حامیان اسرائیل روز گذشته تنها به نشست شورای امنیت اکتفا نکردند و در قالب گروه سران هفت کشور صنعتی موسوم به «جی هفت» برای گفتوگو در مورد اقدام تهران در یک کنفرانس ویدیویی نیز جمع شدند و دغدغه‌ها و نگرانی‌های خود را نسبت به تحولات جاری منطقه با یکدیگر در میان گذاشتند. همزمان «جوزپ بورل»، مسئول روابط خارجی اتحادیه اروپا نیز به وزرای خارجه همه کشورهای عضو این اتحادیه جهت برگزاری یک جلسه فوق‌العاده در روز سه‌شنبه فراخوان داد. همه اینها درحالی بود که مواضع اروپایی‌ها در محکوم کردن اقدام نظامی ایران یک گزاره مشترک داشت؛ غافلگیری از پاسخ کوبنده تهران و نگرانی از قرار گرفتن تل‌آویو در یک جنگ نابرابر.
در این میان ناظران بین‌المللی ضمن دعوت طرفین به خویشتنداری، احتمال سرایت کور آتش به همه منطقه را قوی‌تر از هر گزاره دیگری پنداشتند. این چنین بود که «آنتونیو گوترش»، دبیرکل سازمان ملل، تشدید تنش ویرانگر در سطح منطقه را خطری واقعی خواند و تأکید کرد که «نه منطقه و نه جهان نمی‌توانند جنگ دیگری را تحمل کنند.»
همراهی ملموس آسیایی‌ها
با ایران
سناریوی جمهوری اسلامی در حمله به اسرائیل، ضمن پاسخ نظامی به اهداف تعیین شده‌اش، این پیام را هم در خود مستتر کرده بود که تل‌آویو به رغم تلاش‌های پیشین جهت پیدا کردن نقشی در مناسبات منطقه خاورمیانه، جایی در آن ندارد. این را می‌شد از واکنش کشورهای عربی از جمله امارات متحده عربی دریافت که با وجود برقراری مناسبات رسمی با تل‌آویو ترجیح دادند در برابر حمله ایران سکوت کنند و صرفاً خواستار خویشتنداری دو طرف شوند. شاید تل‌آویو و امریکا و هم متحدان غربی متصور نبودند که کشورهای عربی تنها نظاره گر تحولات جاری باشند. عربستان سعودی، مصر، قطر، عراق، پاکستان، روسیه و چین و همچنین دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس بر خلاف رویکرد سوگیرانه غرب، مطالبه خویشتنداری را در مواضع اعلامی خود بازتاب دادند تا نشان دهند درباره حمله تلافی‌جویانه ایران به طور منصفانه و با اعتنا به سیاست‌های مسالمت‌جویانه کشور به قضاوت نشسته‌اند. در همین راستا شاخه‌ها و گروه‌های متعدد جبهه مقاومت از جمله «حماس» در بیانیه‌هایی عملیات نظامی جمهوری اسلامی علیه صهیونیست‌ها را مورد تقدیر قرار دادند و آن را در چهارچوب حق طبیعی ایران برای دفاع از خود خواندند.
خبر پلاس
وزیر امور خارجه در یک نشست خبری:
به کاخ سفید اعلام کردیم عملیات ما محدود است
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه روز گذشته با سفرا و نمایندگی‌های خارجی در تهران دیدار و به تبیین تحولات جاری پرداخت. وزیر امور خارجه در نشست خبری خود با اعلام اینکه هیچ هدف غیرنظامی ای در پاسخ خود تعریف نکردیم و نیروهای ما مکان اقتصادی و جمعیتی را هدف قرار ندادند، گفت: بامداد یکشنبه به کاخ سفید در پیامی اعلام کردیم عملیات ما محدود و حداقلی و با هدف دفاع مشروع و تنبیه رژیم اسرائیل انجام می‌شود. امیرعبداللهیان تصریح کرد: «به برادران و دوستانمان در منطقه که امریکا در آن کشورها دارای پایگاه نظامی است، اعلام کردیم به دنبال هدف قرار دادن افراد و پایگاه‌های امریکا در منطقه نیستم. تأکید کردیم هرگز از توسعه تنش در منطقه استقبال نکرده‌ایم. هشدار دادیم اگر ایالات متحده از فضا یا سرزمین کشورهای مورد نظر برای دفاع و حمایت جانبدارانه از تل‌آویو استفاده کند، به ناچار پایگاه نظامی امریکا در آن کشورها مورد هدف قرار خواهد گرفت.»
وزیر امور خارجه افزود: «طبعاً در پیامی که به دوستانمان در کشورهای منطقه دادیم، از ۷۲ ساعت قبل از عملیات اطلاع دادیم که پاسخ ایران قطعی و مسلم است. امیرعبداللهیان در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس تصریح کرد: ایران، در این مقطع، قصدی برای ادامه عملیات دفاعی ندارد، اما در صورت لزوم، برای صیانت از منافع مشروع خود تردید به خود راه نخواهد داد.