امیر فرشباف
خبرنگار

دیوان بین‌المللی دادگستری روز جمعه رأی خود را درباره شکایت آفریقای جنوبی از رژیم صهیونیستی به دلیل نسل‌کشی در نوار غزه، اعلام کرد. دادگاه با پذیرش اتهام نسل کشی توسط اسرائیل، از این رژیم خواست برای جلوگیری از نسل‌کشی اقدام کند. در بخشی از حکمی که رئیس دادگاه قرائت می‌کرد، آمده بود: این دادگاه از فاجعه کنونی در غزه اطلاع دارد و کشتار مستمر در آنجا را محکوم می‌کند. اسرائیل باید اقدامات لازم را برای ممانعت از قتل مجموعه‌ای از انسان‌ها و تدابیری را برای ممانعت از ویرانی و تخریب در غزه اتخاذ کند.
این رویداد بی‌سابقه، واکنش‌های گسترده‌ای را در پی داشت؛ بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی اتهام نسل کشی را رد کرد و چهار ماه بمباران بی‌امان غزه را «دفاع از خود» نامید. نتانیاهو بدون اشاره به کشتار بیش از 26 هزار شهروند غیرنظامی فلسطینی، مدعی شد، جنگ ما علیه حماس است، نه غیرنظامیان فلسطینی! به گزارش الجزیره، نتانیاهو همچنین آمادگی دیوان بین‌المللی دادگستری برای بررسی ادعاهای نسل‌کشی را «لکه ننگی» خواند که تا نسل‌های آینده محو نخواهد شد! سخنگوی وزارت خارجه امریکا نیز مدعی شد «اتهام نسل کشی توسط اسرائیل یک ادعای بی‌اساس است»!
در مقابل، رئیس سازمان ملل و اتحادیه اروپا، رأی دادگاه را لازم الاجرا دانسته و خواستار اجرای فوری دستور دیوان بین‌المللی دادگستری مبنی بر خودداری اسرائیل از کشتار در غزه شدند.
گروه‌های مقاومت فلسطینی نیز نسبت به این رویداد واکنش نشان دادند. به گزارش المیادین، جنبش جهاد اسلامی ضمن قدردانی از تلاش‌های آفریقای جنوبی برای افشای جنایات اشغالگران و حمایت از مردم فلسطین، حکم دادگاه لاهه درباره نسل‌کشی رژیم صهیونیستی در غزه را اقدامی ناکافی برای توقف وحشی‌گری این رژیم علیه ملت فلسطین دانست.
وزیر امور خارجه تشکیلات خودگردان فلسطین هم ضمن استقبال از تصمیمات دیوان دادگستری بین‌المللی، تأکید کرد که قضات این دادگاه به نفع بشریت و قوانین بین‌الملل رأی دادند.
رئیس جمهور ترکیه از رأی اخیر دیوان دادگستری بین‌المللی علیه رژیم صهیونیستی استقبال کرد و گفت که امیدوار است این حکم باعث متوقف شدن حملات غیرانسانی رژیم صهیونیستی علیه غیرنظامیان فلسطینی شود.
وزارت خارجه قطر نیز در واکنش به تصمیمات دادگاه لاهه اعلام کرد: از تدابیر موقت دیوان دادگستری بین‌المللی استقبال می‌کنیم و آن را پیروزی بشریت و حاکمیت قانون می‌دانیم. اتخاذ این تدابیر با رأی موافق اکثریت بیانگر گستردگی خطر نسل‌کشی فلسطینیان است.
همچنین وزارت خارجه سعودی اعلام کرد که «ریاض از حکم دیوان دادگستری بین‌المللی که بنا به درخواست آفریقای جنوبی برای اعمال تدابیر اضطراری علیه اسرائیل به‌دلیل [ادامه] جنگ آن در نوار غزه صادر شده است، استقبال می‌کند.» به گزارش نورنیوز، در بیانیه این وزارتخانه آمده است که پادشاهی عربی سعودی بر «مخالفت قاطعانه خود با اقدامات اشغالگران اسرائیلی و تخلف‌های آنان در نقض توافق سازمان ملل درباره نسل‌کشی» تأکید می‌کند.
مصر دیگر کشور آفریقایی بود که از این تصمیم استقبال کرد و از رژیم صهیونیستی خواست با اجرای فوری تمام اقدامات مندرج در تصمیم دیوان بین‌المللی دادگستری، به قوانین بین‌المللی و حقوق بشردوستانه تمکین کند.
همچنین دولت اوگاندا از قاضی اوگاندایی که در دیوان لاهه در همه بندهای رأی دادگاه به نفع اسرائیل و علیه فلسطین رأی داده بود، اعلام برائت کرد؛ سفیر اوگاندا در سازمان ملل اعلام کرد که قاضی «جولینا سباتینده» در دیوان بین‌المللی دادگستری نماینده دولت اوگاندا خصوصاً در قضیه فلسطین نیست. حمایت اوگاندا از مردم فلسطین، از طریق آرای خود در سازمان ملل متحد مشخص می‌شود.
علاوه بر دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی، حقوقدانان بین‌المللی نیز نسبت به صدور رأی دادگاه لاهه، واکنش نشان دادند. در تازه‌ترین مورد، «بلقیس جراح»، از کارشناسان حقوقی دیده‌بان حقوق بشر، تصمیم دادگاه لاهه را «نقطه عطف» توصیف کرده و گفت معنای این حکم این است که اسرائیل و متحدانش هشدار دریافت کرده‌اند و لازم است اقدامات بیشتری برای جلوگیری از نسل‌کشی و جنایات‌ جنگی علیه مردم فلسطین انجام دهند.
همچنین شایان ذکر است که چندی پیش، تیمی متشکل از بیش از ۶۰۰ وکیل از سراسر جهان مدارکی را به دیوان کیفری بین‌المللی ارائه کردند. در این دادخواست به ریشه‌های جنایات رژیم صهیونیستی مانند دوره قیمومیت انگلیس، بیانیه بالفور، آوارگی مردم فلسطین، جنگ‌های اسرائیل و اعراب، توافق اسلو در ۱۹۹۳، محاصره نوار غزه و عملیات طوفان الاقصی پرداخته شده بود.