دست دولت در تأمین ارز پر است
تراکنش 138 میلیارد دلاری ایران در سال 1402
درحالی که دلالان و برخی از رسانه‌ها از ناآرامی بازار ارز و رشد قیمت‌ها دراین بازار خبرمی دهند، نگاهی به وضعیت بازار ارز رسمی و تأمین ارز مورد نیاز واردات کالاهای اساسی و مورد نیاز کشور واقعیت دیگری را به تصویر می‌کشد. واقعیت این است که نرخی که در بازار غیررسمی و کانال‌های تلگرامی به صورت لحظه‌ای و با هدف تهییج و ترغیب مردم برای خرید ارز منتشر می‌شود، نسبتی با واقعیت‌های اقتصادی ایران ندارد.
در سال‌های گذشته و پیش از راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلای کشور، بازار غیررسمی کمتر از 10 درصد در تأمین نیازهای خدماتی کشور سهم داشت، اما با راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلای کشور و تأمین ارز مورد نیاز تمام نیازهای خدماتی، سهم بازار غیررسمی بشدت کاهش یافت. به طوری که هم‌اکنون تمام متقاضیان ارز می‌توانند با مراجعه به این مرکز نیازهای خود را تأمین کنند. در این بازار نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار ارز با نرخ زیر ۴۰ هزار تومان برای واردات تمامی کالاهای قانونی تخصیص یافت. از سوی دیگر در تأمین ارز مورد نیاز واردات شامل کالاهای اساسی، نهاده‌های کشاورزی، قطعات و تجهیزات تولید و دارو نیز بدون هیچ محدودیتی و از طریق وزارتخانه‌های ذیربط سامانه نیما و تالار دوم مرکز مبادله این وظیفه را برعهده دارد.
بدین ترتیب برخلاف القائات صورت گرفته ازسوی دلالان و برخی رسانه‌ها بازار ارز رسمی کشور بدون افزایش قیمتی ملموس، به آرامی در حال تأمین نیازهای ارزی کشور است. بررسی درآمدهای ارزی کشور در سال گذشته نشان از ثبت رکوردهای تازه‌ای است به طوری که براساس گفته‌های مسئولان بانک مرکزی در سال گذشته مجموع تراکنش ارزی کشور به 138 میلیارد دلار رسیده و دراین سال 69 میلیارد دلار برای واردات کالا ارز تخصیص و تأمین شده است. با توجه به عملکرد بانک مرکزی در سال گذشته که با تمام محدودیت‌های تحریم صورت گرفت، در سال‌جاری نیز با توجه به رشدی که برای درآمدهای ارزی پیش‌بینی شده است، تأمین ارز بدون هیچ نگرانی انجام خواهد شد. تمام اعداد و ارقام دراین بخش حاکی از دست پر دولت در بخش ارزی است.
نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که رشد قیمت ارز در بازار غیررسمی تحت تأثیر درگیری‌های نظامی در منطقه رخ داده است و همانند گذشته به محض آرام شدن شرایط، قیمت ارز در بازار غیررسمی نیز به عقب بازخواهد گشت.
تأمین مناسب ارز به روایت وزرا
دراین خصوص، گفته‌های برخی از وزرا که متقاضیان اصلی ارز وارداتی هستند مهر تأییدی بر این موضوع است. در همین راستا، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور نیز در دیدار با رهبرمعظم‌انقلاب از تأمین 69 میلیارد دلار ارز واردات در سال گذشته خبر داد و اعلام کرد که در سال‌جاری نیز با تداوم همین رویه، تأمین ارز واردات رسمی بی‌وقفه و بدون مشکل ادامه خواهد داشت. همچنین وزرای صمت، جهاد کشاورزی و بهداشت در اظهارنظرهای جداگانه از عملکرد بانک مرکزی در تأمین ارز واردات دارو، مواد اولیه، کالاهای اساسی و ضروری کشور تقدیر کردند.
