زهره صفاری
خبرنگار

شانزده نفر از 17 قاضی دیوان بین‌المللی دادگستری در پرونده شکایت آفریقای جنوبی از رژیم صهیونیستی به اتهام نسل کشی در غزه، پس از بررسی شواهد ارائه شده، درخواست تل آویو برای رد این شکایت را نپذیرفتند اما به رغم محکوم کردن کشتار جاری در غزه، اختیار و صلاحیت دادگاه را به اعمال اقدامات اضطراری محدود دانست و این اتهام را قابل بررسی خواند.
به نوشته شبکه خبری الجزیره، قاضی جوآن دونگو در حالی این رأی را قرائت کرد که حامیان فلسطین با تجمع در مقابل ساختمان دادگاه بر اجرای عدالت برای غزه امیدوار بودند. وی با تأکید بر رد درخواست رژیم صهیونیستی برای بستن این پرونده، گفت: «دیوان از فاجعه‌ای که در غزه رخ می‌دهد بسیار آگاه است و کشتار جاری در غزه را محکوم می‌کند. اما دامنه صلاحیت دادگاه در این زمینه با توجه به شکایت آفریقای جنوبی در رابطه با نسل کشی محدود شده و ما این اختیار و صلاحیت را داریم که اقدامات اضطراری را در این پرونده اعمال کنیم. بنابراین این دادگاه در حال حاضر نمی‌تواند درباره وقوع نسل کشی در جنگ غزه تصمیم بگیرد با این حال احتمال وقوع آن را بررسی می‌کند.»
در بیانیه دیوان دادگستری بین‌المللی تأکید شده برخی از اتهامات علیه رژیم صهیونیستی در مفاد کنوانسیون نسل کشی قرار دارد و به همین دلیل دادگاه پرونده متهم کردن اسرائیل را در این باره کنار نخواهد گذاشت. قاضی دونگو همچنین خاطر نشان کرد: «عملیات نظامی اسرائیل منجر به کشته و زخمی شدن شمار زیادی از غیرنظامیان و تخریب گسترده خانه‌ها و کوچ اجباری مردم و خسارت به زیر ساخت‌های فلسطین شده است و همان‌طور که مارتین گریفیث-از مقامات ارشد سازمان ملل- نیز گفته تداوم این شرایط به مرگ و ناامیدی غزه منجر خواهد شد. بنابراین دادگاه حق فلسطینی‌ها برای محافظت در برابر اعمال نسل کشی را به رسمیت می‌شناسد.»
قاضی ارشد دیوان دادگستری بین‌المللی در صدور این رای، به بررسی ادبیات غیرانسانی مقامات رژیم صهیونیستی درباره فلسطینی‌ها نیز تأکید کرد: «دادگاه شماری از اظهارات مقامات ارشد اسرائیل را مورد توجه قرار داده است.» او در این باره بر اظهارات یوآو گالانت، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی مبنی بر دستور محاصره کامل غزه و جنگ نظامیان این رژیم با حیوانات انسان نما تأکید داشت. در ادامه این رأی یا همان بیانیه لاهه، دیوان، رژیم صهیونیستی را ملزم کرد تا هر گونه اقدامی را برای ممانعت از نسل کشی انجام دهد. با این دستور تل آویو ملزم به تضمین در این باره شده است. این رژیم همچنین یک ماه فرصت دارد تا ریز اقدامات خود را در این باره در اختیار لاهه قرار دهد و در این باره تعهد حقوقی بین‌المللی دارد.  گرچه این دادگاه بر ضرورت اقدامات فوری و مؤثر رژیم صهیونیستی برای فراهم کردن نیازهای اولیه و کمک‌های بشردوستانه به غزه تأکید کرد اما در بیانیه‌اش اشاره‌ای به آتش بس نداشت.

از تحسین حامیان فلسطین تا امتناع غیرمستقیم نتانیاهو
پس از اعلام حکم دادگاه لاهه که مهمترین بخش آن بررسی موضوع نسل کشی بود، آفریقای جنوبی این اتفاق را یک پیروزی حیاتی و مهم برای حاکمیت قوانین بین‌المللی عنوان کرد و به نوشته «گاردین» در بیانیه خود از تداوم حمایت از حقوق مردم فلسطین در غزه با همکاری مؤسسات جهانی خبر داد: «امیدواریم اسرائیل از انجام بندهای این حکم سر باز نزند.» یک مقام ارشد حماس نیز در گفت‌و‌گو با خبرگزاری رویترز گفت: «تصمیم دادگاه لاهه پیشرفتی مهم در مسیر به انزوا کشاندن اسرائیل و روبه‌رو کردن آن با جرایمی است که در غزه مرتکب می‌شود.»
امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان نیز با تأکید بر حمایت ایران از ابتکار عمل دولت آفریقای جنوبی خاطرنشان کرد: «مقامات رژیم جعلی اسرائیل منفورترین افراد نزد افکار عمومی جهان هستند که باید به دلیل ارتکاب نسل کشی و جنایات بی‌سابقه جنگی علیه فلسطینیان فورا به دست عدالت سپرده شوند. حمایت همه جانبه کاخ سفید از جنایات صهیونیست‌ها نیز هیچ‌گاه فراموش نخواهد شد و مورد توجه و پیگیری افکار عمومی قرار دارد. از همه همتایانم در کشورهای جهان می‌خواهم از اقدام آفریقای جنوبی در دیوان دادگستری بین‌المللی حمایت کنند.»
اما در این بین بنیامین نتانیاهو، در پیامی ویدیویی به طور تلویحی از این حکم امتناع کرد و گفت: «با احترام به قوانین بین‌المللی ما به دفاع از خود و شهروندانمان ادامه می‌دهیم. ما این جنگ را تا پیروزی قطعی، تا بازگشت همه گروگان‌ها تمام نمی‌کنیم. غزه دیگر تهدیدی برای اسرائیل نیست.» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی همچنین تصمیم دیوان دادگستری بین‌المللی برای بررسی اتهام نسل کشی علیه اسرائیل را ننگی خواند که تا نسل‌های متمادی پاک نخواهد شد.