حسامالدین برومند، کارشناس مسائل بینالملل مطرح کرد
نقش مهم ایران در تکمیل ادله جنایات اسرائیل درغزه
شکایت آفریقای جنوبی از اسرائیل به جرم نسلکشی و رأی اولیه دیوان بینالمللی دادگستری لاهه نقطه عطفی تاریخی محسوب می شود تا توجهات و تلاش همگان را برای پایان دادن به بی کیفرمانی رژیم اسرائیل هموار نماید. این را حسامالدین برومند، کارشناس روابط بینالملل در گفتوگو با ایرنا مطرح کرد. برومند در این گفتوگو شکایت آفریقای جنوبی از رژیم صهیونیستی را در قبال جنایات و نسلکشی علیه مردم غزه در دیوان بینالمللی دادگستری لاهه مورد بررسی قرار داد و گفت: ما برای رسیدگی به شکایات و دعاوی بینالمللی دو مرجع مهم داریم؛ یکی دیوان کیفری بینالمللی و دیگری دیوان بینالمللی دادگستری که مقر هر دو نیز در لاهه هلند است.
او با اشاره به اینکه «دیوان کیفری بینالمللی» دیوانی است که مستقلاً ۴ جرم را مورد بررسی قرار میدهد که از جمله آنها جنایت جنگی، جنایت علیه بشریت، نسلکشی و تجاوز است، افزود: در موضوع جنگ غزه انتظار این بود که دیوان کیفری بینالمللی به این مسأله ورود پیدا میکرد و مقامات جنایتکار رژیم صهیونیستی را به پای میز محاکمه میکشاند، اما مشکلی که در این دیوان وجود دارد این است که «معمولاً تحت تأثیر قدرتهای بزرگ» است و نفوذ قدرتهای غربی و مشخصاً امریکا در دیوان کیفری بینالمللی باعث میشود آنها به کارکردهای حقوقی خود کمتر بپردازند. برومند با بیان اینکه دیوان کیفری بینالمللی تحت تأثیر اغراض سیاسی قدرتهای غربی است و «به همین دلیل در موضوع غزه نتوانست آنگونه که باید ورود پیدا کند»، تصریح کرد: این دیوان در جنگ غزه و تا به امروز نهایتاً در حکم یک تماشاچی ظاهر شد.
رسوایی بزرگ اسرائیل
این کارشناس مسائل حقوق بینالملل با بیان اینکه دیوان بینالمللی دادگستری یک مرجع حقوقی بینالمللی است که ذیل سازمان ملل شکایات کشورها علیه یکدیگر را بررسی میکند، تصریح کرد: در واقع لازمه ورود این دیوان به مسائل شکایت یک کشور علیه کشوری دیگر است و «شکایت آفریقای جنوبی علیه اسرائیل در ماجرای جنایت غزه یک نقطه عطف محسوب میشود» و اقدامی قابل توجه و تقدیر است. این کارشناس مسائل حقوق بینالملل بیان داشت: بررسی این پرونده شکایت از سوی دیوان یک رسوایی بزرگ برای اسرائیل به حساب میآید چرا که در جلسات این دادگاه عکسها و فیلمهایی منتشر میشود که جنایات رژیم صهیونیستی را آشکار میکند. من معتقدم که باید از این گونه شکایتها استفاده کرد و از ظرفیت دیوان بینالمللی دادگستری استفادههای بهتری داشت.
برومند با بیان اینکه شکایت آفریقای جنوبی از اسرائیل یک صفبندی در میان کشورهای جهان ایجاد کرده است، گفت: اکثر کشورهای جهان در این موضوع موافق آفریقای جنوبی و شکایت آن از اسرائیل هستند و به معنای دیگر همزمان که آفریقای جنوبی با یک اقدام حقوقی شکایتی را علیه اسرائیل مطرح کرده یک اقدام دیپلماتیک را هم انجام داده است.