عباس علی‌آبادی وزیر صمت در ارتباط با این موضوع گفت: تسهیل در تأمین ارز به بیش از ۴۲ میلیارد دلار در سال گذشته رسید و با تلاش دولت در سال ۱۴۰۳ مشکلی برای تأمین ارز نخواهیم داشت.از جمله فعالیت‌های موفق دولت، تحقق سیاست‌های دولت در متنوع‌سازی سبد صادراتی کشور؛ تأمین ارز مورد نیاز طرح‌های توسعه شرکت ملی صنایع مس ایران با هدف افزایش صادرات این محصول به ۴ میلیارد دلار در سال برنامه‌ریزی شده بود.
گفتنی است طبق اظهارات مدیر عامل شرکت ملی مس، تأمین ارز مورد نیاز طرح‌های توسعه شرکت ملی صنایع مس ایران با هدف افزایش صادرات این محصول به 4 میلیارد دلار در سال؛ این حمایت در قالب 6 بسته ارزی متنوع با مجموع ارزش 5.6 میلیارد یورو در بازه زمانی 4 سال انجام می‌شود.
از سوی دیگر، محمدعلی نیکبخت وزیر جهادکشاورزی نیز در رابطه با اقدامات بانک مرکزی در حوزه وزارت کشاورزی گفت: تسهیل تخصیص و تأمین ارز ترجیحی برای واردات کالاهای اساسی به بیش از ۱۴ میلیارد در سال گذشته و ادامه تأمین در سال‌جاری با پشتوانه قوی بانک مرکزی صورت خواهد گرفت.
بهرام عین اللهی وزیر بهداشت نیز گفت: تأمین و تخصیص ۴.۳۵۰ میلیارد دلار برای واردات دارو و تجهیزات پزشکی در سال گذشته رشد حدود ۳۰ درصدی نسبت به رقم هدف در سال ۱۴۰۲ دارد. تأمین ارز دارو امسال هم با قدرت ادامه دارد و وزارت بهداشت مشکلی در تأمین ارز نخواهد داشت.
علاوه براین، جواد اوجی وزیر نفت، تأکید کرد: به دلیل منابع ارزی مناسب، با همکاری بانک مرکزی تأمین مالی ارزی طرح‌های وزارت نفت در دستور کار قرار می‌گیرد و محدودیتی در ارز نداریم
احسان خاندوزی وزیر اقتصاد هم اعلام کرد: سه عامل نرخ رشد نقدینگی، تراز تجاری و نرخ رشد اقتصادی از مهم‌ترین عوامل تأثیر‌گذار بر نرخ ارز است که آمارها حاکی از وضعیت مناسب این عوامل بنیادی طی سال گذشته است.علاوه بر کاهش نرخ رشد نقدینگی از کانال ۴۲ در مهرماه ۱۴۰۰ به کانال ۲۴ درصد در پایان اسفند ۱۴۰۲، رشد متغیر مهم پایه پولی نیز از ۴۵ درصد ابتدای سال ۱۴۰۲ با ۱۵.۴ درصد کاهش به ۲۹.۶ درصد در بهمن ماه این سال رسید.
برش
رشد تراز 20میلیاردی در 1402
درکنار قدردانی وزرای اقتصادی از عملکرد ارزی بانک مرکزی و اطمینان از تأمین ارز مورد نیاز کشور، محمد آرام معاون ارزی بانک مرکزی نیز با اشاره به ظرفیت‌های بالای ارزی کشور اعلام کرد: حجم تراکنش ارزی کشور در سال ۱۴۰۲ از مرز ۱۳۸ میلیارد دلار گذشت.
به گفته وی، بانک مرکزی سال گذشته بیش از ۶۹ میلیارد دلار تأمین ارز برای واردات کالا و خدمات مورد نیاز را انجام داد.برآورد اولیه نشان می‌دهد حجم صادرات کالا و خدمات نیز پارسال بیش از ۸۵ میلیارد دلار بوده است. بدین ترتیب تراز ارزی کشور در سال گذشته نزدیک به 20 میلیارد دلار مثبت بوده است.