بازار ۱۵۰میلیارد دلاری روباتهای انساننما
ورود نخستین روبات انساننما به یک کارخانه چینی و آغاز به کار رسمی آن، نگاهها را دوباره به سمت این روباتها سوق داده است. روبات انساننمای Forerunner محصول کمپانی روباتیک چینی معروف کپلر، قرار است رقابتی جدی با روبات Optimus تسلا آغاز کند و حتی از آن پیشی بگیرد. این موضوع دوباره بحث جایگزینی روباتها با نیروی کار انسانی را داغ کرده و بسیاری نسبت به این موضوع ابراز نگرانی کردهاند هرچند در مقابل، گروهی معتقدند این روباتها تنها به مشاغل پرخطر و کارهای سنگین ورود میکنند تا زندگی برای بشر آسانتر شود.
میترا جلیلی
خبر نگار
یک روبات همه کاره
روبات Forerunner با قیمت 30هزار دلار، مجهز به دستها و بازوهای هوشمند است و به دلیل بیشتر بودن دامنه حرکت، آزادی عمل بالاتری نسبت به سایر روباتهای انساننمای موجود دارد و میتواند بستههای سنگین را به راحتی جابهجا کند. قرار است شرکت کپلر این روبات را در نمایشگاه CES2024 که از امروز در لاس وگاس امریکا آغاز میشود، به نمایش بگذارد.
شرکت چینی کپلر ادعا میکند که سری Forerunner همه منظوره آن قابلیتهای پیشرفته در حرکات بدن، کنترل دقیق دست و درک بصری پیچیده را به نمایش میگذارد. این امر آن را به عنوان یک رقیب سرسخت برای Optimus تسلا در حوزه روباتیک انساننما قرار میدهد. این شرکت ادعا میکند که روبات انساننمای آن قصد دارد با استفاده از فناوریهای پیشرفته، میزان بهرهوری را افزایش دهد تا به این ترتیب تحقق رؤیای «هفته کاری سه روزه» برای انسانها تسریع شود. دبو هو، یکی از بنیانگذاران این شرکت، در بیانیهای گفت: این تغییر به انسانها این امکان را میدهد که زمان بیشتری را به تلاشهای معناداری مانند اکتشاف فضا اختصاص دهند و دیگر شاهد تلف شدن وقت آنها نباشیم.
گفتنی است روبات انساننمای کپلر از سری Forerunner یک روبات همهکاره و چندمنظوره با ارتفاع 178 سانتیمتر و وزن 85 کیلوگرم است و با داشتن دست هوشمند و چابک میتواند با چالشهای فراوانی دست و پنجه نرم کند. اجتناب هوشمندانه از موانع، بلند کردن و حمل اجسام سنگین، هماهنگی دقیق دست و چشم و ارتباطات تعاملی هوشمندانه، بخشی دیگر از توانمندیهای این روبات انساننما عنوان شده است. تواناییهای چشمگیر روبات انساننمای کپلر مربوط به یک سیستم با تکنولوژی بالا الهام گرفته از روبات انساننمای Optimus تسلاست و به آن اجازه میدهد تا حرکات پیچیده بدن، کنترل دقیق دست و ادراک بصری پیشرفته داشته باشد. این روبات برای درک محیط اطراف خود به مجموعهای از سنسورها در سر خود متکی است.
یک دوربین دوچشمی واید، چهار میکروفن و یک شتابسنج در سر این روبات جای گرفته و با استفاده از یک ماژول صوتی مصنوعی و بلندگو با مردم ارتباط برقرار میکند و میتواند در مکانهای دشوار و زمینهای ناهموار حرکت کند.
برابری بازار خودروهای الکتریکی با روباتهای انساننما
میزان استقبال از روباتهای انساننما در سراسر جهان رو به افزایش است به گونهای که شرکت خدمات مالی و بانکداری «گلدمن ساکس» (Goldman Sachs) پیشبینی کرده است روباتهای انساننما میتوانند تا 15 سال دیگر به یک تجارت 150 میلیارد دلاری تبدیل شوند. همچنین گفته میشود ارزش بازار این روباتها میتواند تا سال 2025 با بازار خودروهای الکتریکی برابری کند. انتظار میرود از سال 2025 میزان استفاده از روباتهای انساننما در کارخانههای جهان رو به افزایش باشد و این روند تا سال 2028 به حداکثر خود برسد.
همچنین در گزارش این شرکت آمده است که این روباتهای انساننما بین سالهای ۲۰۳۰ تا ۲۰۳۵ در مشاغل دیگر قابل استفاده خواهند بود. به گفته«مارگا هوک»، نویسنده کتاب «Tech For Good» نمیتوان از تأثیر مثبت فناوری در بخشها و زمینههای مختلف زندگی غافل بود به همین دلیل هم مردم باید خود را برای کنار آمدن با همکارهای روباتیک آماده کنند نه اینکه از آن بترسند. به هر حال روباتهای مجهز به هوش مصنوعی بدون کمک انسانها نمیتوانند فعالیت درستی داشته باشند بنابراین بشر باید با تغییر مهارتهای خود، به سمتی برود که توانایی انجام کار در مشاغل فناورانه و عمدتاً جدید را داشته باشد. بهتر است همه کارهای سخت، سنگین و پرخطر به روباتها واگذار شود و در مقابل ما به دنبال استفاده درستتر و هوشمندانهتر از روباتهای هوشمند باشیم.
