راضیه خوئینی
خبرنگار

دوباره شکارچیان با شلیک مستقیم یک محیطبان را راهی بیمارستان کردند؛ محیطبان منطقه حفاظت‌شده دنا در کهگیلویه و بویراحمد. اسلام جاودان‌خرد، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست کهگیلویه و بویراحمد در شرح ماجرا به روزنامه ایران گفت: حوالی ساعت 8 صبح یکشنبه 6 اسفندماه، صدای شلیک گلوله در دره ناری (تنگه بن‌رود)، حدفاصل پاسگاه محیطبانی خاری‌دون و پشت‌کره واقع در منطقه حفاظت‌شده دنا، توجه محیطبانان را جلب کرد. بلافاصله تیمی از محیطبانان به منطقه اعزام شدند. مأموریت پایش منطقه از 8 صبح تا 12 ظهر طول کشید تا اینکه مأموران متوجه حضور سه شکارچی متخلف شدند. مأموران فرمان ایست دادند اما به محض اینکه شکارچیان خود را در دام محیطبانان دیدند و دیگر راه گریزی از قانون نداشتند، اقدام به شلیک مستقیم به سوی محیطبانان کرده و متأسفانه یکی از همکاران  ما ساعت 12 ظهر از ناحیه پهلوی راست، مورد اصابت گلوله قرار گرفت.
جاودان‌خرد به ماجرای متواری‌شدن شکارچیان متخلف اشاره و بیان کرد: زمانی که همکاران حاضر به اورژانس 115 زنگ می‌زنند و درخواست کمک برای همکار مصدوم می‌کنند، شکارچیان از این فرصت سوء‌استفاده و فرار می‌کنند. در این میان یک تکه از لاشه کل شکار‌شده که به سه قسمت میان شکارچیان تقسیم شده بود را هم به زمین می‌اندازند.
وی افزود: البته استانداری و دستگاه‌های نظارتی و انتظامی پیگیر شناسایی هویت متخلفان و دستگیری آنها هستند. به همین منظور در همه رسانه‌ها اطلاع‌رسانی و تقاضا کرده‌ایم که اگر مردم اطلاعاتی از این سه متخلف دارند با سامانه رایگان 1540 تماس بگیرند و ما را در جریان قرار بدهند.
مدیرکل محیط‌زیست کهگیلویه به سابقه کاری 30 ساله این محیطبان دلسوز و باتجربه اشاره کرد و گفت: او چند فرزند دارد و خوشبختانه بخت با ایشان یار بود و جراحت حاصل از گلوله، کاری نبود. همان لحظه بلافاصله با هماهنگی ستاد بحران و اورژانس استان، او را به بیمارستان شهید جلیل شهر یاسوج انتقال دادیم و تحت مراقبت‌های پزشکی قرار گرفت. پزشک معالج ایشان گفت که جراحت ایجاد شده کاری نیست ولی باید بستری باشد و نهایتاً تا روز سه‌شنبه ترخیص خواهد شد.
جاودان‌خرد درباره مسلح بودن شکارچیان و دلیل اینکه چرا محیطبانان هنگام مأموریت و برخورد با متخلفان از سلاح استفاده نمی‌کنند به ماجرای قتلی که چند سال پیش از سوی یک محیطبان رخ داد اشاره کرد و شرح داد: یکی از محیطبانان حدوداً 6 تا 7 سال در زندان بود و حکم قصاص او صادر شد. وی تا پای چوبه‌دار هم رفت ولی مورد گذشت خانواده مقتول قرار گرفت. درواقع محیطبانان مجهز به سلاح هستند اما این ماجرا روی روحیه همکاران تأثیر بسزایی گذاشت و از طرفی متخلفان را جسورتر کرد. ما می‌توانیم از سلاح استفاده کنیم اما تصمیم‌گیری در این شرایط بسیار دشوار به‌نظر می‌رسد. زیرا بعداً باید اثبات کنیم که شرایط خاص استفاده از سلاح را رعایت کرده‌ایم. همین موجب می‌شود که محیطبانان در بدترین شرایط نیز دست به سلاح نبرند.
وی گونه غالب حیات‌وحش دنا را کل و بز خواند و با اشاره به وضعیت معیشتی جامعه که تأثیر مستقیمی روی طبیعت می‌گذارد تأکید کرد: اکثر ساکنان روستاهای حاشیه‌نشین زاگرس از لحاظ مالی در مضیقه هستند چون این منطقه دارای کارخانه، صنعت و شغلی برای مردم محلی نیست.
به گفته جاودان‌خرد، مجازات این افراد از لحاظ حقوقی جریمه‌ای معادل 25 میلیون تومان بابت شکار کل است و مجازات کیفری آنها به نظر قاضی بازمی‌گردد. اینکه آیا سلاح آنها دارای مجوز بوده است یا خیر، اینکه سوابق کیفری و جرم داشته‌اند و برخی مسائل دیگر در تصمیم‌گیری قاضی تأثیرگذار است.
یک محیطبان کار پنج محیطبان را انجام می‌دهد
به گفته او پایش پارک ملی دنا که عمدتاً کوهستانی است با استان‌های کویری مانند یزد تفاوت دارد؛ چرا که مناطق کویری مسطح را یک محیطبان با یک موتور سیکلت تا 10 هکتار می‌تواند پایش و حفاظت کند. مدیرکل محیط‌زیست کهگیلویه ادامه می‌دهد: استاندارد جهانی حفاظت به‌ازای هر یک هکتار منطقه یک محیطبان را تعیین کرده است. در حالی‌که در کهگیلویه وبویراحمد به دلیل کمبود نیرو تقریباً به‌ازای هر 4 ونیم هکتار یک نیرو داریم و در واقع هر محیطبان کار 5 نفر را انجام می‌دهد. آن هم در شرایط توپوگرافی عمدتاً کوهستانی که اگر محیطبان درون دره باشد صدای شلیک شنیده نمی‌شود. درباره پایش با دوربین هم باید گفت که کار سخت و هزینه‌بری است. اما سازمان پیگیر است و در چند نقطه که امکانش وجود داشت دوربین‌هایی کاشتیم اما آنچه که بتوان گفت پایش دقیق می‌شود، نیست.
وی با تأکید بر بُعد فرهنگی حفاظت از محیط‌زیست اظهار کرد: زمان بگیر و ببند دیگر گذشته است و باید نگاه فرهنگی و اجتماعی به آن داشته باشیم. البته این دیدگاه نیاز به هزینه و بودجه دارد. متأسفانه هنگام بودجه‌بندی می‌بینیم که محیط‌زیست در انتهای جدول قرار دارد. درحالی‌که مسئولان همیشه تأکید می‌کنند که محیط‌زیست اگر اولویت اول نباشد، جایگاه دوم را دارد. اما از نظر منابع، بودجه، نیروی انسانی و تکنولوژی واقعاً در مضیقه هستیم. مثلاً در بحث آتش‌سوزی‌ها واقعاً نیاز به تجهیزات مدرن داریم. نیازمند بودجه هستیم که بتوانیم از طریق تشکل‌ها کار فرهنگی انجام بدهیم. اینها نیازهای واقعی است و بخش اعظم آن به ضعف قوانین بازمی گردد، آنچه که نمایندگان می‌توانند نقش بسزایی در آن داشته باشند، در بحث بودجه‌ریزی مدرسه کمک کنند و به محیط‌زیست نگاه ویژه داشته باشند.