زهرا کشوری
دبیر گروه زیست بوم

6استان زاگرس‌نشین دهه‌هاست که با میزان بالایی از بیکاری دست و پنجه نرم می کنند. علی اصغر شالبافیان، معاون گردشگری کشور اعتقاد دارد تشکیل کارگروه استان‌های زاگرس‌نشین(محور غرب) که با دستور رئیس‌جمهور صورت گرفت، فرصتی برای حل معضلات و رشد گردشگری در این استان‌ها است. محور غرب از ایلام شروع می‌شود به کرمانشاه می‌رسد، با لرستان همسایه می‌شود، سر به کردستان می‌زند، پای چهار محال و بختیاری را به میان می‌کشد و در نهایت میهمان کهگیلویه و بویراحمد می‌شود، زیرا مهم‌ترین معضل این استان‌ها نبود شغل است. گردشگری با اما و اگرهایی می‌تواند طلسم بیکاری را در این مسیر بشکند؛ اما و اگرهایی که حول تأمین زیرساخت‌ها و اختصاص بودجه و اعتبارات لازم می‌چرخد. گردشگری صنعتی کم هزینه و پرفایده است. همزمان با نگارش این گزارش، پروژه‌های در دست اجرا در محور غرب به 200 میلیارد تومان اعتبار نیاز دارند.

توزیع گردشگر
شالبافیان توزیع مکانی و توازن گردشگری در سراسر کشور را از مهم‌ترین سیاست‌های معاونت گردشگری عنوان و با اشاره به ظرفیت‌های ویژه‌ استان‌های زاگرس‌نشین از لحاظ اقلیم، جغرافیا، تنوع قومی، تمدن و تاریخ بر استفاده از آنها به‌منظور رشد گردشگری تأکید کرد.
سیاست توزیع گردشگر تا به امروز نتوانسته سرمایه‌گذاری و اعتبارات لازم را از سمت استان‌های شمالی به سایر مقاصد گردشگری کشور ببرد، زیرا بسیاری از طرح‌ها، گردشگر را به سمت شمال کشور می‌برند. آخرین اتفاق از این دست هم افتتاح آزادراه تهران - شمال بود که بر حجم گردشگری که باید از شمال گرفته و به شرق و غرب و جنوب کشور هدایت می‌شد، افزود. اگر این کارگروه بتواند نگاه تصمیم‌گیری‌های کلان کشور را به آنچه در شمال می‌گذرد، متمرکز کند و آژیر قرمز آنچه گردشگری بر سر مناطق جنگلی شمال می‌آورد را به صدا درآورد- آن‌طور که شنیده شود- آن زمان شاید سرمایه‌گذاری‌ها به سمت تاریخ و طبیعت بی‌بدیل و ناشناخته استان‌های محور غرب زاگرس برود. لرستان سال‌هاست منتظر تکمیل طرح راه‌آهن خرم‌آباد - دورود است. کلنگ افتتاح آن سال 1392 به زمین خورد و در یک دهه گذشته تنها 40 درصد پیشرفت فیزیکی دارد. فرودگاه خرم‌آباد به‌دلیل شرایط مالی مردم لرستان و گرانی روزافزون بلیت هواپیما، کمتر مورد استقبال گرفته است. از سوی دیگر ناشناخته ماندن جاذبه‌های تاریخی و طبیعی لرستان باعث شده است تا تعداد گردشگران ورودی به لرستان آنقدر نباشد که مسئولان فرودگاه به افزایش پروازها به خرم‌آباد بیندیشند.
شالبافیان هم توزیع گردشگری را موجب امنیت‌آفرینی می‌داند و محور غرب کشور را در این راستا حائزاهمیت برمی‌شمرد.
او با اشاره به اولویت‌بندی و طبقه‌بندی مطالبات در سطح ملی و استانی، می‌گوید: برخی مطالبات و موانع در سطح استان از سوی استانداران قابل حل است، اما برخی دیگر نیاز به تدبیر و تصمیم در سطح ملی دارد که باید شناسایی و تفکیک شوند.
معاون گردشگری به اهمیت شناسایی و طرح مطالباتی که از سوی دولت و در قالب مصوبه قابل حل است، اشاره می‌کند و می‌گوید: با توجه به اینکه بیشترین معضلات استان‌های زاگرس‌نشین مربوط به منابع‌طبیعی، محیط‌زیست، وزارت نیرو و راهداری می‌شود، پیشنهادها در قالب 10 طرحی که از طریق دولت قابل حل و پیگیری هستند به‌منظور گرفتن مصوبه و حل موانع تجمیع ، مطرح شوند.
او بر استفاده از ظرفیت این استان‌ها در گردشگری تاریخی‌فرهنگی، عشایر، کشاورزی و تندرستی در راستای توسعه محصول و همچنین استفاده از فرصت ایجاد شده از طریق طرح تسهیل ورود گردشگران با خودرو تأکید می‌کند و می‌گوید: خوزستان با تبلیغات و معرفی جاذبه‌های استان در استفاده از این طرح و جذب گردشگر عملکرد موفقی داشته و استفاده از این فرصت در جذب گردشگر خارجی حائزاهمیت است.

لزوم تزریق ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار
احمد تجری، مدیرکل سرمایه‌گذاری و مناطق نمونه گردشگری با اشاره به اهمیت رصد مراحل پیشرفت پروژه‌های گردشگری بر شناسایی و استفاده از ظرفیت استانی برای رفع موانع تأکید و طرح مطالبه از سوی استانداران استان‌های زاگرس‌نشین را در تصویب و ورود جدی دولت ارزیابی می‌کند.
تجری با ارائه برنامه‌های توسعه و اشتغال استان‌های زاگرس‌نشین، می‌گوید: در ۶ استان زاگرس‌نشین، ۳۰۸ پروژه گردشگری با حجم سرمایه‌گذاری ۹ هزار میلیارد تومان در حال احداث است و بهره‌برداری از ۲۸ پروژه با پیشرفت فیزیکی بالای ۹۰ درصد به ۲۰۰ میلیارد تومان نیاز دارد.