شیما جهان‌بخش
خبرنگار

پس از بهره‌برداری از ابرپروژه آبرسانی غدیر که آب شرب پایدار را برای 18 شهرستان غرب و جنوب خوزستان تأمین می‌کند، در فاصله‌ای کوتاه عملیات اجرایی طرح «فدک» به منظور آبرسانی به شمال‌شرق خوزستان نیز کلید خورد تا دسترسی به آب سالم برای ۷۲۰ هزار نفر در این منطقه فراهم شود. در طول دهه‌های گذشته با خشکسالی حوضه آبریز کرخه، تأمین آب شرب بزرگ‌ترین دغدغه اهالی و مسئولان خوزستان بوده است؛ مسأله‌ای که مردم این استان بارها خواهان حل آن از سوی دولت و مسئولان شده بودند. همین خواسته‌های مردم بود که باعث شد در اولین سفر استانی رئیس‌جمهور به خوزستان، مسأله تأمین آب در رأس برنامه‌ها قرار گیرد و این استان عملاً به کارگاه آبرسانی کشور تبدیل شود. بر این اساس با کار جهادی ابرپروژه آبرسانی غدیر که از ۱۰ سال پیش معطل مانده بود طی یک‌ساله اول دولت سیزدهم به عنوان بزرگ‌ترین طرح تأمین آب شرب خاورمیانه به بهره‌برداری رسید.
آن‌طور که مسئولان سازمان آب و برق خوزستان اعلام کرده‌اند با اجرای طرح آبرسانی فدک علاوه بر تأمین کمی و کیفی آب شرب جمعیتی بالغ بر ۷۲۰هزار نفر، تا افق 1425 مشکلات آبرسانی شمال‌شرق استان حل خواهد شد. در واقع پیش‌بینی شده است با اجرای این طرح نیاز آب شرب به‌ میزان 62 میلیون مترمکعب در سال و آب کشاورزی به‌ میزان 98 میلیون مترمکعب تا افق 1425 در شهرهای شمال‌شرقی استان برطرف شود.
علی‌اکبر محرابیان، وزیر نیرو در سفر اخیر خود به استان خوزستان ضمن بازدید از طرح‌های صنعت آب و برق در این استان اظهار داشت: یکی از مهم‌ترین برنامه‌های دولت سیزدهم تأمین آب پایدار برای اقصی نقاط استان خوزستان است. از همکاران خواسته‌ایم همان حماسه‌ای را که در طرح غدیر آفریدند، در اجرای طرح فدک تکرار کنند تا مشکلات تأمین آب در منطقه شمال‌شرق خوزستان به‌عنوان یک منطقه حاصلخیز در بخش کشاورزی برطرف شود.
محرابیان افزود: همه تلاش ما این است که حداکثر تا دو ماه آینده این طرح اضطراری را به مرحله بهره‌برداری برسانیم و شاهد حل مشکل مردم به طور موقت باشیم تا در زمان باقیمانده طرح اصلی را هر چه سریع‌تر اجرایی کنیم.

تعریف چندین بسته آبرسانی برای همه مناطق خوزستان
عباس صدریان‌فر، مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان نیز با تأکید بر اینکه تأمین آب پایدار مهم‌ترین اولویت طرح‌های اجرایی در استان است در گفت‌و‌گو با «ایران» اظهار داشت: بعد از اجرای موفقیت‌آمیز طرح غدیر با حمایت‌های دولت، طرح آبرسانی «فدک» یا طرح جامع تأمین آب شهرهای شمال‌شرق خوزستان کلید خورد تا مشکلات آبرسانی به تمام مناطق استان از چندین جبهه برطرف شود. در واقع با دستور رئیس‌جمهور کارها به یک منطقه استان خوزستان محدود نشده و آبرسانی به شمال و جنوب‌شرق خوزستان در قالب ۲ طرح فدک و کوثر در حال انجام است.
وی با اشاره به اینکه برای تمام نقاط استان چندین بسته آبرسانی تعریف شده است، گفت: طرح فدک مربوط به منطقه شمال‌شرق بوده و 7 شهر ایذه، باغملک، قلعه‌تل، رامهرمز، هفتکل، صیدون، میداوود و ۶۸۹ روستا را پوشش خواهد داد و طرح «کوثر» یا طرح آبرسانی جنوب‌شرق استان هم شهرهای بهبهان، رامشیر، امیدیه، آغاجاری و بندر امام خمینی(ره) را از آب آشامیدنی پایدار بهره‌مند می‌کند.
مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان با بیان اینکه فدک یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های آبرسانی زمان حاضر کشور است، افزود: در تلاشیم با استفاده از ظرفیت سد کارون۳ و اجرای این طرح مشکلات آبرسانی به 7 شهر ایذه، باغملک، قلعه‌تل، رامهرمز، هفتکل، صیدون، میداوود و 689 روستای شمال‌شرق برطرف شود. این طرح با ویژگی‌هایی چون احداث ١٤ کیلومتر تونل مستقیم بین سد کارون٣ و شهرستان ایذه، یکی از مؤثرترین طرح‌های آبرسانی کشور در مسیر تأمین کامل آب منطقه به ‌شمار می‌رود.

