امیر فرشباف
خبرنگار

این روزها قوت گرفتن احتمال خبر حمله زمینی ارتش متجاوز صهیونیستی به رفح در جنوب باریکه غزه که هزاران فلسطینی آواره را در خود جای داده، مایه نگرانی گسترده‌ای در تمام مجامع جهانی حتی میان متحدان اسرائیل شده است. بررسی دلایل این تصمیم در کابینه جنگ صهیونیستی و نقش مصر به‌عنوان مدخل آوارگان در بازداشتن صهیونیست‌ها و چشم‌انداز میدانی این حمله مباحثی بودند که در گفت‌و‌گو با محسن فائضی، کارشناس مسائل فلسطین مطرح شدند.
 
دلیل اصرار کابینه جنگ صهیونیستی برای حمله زمینی به رفح با وجود مخالفت‌های گسترده چیست؟
حمله به رفح، تکمیل پروژه و نقشه نظامی حمله به کل نوار غزه است که پله به پله از شمال شروع شد، تونل‌ها و به قول خودشان پایگاه‌های حماس را تخریب کردند و رو به جلو حرکت کردند، اما این‌که در عمل چقدر موفق بودند و به اهداف نظامی تعیین شده رسیدند یا نه یک بحث ثانوی است. اما درباره تصمیم حمله به رفح در این مقطع شاید بشود گفت 20 تا 30 درصد این عملیات احتمالاً به شکست می‌انجامد، بالاخص از لحاظ نیروی انسانی که معتقدند نیروهای حماس مخصوصاً سران آن به رفح عقب‌نشینی کردند. اما در نگاه کلان‌تر حمله به رفح می‌تواند تکمیل‌کننده پازل مهاجرت اجباری یا کوچ اجباری فلسطینیان باشد و چنین حمله‌ای به رفح، با آن میزان تراکم انسانی که در آن ساکن‌اند، طیف زیادی را مجبور به مهاجرت از نوار غزه خواهد کرد.
این حمله همچنین زندگی را بشدت در غزه سخت‌تر خواهد کرد، بسته شدن گذرگاه رفح و عدم ورود کمک‌هایی که از آن سو می‌آیند، محاصره را بشدت سنگین‌تر خواهد کرد و اتفاقاً از همین جهت، حمله به رفح توسط اسرائیلی‌ها و شخص نتانیاهو دنبال می‌شود. اما در سطوح دیگر، هدف نتانیاهو دامنه‌دار کردن جنگ است؛ چراکه آتش بس را در این برهه به ضرر خود می‌داند و سعی دارد با تداوم زمانی جنگ، زمان بخرد تا بتواند برای ماه‌های آتی و سال آینده خودش را در قدرت نگه دارد.
 
نقش مصر در این وضعیت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا تصمیمات قاهره می‌تواند بازدارنده باشد؟
درمورد نقش قاهره باید گفت، مصری‌ها شدیداً نگران کوچ اجباری فلسطینی‌ها هستند و تا الان هم در مقابل ایده انتقال فلسطینی‌ها به صحرای سینا خوب مقاومت کردند و سعی کردند اردوگاه‌هایی در مرز رفح ایجاد کنند که اگر اتفاقی هم رخ داد، آنها را به آنجا منتقل کنند. در سطح کلان مصری‌ها تا الان تلاش کردند که بایستند در این قضیه و مانع کوچ فلسطینی‌ها به درون صحرای سینا بشوند؛ چراکه از چند جهت اقتصادی، امنیتی و سیاسی بشدت به ضررشان خواهد بود و تا الان سعی کردند زیر بار این قضیه نروند و سر ماجرای رفح هم محکم ایستادند.
 
چه چشم‌انداز میدانی‌ای در صورت حمله به رفح قابل پیش‌بینی است؟ خصوصاً با توجه به تراکم بالای جمعیت و مساحت کم آن؟
درمورد حمله به رفح، یک دغدغه جدی‌ که وجود دارد همین است که اساساً هیچ چشم‌اندازی برای آن متصور نیست؛ گفته می‌شود که طرح‌هایی آماده یا راهکارهایی ارائه می‌شوند؛ اما حقیقت این است که تراکم انسانی‌ای که در رفح وجود دارد، باعث خواهد شد که هر گونه حمله‌ای منجر به بروز فاجعه بشود. حداقل در هفته‌های اخیر امکان حمله خیلی تنگ شده و آمادگی آن وجود ندارد و احتمال دارد که اسرائیلی‌ها هم به‌دنبال نقشه‌های دیگر باشند؛ یعنی مثلاً بعد از یک آتش‌بس موقتی بخواهند حمله کنند یا کلاً منصرف شده‌اند، مشخص نیست. چیزی که به نظر می‌رسد این است که اساساً طرح جدی‌ای وجود ندارد و امکان حمله به رفح در حال کاهش است؛ هرچند باز در یکی دو روز اخیر، خبر تصمیم حمله به این منطقه بیشتر مطرح می‌شود.