سمیه افشین فر
خبرنگار

سرقت یکی از مهم‌ترین جرایمی است که امنیت روانی افراد جامعه را مختل می‌کند و چالشی جدی برای دستگاه انتظامی است. در همین رابطه، حجت‌الاسلام والمسلمین موحدی آزاد، دادستان کل کشور، روز گذشته در جلسه شورای عالی قوه قضائیه طی سخنانی با توجه به در پیش بودن تعطیلات نوروز و تقارن آن با ماه مبارک رمضان، در مورد مهم‌ترین اقدامات دادستانی کل کشور به منظور پیشگیری از وقوع تخلفات و جرایم در این ایام، از صدور بخشنامه دادستانی کل کشور در برخی زمینه‌ها از جمله «کنترل مجرمان حرفه‌ای و سابقه‌دار از طریق انجام اقدامات مقتضی»، «تشدید امور نظارتی در زمینه‌های ناهنجاری‌های اجتماعی» و... خبر داد. کنترل مجرمان حرفه‌ای و سابقه‌دار که در بخشنامه‌های دادستانی کل کشور مورد تأکید قرار گرفته با توجه به موضوع آزادسازی مجرمانی که دارای تعدد جرم و سوابق هستند از اهمیت برخوردار است چرا که بیشتر این افراد پس از دوره کوتاه محکومیت به اعمال مجرمانه بازمی‌گردند. از آنجا که در این میان جرایم سرقت بیشترین سهم را در ناامنی اجتماعی دارد، برای اولین بار طرح هوشمند کنترل مجرمان سابقه‌دار پس از تأکیدهای رئیس قوه قضائیه بر مقابله با سرقت و سارقان بویژه سارقین حرفه‌ای و سابقه‌دار، روز دوشنبه ۲۱ اسفند با همکاری قوه قضائیه و فراجا آغاز شد. بر اساس این طرح قرار است سارقان سابقه‌دار (که تعدد جرم دارند) به‌وسیله «پابند و دستبند الکترونیک» مورد کنترل قرار گیرند. اما آیا استفاده از پابند الکترونیک می‌تواند به کاهش سرقت کمک کند؟

سارقان در حرکت کنترل می‌شوند
مدیر کل معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه در گفت‌و‌گو با «ایران» با اشاره به اینکه این طرح برای سارقانی اجرا می‌شود که پیش از این سوابق متعدد سرقت داشته‌اند و دوران محکومیت خود را در زندان سپری کرده‌اند گفت: در بحث سرقت و سارقان، همواره با مشکلی تحت عنوان «سارقان در حال حرکت» مواجه بودیم.
دکتر محمدرضا قنبری در توضیح سارقان در حرکت، افزود: به گروهی از افراد سابقه‌دار که از شهری به شهر دیگر می‌روند و اعمال مجرمانه خود را تکرار می‌کنند، سارقان در حال حرکت می‌گویند. این افراد از یک شهر شروع به سرقت می‌کنند و به بعد به شهر دیگری می‌روند و ممکن است اصلاً در کل کشور در حال چرخش باشند اصطلاحاً به آنها سارقان در حرکت گفته می‌شود. وی در مورد اینکه چرا این افراد از چنین روشی استفاده می‌کنند گفت: علت اینکه چرا مجرمان این روش را انتخاب می‌کنند این است که اولاً شگردهایشان سریع مشخص نشود یا به اصطلاح لو نرود و از طرف دیگر وقتی مجرمان از یک شهر به شهری دیگر کوچ می‌کنند، در هر استان امکان دستگیریشان کمتر می‌شود و می‌توانند تا مدتی به کارهای غیرقانونی خود ادامه دهند.
مدیر کل معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه با بیان اینکه استفاده از پابند الکترونیک برای مجرمان سابقه‌دار نقش مهمی در کنترل و پیشگیری از وقوع جرایم در جامعه دارد، گفت: با اجرای این طرح به دستگاه‌های انتظامی و پلیس کمک می‌شود که اگر سرقتی در تهران اتفاق بیفتد از طریق پابند الکترونیک متوجه شوند که آیا سارق سابقه‌دار در زمان سرقت در تهران بوده است یا خیر. بنابراین اگر فرد در زمان سرقت در تهران نباشد، در همان قدم اول از لیست مظنونین خارج خواهد شد. از طرف دیگر اگر مجرمین سابقه‌داری در آن محدوده فعالیتی داشته‌اند براحتی مورد شناسایی قرار می‌گیرند و بررسی می‌شود که آیا مظنونین سرقت در بین آنها هست یا نه.
قنبری اظهار کرد: این طرح می‌تواند برای کنترل سارقین سابقه‌دار و در پیشگیری از سرقت بسیار مؤثر باشد. با استفاده از پابند الکترونیک این افراد می‌توانند مانند افراد عادی در جامعه زندگی کنند و از آنجا که تدابیر پیشگیرانه برای تکرار وقوع جرم می‌تواند تضمینی برای برقراری امنیت در جامعه باشد، تحت نظارت قرار می‌گیرند.