تأمین آب پایدار برای اراضی کشاورزی و باغی
صدریان‌فر خاطرنشان کرد: در ادوار گذشته کمبود کیفیت آب یکی از اصلی‌ترین مشکلات مردم استان بوده است. در بررسی‌های انجام شده شاخص EC (املاح) به عنوان شاخص مهم کیفیت آب شهر اهواز در دوره‌ای به 4 هزار هم رسیده بوده اما پس از اجرای طرح آبرسانی غدیر این شاخص به عددی بین 450 تا 640 رسیده است. به معنای دیگر کیفیت آب شرب اهواز پس از بهره‌برداری از این طرح 8 الی 9 برابر بهبود را تجربه کرده است. به دنبال این اتفاق، امروز فدک در تداوم غدیر درصدد تأمین آب سالم و پایدار برای بخش شهری و روستایی در شمال‌شرق خوزستان است.
 این مقام مسئول افزود: با اجرای این طرح، آب کشاورزی اراضی آبی در سطح حدود ۲۰ هزار هکتار و توسعه باغات دیم در سطح ۴۰ هزار هکتار تا افق 1425 به طور کامل تأمین می‌شود و کشاورزی منطقه رونق خواهد گرفت.
 وی احداث تأسیسات برداشت آب و احداث تونل به طول ۹۰۰ متر، احداث ایستگاه پمپاژ به ظرفیت ۱۱.۱ مترمکعب در ثانیه، حفر تونل انتقال آب به طول ۴.۵ کیلومتر و قطر ۴.۵ متر، احداث تصفیه‌خانه به ظرفیت ۲۶۵ هزار مترمکعب در ثانیه، احداث پل به طول ۱۲۰ متر و عرض ۱۲ متر، اجرای پست برق ۴۰ مگاواتی و ۷ کیلومتر شبکه فشار قوی و همچنین اجرای خط انتقال فولادی با اقطار ۱۵۰۰ و ۲۰۰۰ میلیمتر به طول ۳۰ کیلومتر را از جمله مشخصات فنی سامانه انتقال آب حد‌فاصل کارون۳ تا شهرستان ایذه برشمرد. البته در پروژه‌های فنی ممکن است طی ادوار، اجرا دستخوش تغییراتی شود.
صدریان‌فر میزان اعتبار پیش‌بینی شده برای طرح فدک را 14 هزار میلیارد تومان اعلام کرد و افزود: در تلاشیم در کوتاه‌ترین زمان ممکن و طی 36 ماه این طرح را به سرانجام برسانیم. البته ممکن است به علت نوسانات قیمت این اعتبار در سال‌های آینده تغییر کند. در حال حاضر مسئولان خوزستان دستور دارند به صورت هفتگی گزارش فاز پیشرفت طرح را به اطلاع وزیر نیرو برسانند تا روند کار با سرعت انجام شود. در واقع هر گونه تعلل و کوتاهی در اجرای این طرح می‌تواند سبب شود چندین ماه از زمانبندی عقب بمانیم. هم‌اکنون نکته مهم این است که طرح پیش‌رو مشمول زمان نشود زیرا در صورت بروز این اتفاق به یکباره ابعاد مالی تغییر فاحشی خواهد داشت.