یک کارخانه تولید روبات
روباتهای انساننما در چند سال اخیر با استفاده از فناوریهای پیشرفته در فرایند تولید، جذابیت بیشتری پیدا کردهاند. به اعتقاد دانشمندان و محققان حوزه علوم روباتیک، افزایش تقاضا برای روباتهای انساننما، تنوع بیشتری در فرایندهای تولید ایجاد میکند و حتی میتواند علاوه بر نگهداری از سالمندان و کودکان و حوزه آموزش به حوزه کشاورزی نیز ورود کند و منجر به استفاده از دستگاههای نظارت از راه دور بر گیاهان میشود.
همین نگاه و نیاز بازار سبب شد تا تولیدکنندگان روباتهای انساننما به فکر ساخت و افتتاح یک کارخانه تولید روبات انساننما به نام «ربوفب» بیفتند. قرار است در نخستین کارخانه تولید انبوه روباتهای انساننما در جهان که در ایالت اورگان امریکا ساخته شده، هر سال ۱۰ هزار روبات انساننما ساخته شود. با راهاندازی این مرکز تولید روباتهای انساننما، مشتریان میتوانند از قبل ثبتنام کرده و محصولات مد نظر خود را تا پایان سال 2024 تحویل بگیرند هرچند برخی معتقدند این کارخانه تا قبل از 2025 نمیتواند به تولید انبوه روباتهای انساننما دست یابد، حال باید منتظر ماند و دید.
پیشتازی ژاپن و کره جنوبی
اما کدام کشورها در زمینه طراحی و تولید روباتهای انساننما در جهان پیشتاز هستند؟ افزایش تقاضا برای اتوماسیون خودروها در کشورهایی مانند چین، ژاپن، کره جنوبی، هند، ایالات متحده، آلمان و اسپانیا منجر به افزایش تولید روباتهای انساننما شد.
البته کشورهایی مانند ژاپن و کره جنوبی برای چندین دهه در خط مقدم توسعه روباتهای انساننما بودهاند. ژاپن بویژه به دلیل پیشگامی در ایجاد روباتهای انساننمای واقعی که برای کمک به مراقبتهای بهداشتی، مراقبت از سالمندان و همچنین تحقیقات طراحی شدهاند، شناخته شده است. تأکید شدید منطقه بر پیشرفتهای تکنولوژیکی و تحقیقات روباتیک، این روباتها را به عنوان یک بازیگر کلیدی در بازار جهانی قرار داده است. به عنوان مثال، در آوریل 2022، شرکت راهآهن غرب ژاپن از یک روبات انساننمای غولپیکر مبتنی بر واقعیت مجازی برای تعمیر خطوط برق در ژاپن استفاده کرد. این شرکت از این روبات انساننما برای بهبود بهرهوری و ایمنی در محل عملیات استفاده کرد.
یکی دیگر از کشورهای فعال در این حوزه، چین است به گونهای که طبق آخرین دستورالعمل قرار است این کشور تا سال 2025 سیستم نوآوری برای روباتهای انساننما بسازد و به تولید انبوه این محصولات بپردازد.
گفته میشود به این ترتیب با تلاش چین و ایجاد کارخانه تولید روباتهای انساننما، جهان تا سال 2035 با تغییری چشمگیر در حوزه روباتها مواجه خواهد شد. بر اساس دستورالعمل صادر شده از سوی وزارت صنعت چین، این کشور دارای تعدادی شرکت کوچک و متوسط است که علاوه بر تجهیز به فناوریهای پیشرفته، در بازار روباتهای انساننما تخصص دارند و میتوانند در این مسیر گامهای اساسی بردارند.
همچنین پیشبینی میشود امریکای شمالی رشدی مناسب را در زمینه توسعه روباتهای انساننما ثبت کند. امریکای شمالی به رهبری ایالات متحده و کانادا، سهم عمدهای در بازار روباتهای انساننما دارد.
این منطقه دارای یک اکوسیستم پررونق از استارتاپهای روباتیک و شرکتهای فناوری است که مرزهای هوش مصنوعی و روباتهای انساننما را از بین بردهاند.
کاربردهای این روباتها از تولید و مراقبتهای بهداشتی تا آموزش و سرگرمی را شامل میشود.
بــــرش
ویژگیهای روبات انساننما
روباتهای انساننما شبیه انسان هستند و به انساننماهایی که شبیه زنان هستند ژینوئید و آنهایی که شبیه مردان هستند آندروید میگویند. این روباتها برای تظاهر به حرکت انسان و همکاری با بشر ساخته شدهاند و با تجهیز به هوش مصنوعی، آماده کمک به انسان در زندگی روزمره هستند. Humanoids یا همان روباتهای انساننما تحت گروه روباتیک خدمات قرار میگیرد و خدمات حرفهای مانند اکتشافات فضا و تحقیق، جستوجو و نجات، آموزش و سرگرمی، کمکهای شخصی و مراقبت و تولید و نگهداری را انجام میدهند.
روباتهای انساننما طوری طراحی شدهاند که مانند انسان روی دو پا حرکت میکنند. این نوع حرکت به آنها اجازه میدهد در محیطهایی که معمولاً برای دسترسی انسان طراحی شدهاند حرکت کنند. روباتهای دوپا میتوانند راه بروند، بدوند، از پلهها بالا بروند و حرکات انسان را تقلید کنند که این امر باعث میشود برای کاربردهایی که تعامل و ناوبری انسان ضروری است، مناسب باشند. این روباتها در تنظیماتی مانند مراقبتهای بهداشتی، جایی که میتوانند با حرکت در اتاقهای بیمارستان به بیماران کمک کنند و در تحقیقات، جایی که از آنها برای آزمایش الگوریتمهای کنترل جدید استفاده میشود، عالی هستند. حرکت دوپا سازگاری روبات های انسان نما را با محیطهای بدون ساختار افزایش میدهد و وجود آنها را در واکنش به بلایا و عملیات جستوجو و نجات ارزشمند میکند.