ضرورت حمایت پررنگتر ایران از آفریقای جنوبی
برومند باتأکید بر اینکه این گونه شکایتها باید استمرار داشته باشد، تأکید کرد: انتظار این است که جمهوری اسلامی ایران حمایتهای پررنگتری را از آفریقای جنوبی انجام دهد، همانطور که موضع مسئولان وزارت امور خارجه کشورمان هم تا به امروز در راستای حمایت از آفریقای جنوبی و شکایتش از اسرائیل بوده است. این کارشناس مسائل حقوق بینالملل اظهارکرد: ما میتوانیم اقدامات تکمیلی را در موضوع شکایت آفریقای جنوبی در دیوان بینالمللی دادگستری داشته باشیم چرا که متأسفانه در مسأله غزه با جنایاتی روبهرو هستیم که در تاریخ بشریت بیسابقه بوده و تجربه نشده، در واقع «جنایاتی در این مدت در غزه صورت گرفته است که حتی واژگان حقوقی برای بیان آنها کم میآورد.
برومند ادامه داد: به طور مثال ما تا امروز از واژگانی از جمله جنایت علیه بشریت، نسلکشی، کودککشی و جنایت جنگی استفاده میکردیم اما در چهار ماه گذشته در غزه شاهد جنایاتی هستیم که فراتر از نسلکشی و جنایت جنگی است. این حجم از جنایات رژیم صهیونیستی در غزه که با چراغ سبز غربیها و امریکا صورت گرفته، نیازمند این است که از بعد حقوقی تأمین دلیل شوند.
وی عنوان کرد: جمهوری اسلامی ایران در موضوع تأمین دلیل جنایات صورت گرفته اسرائیل علیه مردم غزه میتواند کمک کند، به طور مثال اگر در این راستا نیازمند اطلاعات تکمیلی هستند «ایران میتواند از طریق گروههای مقاومت در تکمیل این پرونده و ذکر دلایل عمق جنایات اسرائیلیها تأثیرگذار باشد». اینکه جنایاتی صورت گرفته آشکار است، اما عمق جنایات باید تأمین دلیل شود که در این موضوع گروههای مقاومت میتوانند نقش مؤثری داشته باشند.
احتمال اعمال نفوذ قدرتهای غربی
این کارشناس مسائل بینالملل با بیان اینکه احتمال اعمال نفوذ قدرتهای غربی در دیوان بینالمللی دادگستری لاهه وجود دارد، گفت: این مسأله نباید دلیلی باشد برای اینکه کشورهای آزادی خواه و کشورهای حقطلب از شکایت خودشان صرفنظر کنند. پس از جنگ جهانی دوم یک سازکار حقوقی از طریق سازمان ملل متحد ایجاد شده و باید از سازکار موجود استفاده کرد.
برومند ادامه داد: اگر یک موج جهانی ایجاد شود و کشورهای جهان پشت سر آفریقای جنوبی قرار بگیرند میتوان به نتیجهبخش بودن این شکایت خوشبین بود، هرچه حمایتهای جهانی از شکایت آفریقای جنوبی بیشتر شود اعمال نفوذ قدرتهای غربی در اعلام نتیجه این شکایت کمتر خواهد شد. او در نهایت تصریح کرد: برای اولین مرتبه باید این اتفاق بیفتد که بیکیفرمانی مقامات جنایتکار رژیم صهیونیستی به بایگانی تاریخ سپرده شود. مقامات اسرائیل در طول ۷۵ سال گذشته مصونیت قضایی داشتند و هیچگاه محاکمه نشدند و جزای جنایات و اقدامات خودشان را ندیدند.رأی دیوان بین المللی دادگستری هر چند الزام آور است ولی چون نهایتا مکانیسم اجرای حکم به شورای امنیت می رود امکان دارد با حق ظالمانه وتو روبرو شود. اما تا همین جای کار هم اسرائیل در لاهه دچار شکست حقوقی شده است.