5268 مگاوات؛مجموع ظرفیت نیروگاهی قابل بهرهبرداری تا پایان امسال
بررسیها نشان میدهند که مجموع کل ظرفیت نیروگاهی قابل بهرهبرداری تاپایان سالجاری ازمرز 5هزارمگاوات عبور خواهد کرد و به 5268 مگاوات میرسد. ظرفیت نیروگاهی نصب شده کشور ازابتدای امسال تا پایان دیماه به 1250 مگاوات رسید تا ظرفیت نیروگاهی کشور با یک افزایش 1.4 درصدی نسبت به کل ظرفیت نیروگاهی نصب شده تا پایان سال قبل از مرز 92055 مگاوات فراتر رود. افزایش 1250 مگاواتی ظرفیت نیروگاهی نصب شده تا پایان دیماه شامل 703 مگاوات نیروگاه گازی، 160 مگاوات چرخه ترکیبی، برقآبی 55 مگاوات، تولیدپراکنده 249.5 مگاوات وتجدیدپذیروپاک هم 83 مگاوات بوده است. گفته میشود که براساس لایحه برنامه هفتم توسعه ظرفیت نیروگاهی نصب شده به ۱۲۰ هزار مگاوات خواهد رسید. ازافزایش 35 هزارمگاواتی ظرفیت نیروگاهی کشور به عنوان یکی از مهمترین اقدامات وزارت نیرو در دولت سیزدهم و با هدف تأمین برق پایدار همه بخشهای کشور و حذف خاموشیها یاد میشود.
درمدت زمان بیش از ۲ سال فعالیت دولت سیزدهم افزایش ۳۵ هزار مگاوات ظرفیت جدید نیروگاهی از طریق ساخت ۱۵ هزارمگاوات نیروگاه حرارتی خصوصی و دولتی، ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر و ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه صنایع برنامهریزی شده که از این مقدار، تاکنون هفتهزار و ۳۹۸ مگاوات محقق شده است. این افزایش ظرفیت، بهمنظور رفع ناترازی تولید و مصرف برق صورت گرفته است. میزان ناترازی برق کشور پیش از زمان آغاز به کار دولت سیزدهم 15 هزارمگاوات اعلام شده است. اما بد نیست مروری بر روند سرمایهگذاری و افزایش ظرفیت نیروگاهی درگذشته بیندازیم. افزایش ظرفیت تولید برق کشور در ۸ سال دولت گذشته فقط ۲۳ درصد بود، در حالی که در دولتهای نهم و دهم ۸۵ درصد بود و این کمکاری دولت گذشته در تولید برق موجب خاموشیهای گسترده شد. بررسی آمارها نشان میدهد درحالی برنامه ششم توسعه دولت را مکلف کرد تا در سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰ ظرفیت شبکه برق کشور را ۲۵ هزار مگاوات افزایش دهد، اما ظرفیت شبکه برق کشور از ۷۶ هزار و ۴۲۸ مگاوات در سال ۱۳۹۵ با افزایش ۸ هزار و ۹۰۶ مگاواتی به ۸۵ هزار و ۳۳۴ مگاوات رسید. این عقبماندگی بسیار قابل توجه و چشمگیر از تکالیف برنامه موضوعی است که در خاموشیهای سالهای اخیر نقش مهمی داشته است.
اما مورد دیگر، سهم نیروگاههای تجدیدپذیر و پاک است که در این خصوص نیز برخلاف تکالیف برنامه ششم، سهم این بخش ۱/۱ درصد بود که فاصله چشمگیر با رقم ۵/۵ درصد دارد. اما مقایسه مجموع ظرفیت نصبشده شبکه نیروگاهی کشور در دولتهای مختلف نیز نشان میدهد طی سالهای ۱۳۶۸ تا ۱۳۹۹ دولت احمدینژاد طی دوره ۸ ساله خود با توسعه ۶۸ درصدی ظرفیت شبکه نیروگاهی کشور رتبه اول را در بین دولتهای مختلف دارد.
پس از آن، دولت خاتمی با توسعه ۶۰.۴ درصدی ظرفیت نیروگاهی کشور در رتبه دوم و دولت مرحوم هاشمی رفسنجانی نیز با توسعه ۵۵.۲ درصدی ظرفیت نیروگاهی ایران، رتبه سوم را دارد. هرچندکه طی دوره ۸ ساله دولت گذشته ظرفیت شبکه نیروگاهی کشور تنها ۲۱.۴ درصد توسعه پیدا کرده است. طبق آمارها، در سال اول دولت هاشمی رفسنجانی ظرفیت شبکه نیروگاهی کشور ۱۴ هزار و ۴۴۲ مگاوات بوده که این میزان بعد از ۸ سال و در زمان تحویل دولت به ۲۲ هزار و ۴۲۰ مگاوات رسیده، در دولت خاتمی این ظرفیت در سال اول ۲۳ هزار و ۲۵۷ مگاوات بوده که در زمان تحویل دولت به ۳۷ هزار و ۳۰۰ مگاوات رسیده. در دولت احمدینژاد در سال اول ظرفیت شبکه نیروگاهی ۴۱ هزار و ۳۲ مگاوات بوده که در زمان تحویل دولت به ۶۸ هزار و ۹۴۱ مگاوات رسیده بود اما دولت روحانی با رشد اندک، ظرفیت تولید برق را در هشت سال به ۸۵ هزار مگاوات رساند. بر اساس آمار وزارت نیرو، دولت گذشته در بین دولتهای پس از انقلاب، کمترین میزان توسعه ظرفیت تولید برق کشور را انجام داده است. اما در دولت سیزدهم روند افزایش ظرفیت نیروگاهی چگونه بوده است؟
بررسیها نشان میدهندکه میزان ظرفیت نصبشده نیروگاهی کشور تا پایان دیماه به عدد ۹۲ هزار و ۵۵ مگاوات رسید که نسبت به سال گذشته افزایش ۱.۴ درصدی را نشان میدهد. در یک تصویر کلی، ظرفیت نیروگاههای حرارتی کشورازابتدای شروع به کار دولت سیزدهم تاکنون در راستای کمک به کاهش ناترازی، اشتغالزایی و ایجاد برق پایدار در شبکه سراسری هشت هزار و ۲۶۰ مگاوات افزایش یافته و این میزان افزایش ظرفیت با حجم سرمایهگذاری ۳.۶ میلیارد یورو انجام شده است.