امیر فرشباف
خبرنگار

 
آنچه این روزها از تحرکات میدانی و مواضع سیاسی مقامات صهیونیست می‌توان دریافت این است که تمام تلاش رژیم صهیونیستی معطوف به تکمیل محاصره زمینی غزه از طریق قطع محورهای مواصلاتی این باریکه ازجمله مهم‌ترین راه ارتباطی با مرز مصر، یعنی محور فیلادلفیا (جنوبی‌ترین بخش جاده صلاح‌الدین که در زبان عبری فیلادلفیا نام دارد) است.
یک روز پس از آنکه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی مدعی شد که محور فیلادلفیا، بین مصر و نوار غزه باید تحت کنترل این رژیم قرار بگیرد، الی کوهن، وزیر امورخارجه دولت صهیونیستی نیز در گفت‌و‌گویی رادیویی مدعی شد برای پایان‌دادن به جنگ، متعهد به حذف حماس و برای این هدف، به دنبال کنترل کامل امنیتی بر غزه و قطع دالان فیلادلفیا هستیم. به گزارش خبرگزاری فلسطینی «سما» کوهن روز گذشته گفت: «مصر و اسرائیل منافع مشترکی در ثبات منطقه و مبارزه با سازمان‌های تروریستی دارند. ما معتقدیم که کریدور فیلادلفیا منبع قاچاق سلاح و تجهیزات جنگی به نوار غزه بوده است. بنابراین، منافع اسرائیل در گرو حفاظت از کریدور فیلادلفیاست و من معتقدم که این به نفع مصر نیز هست».
شایان ذکر است که در اختیار گرفتن این محور برای تل‌آویو یک هدف راهبردی است که از تمام ابزارها ازجمله ابزار فشار دیپلماتیک برای دستیابی به آن استفاده می‌کند و تقلای کوهن در این مقطع نیز در همین زمینه قابل‌فهم است. با این حال، چند مانع در برابر این طرح قرار دارد ازجمله وضعیت میدانی جنگ و مخالفت مصر با عملیات نظامی ارتش صهیونیستی در منطقه حائل و مخالفت کشورهای منطقه با کوچاندن اجباری مردم غزه به سرزمین‌های مجاور.
کوهن همچنین در بخش دیگری از اظهاراتش که رنگ و بوی تطمیع و فشار داشت تأکید کرد: «انتظار ما از مصر به‌عنوان یک کشور توانمند، جلوگیری از این امر است. تل‌آویو روابط و تعاملات امنیتی و اطلاعاتی بسیارخوبی با قاهره دارد؛ بنابراین اکنون کار درست این است که ورود هر کامیونی به باریکه، مشروط به بازرسی امنیتی اسرائیل باشد.»
پیش‌تر روز چهارشنبه هفته قبل نیز آویگدور لیبرمن، وزیر جنگ سابق و رئیس حزب راست‌گرای «اسرائیل خانه ما» در یک برنامه تلویزیونی ضمن مخالفت با سناریوهایی مانند بازگشت به توافق اسلو و طرح «دو دولتی» و انتقال قدرت در غزه به تشکیلات خودگردان، خواستار تخریب مرز بین نوار غزه و مصر یا آنچه «محور فیلادلفیا» نامیده می‌شود، شده بود؛ رخدادی که باعث می‌شود فلسطینی‌های ساکن نوار غزه به سینای مصر کوچانده شوند.
گفتنی است محور فیلادلفیا یک محور کریدوری است که کل نوار غربی باریکه غزه در مجاورت دریای مدیترانه تا مرز جنوبی با مصر را پوشش می‌دهد و به لحاظ ژئوپلیتیکی از اهمیت اقتصادی، امنیتی و راهبردی برخوردار است. در معاهده «کمپ دیوید» میان رژیم صهیونیستی و مصر در 1979، این منطقه به عنوان حائل میان فلسطین اشغالی و مصر تعیین شد.
همان‌طور که اشاره شد، این تصمیم حاکی از یک اجماع درون‌حزبی میان راست‌گرایان افراطی در اراضی اشغالی است که جوانب اقتصادی، امنیتی، نظامی و دیپلماتیک را دربر می‌گیرد. با این حال، درصورت عدم‌موافقت مصر با پذیرش این مسئولیت تحمیلی، این نقشه تکمیل نخواهد شد. پیش‌تر نیز قاهره انجام هرگونه عملیات نظامی رژیم صهیونیستی در منطقه حائل و کوچاندن ساکنان غزه به سینا را خط قرمزی غیرقابل عبور خوانده بود، درحالی که برخی عقیده دارند ایجاد اردوگاه آوارگان در مرز توسط هلال‌احمر مصر برای کاستن از بار فشار رژیم صهیونیستی و ایالات‌متحده صورت گرفته است.
به نظر می‌رسد طرح رژیم صهیونیستی مبنی بر اجبار قاهره به تعامل با تل‌آویو برای قطع محور فیلادلفیا اولاً به دلیل کاستن از فشار بار روانی و بازنمایی آن به عنوان یک تصمیم مشترک اسلامی-یهودی و ثانیاً به منظور تقسیم هزینه‌های اجرایی آن با مصر باشد.
این طرح همچنین می‌تواند از فشارهای داخلی شهرک‌نشینان بر کابینه نتانیاهو نیز بکاهد؛ پیش‌تر او مدعی شده بود که «هدف این راهبرد، بازگرداندن امنیت به جبهه‌های شمالی و جنوبی و بازگشت شهرک‌نشینان به خانه‌هایشان است.»
با این حال، این برنامه‌ای است که کابینه صهیونیستی، تحقق هدف اعلامی جنگ، یعنی حذف حماس را مشروط به پیاده‌سازی آن می‌داند و در مقابل، شکست آن، فراتر از تحولات میدانی و موضعگیری‌های سیاسی، در گرو پذیرش مسئولیت عملی کشورهای اسلامی ازجمله مصر است.