همکاری صداوسیما و وزارت فرهنگ برای انعکاس وقایع منطقه
حضور جدیتر
در خبرنگاری میدانی
اواخر مهرماه پیمان جبلی، رئیس صداوسیما در حاشیه جلسه هیأت دولت اعلام کرد «به هیچ وجه امکان اعزام خبرنگار ایرانی به غزه وجود ندارد؛ ما چند خبرنگار برونمرزی داریم که سالها با صداوسیما همکاری میکنند و با استفاده از ظرفیت آنها، تحولات غزه را پوشش میدهیم» اما اعزام خبرنگاران ایرانی به مناطق نزدیکتر از جمله لبنان، جدیتر از قبل توسط دو نهاد ذیربط یعنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان صداوسیما دنبال میشد. این بار اما در پاسخ به فضای مطالبهگرانه در رسانه، صداوسیما هم تلاش کرد نقش متفاوت و شاید تحولخواهانهتری را در قبال مسائل غزه بر عهده گیرد. از این رو، هم بخش خبر ذیل معاونت سیاسی سازمان برای اعزام خبرنگار دست به کار شد و هم معاونت سیما به صورت جداگانه اقدام به زمینهسازی برای فرستادن نیروهای نامدارترش به منطقه کرد؛ اتفاقی که در ادامه خبرساز شد.
هرچند پیگیریهای خبرنگار «ایران» از بخشهای مختلف روابط عمومیهای سازمان برای رسیدن به فهرستی از نام افراد اعزامی به نتیجه نرسید اما از روی تولیدات تلویزیون میتوان به فهرستی از افراد اعزامشده دست یافت.
قناعت حرفهای به اعزام یک خبرنگار
برای معاونت سیاسی
طبق اعلام مدیران سازمان، بخش برونمرزی و شبکههای عربی و انگلیسی وابسته به صداوسیما به طور جداگانه با خبرنگاران غیر ایرانی مستقر در خاک سرزمینهای اشغالی همکاری دارد. سلیم غفوری، قائممقام معاون سیما در مصاحبه ابتدای آبانماه خود با مهر در این باره گفت: «طبیعتاً ما نمیتوانیم خبرنگار به غزه بفرستیم، بخش خبر تلویزیون خبرنگار محلی دارد ولی از ایران خبرنگاری نمیتواند برود و اجازه ورود داده نمیشود چون باید از مرز رفح که مرز بین مصر و غزه است عبور و مرور صورت بگیرد که طبعاً دولت مصر این اجازه را نمیدهد. با این حال خبرنگاران محلی آنجا هستند که با تلویزیون، واحد مرکزی خبر، العالم، خبرگزاری صدا و سیما و… کار میکنند.»
اما حسن عظیمزاده از ابتدای درگیریها به عنوان خبرنگار اعزامی خبرگزاری صداوسیما در مرز لبنان با اراضی اشغالی فلسطین مستقر شده و به طور مرتب گزارشهای مستقیمی را ارائه میدهد. اما همین میزان حضور میدانی هم دستاوردهای خاص خود را دارد و غفوری در این باره گفت: «بعضی از دوستان هم به لبنان رفتهاند و از خاک مرزی بین لبنان و فلسطین اشغالی گزارش میدهند که در این منطقه کار رسانهای میکنند و امکان ارتباط با آنها وجود دارد. آنها به کارشناسان و تحلیلگران دسترسی بهتری دارند و اگر لازم باشد تعداد بیشتری هم اعزام میشود.»
در همین راستا، اعزامهای دیگر صداوسیما آغاز شدند. اواخر مهرماه، تیم برنامه ثریا با محوریت محسن مقصودی، به عنوان اولین گروه برای مستندسازی به جنوب لبنان اعزام شدند. عکسی که مقصودی در توئیترش از لحظه پناه گرفتن در یک گوشه برای دور ماندن از خطرات درگیری منتشر کرد، پربازدید شد و چند روایتی که در ادامه ظرف چند ساعت وایرال شدند حضور در منطقه درگیری را گزارش میدادند. مجروح شدن مقصودی، این روایتهای توئیتری را داغتر کرد اما ساعاتی بعد مجری برنامههای اقتصادی تلویزیون، از صحت و سلامت خود خبر داد. همین مسأله حواشی پیرامون قواعد حرفهای خبرنگاری میدانی را دامن زد.
مجریان سیما؛ اعزامیهای پربازخورد
از طرف معاونت سیما
برنامه «سیاست خارجی» در شبکه سوم سیما، بخش دیگری از سازمان صداوسیما بود که اقدام به اعزام خبرنگار به منطقه کرد. مهدی خانعلیزاده و الهام عابدینی از جمله عوامل اصلی این برنامه بودند که به جنوب لبنان رفتند. عابدینی در گفتوگو با روزنامه جام جم در این باره توضیح داد: «ما خبرنگار در صحنه نداریم اما خوشبختانه با حمایتی که دوستان شبکه دارند، هر زمان که اتفاق خاصی در دنیا رخ داده، از تیم سیاست خارجی اعزام داشتهایم. به عنوان مثال علاوه بر اوکراین، برای لبنان، فلسطین و نیویورک نیز نیروی اعزامی داشتهایم. در حال حاضر تمرکزمان فقط روی فلسطین است.»
محمدرضا باقری مجری برنامه سلام صبح بخیر شبکه ۳ و سحر دانشور مجری برنامه خط سوم شبکه 2 از دیگر نیروهای اعزامی تلویزیون به جنوب لبنان بودند که در اواخر آبانماه در منطقه حاضر شدند و به تهیه گزارش در ارتباط مستقیم با برنامههایی نظیر «به افق فلسطین» در شبکه افق پرداختند. ویدیویی که از شلیک یک موشک به ساختمانی مسکونی در زمان حضور این دو مجری سیما در یکی از مناطق برای بازدید، منتشر شد، بازدید زیادی داشت.
اما پیمان جبلی که خود نیز از خبرنگاران قدیمی صداوسیما در بخش برونمرزی بوده، در نیمه آبانماه با هدف تقویت رسانههای محور مقاومت سفری سه روزه به بیروت داشت. رئیس رسانه ملی در این سفر در جمع خبرنگاران گفت: «تمام امکانات و توان خود را در خدمت تعامل با رسانههای محور مقاومت قرار دادهایم و این فرصت بزرگی است برای رسانهها تا همراهی و همدلی خود را با ملت مقاوم و نستوه فلسطین و غزه و لبنان به خصوص شهروندان جنوب لبنان نشان دهند. این سفر در چهارچوب هماهنگی و همکاری با رسانههای لبنانی و رسانههای محور مقاومت صورت گرفته است.»
جبلی در بدو ورود به بیروت به زیارت مزار شهدا در روضة الشهیدین و روضة الحوراء زینب(ع) در حومه جنوبی بیروت رفت سپس با مدیر و هیأت مدیره شبکه المنار دیدار کرده و به بررسی استراتژی همکاری بین رسانههای محور مقاومت پرداخت. مدیر کل شبکه المنار در این دیدار گفت: «با آغاز عملیات طوفان الاقصی خط خبرهای فوری را راهاندازی کردیم و لحظه به لحظه با حوادث و رویدادهای این عملیات همراه بودیم کما اینکه همه برنامههای عادی شبکه المنار را هم متوقف کردیم و شبانهروز لحظه به لحظه خبرهای غزه را پوشش دادیم.»