جمعآوری بساط هدررفت آب در دولت سیزدهم
هدررفت بیش از ۳۱ درصدی آب شرب در کشور، رقمی حدود چهار برابر نُرم هدررفت آب جهانی در کشور.
هاشم امینی مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور اعلام کرده که 31 و نیم درصد عددآب بدون درآمد در کشور وجود دارد، هرچند که شاخص هدررفت آب در کشور حدود 16 درصد است. از قرار معلوم، 20 درصد شبکه آبرسانی کشور یعنی ۶۵ هزار کیلومتر آن فرسوده بوده که اصلاح و بازسازی آن چیزی حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد. در حال حاضر سالانه ۳۰۰ کیلومتر از شبکههای فرسوده توزیع آب کشور تعویض میشود. ایران در اقلیم خشک و نیمهخشک قرار داشته و متوسط بارندگی در کشور ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیمتر در سال است. همین موضوع باعث شده تا چالشهای جدی در تأمین آب وجود داشته باشد. ۹۹.۹ درصد جمعیت شهری و ۸۷ درصد جمعیت روستایی در حال حاضر تحت پوشش شبکه آب هستند. شاخص آبرسانی روستاها در ابتدای دولت سیزدهم ۸۲ درصد بود و هدفگذاری دولت این است که این عدد را به ۹۰ درصد برساند. ۶۰ درصد آبی که در حال حاضر به دست مردم میرسد از آبهای زیرزمینی و ۴۰ درصد از منابع آب سطحی است. سرانه آب در دسترس هر ایرانی به صورت سالانه از سال ۱۳۸۷ به بعد حدود ۱۲۰۰ مترمکعب است. بر این اساس کشور در مرحله تنش آبی قرار دارد؛ اما پیشبینی میشود در حدود سال ۱۴۲۰ اگر روند مصرف آب با همین شیب ادامه یابد، ممکن است به مرحله بحران برسیم. هاشم امینی مدیرعامل آبفای کشور گفته که میزان ۱.۴ درصد از آب شرب در شبکه بهصورت کلی توسط بخشهای غیرمجاز مصرف میشود که همواره همکاران در تلاش هستند تا ضمن شناسایی این موارد نسبت به جلوگیری از اینگونه برداشتها اقدام کنند. امینی در پاسخ به اینکه هدررفت آب شرب چقدر است، گفته که اشتباه قرائت یا مصارف مجاز بدون درآمد را به عنوان آب بدون درآمد میشناسیم و این عدد در مجموع شهر و روستای کشور ۳۱.۵ درصد است که این هدررفت بهدلیل فرسودگی شبکههای آب و انشعابات و حوادثی است که در شبکه رخ میدهد. به گفته وی، در دنیا در اقلیمهای خشک، میزان آب بدون درآمد ۱۵ درصد و تلفات واقعی در کشورهای پیشرفته که شبکههای استانداردی دارند بین ۳ تا ۴ درصد هدررفت است. بررسی وضعیت موجود بخش آب بیانگر آن است که منابع آب تجدیدشونده کشور نسبت به متوسط بلندمدت کاهش چشمگیری داشته است. علاوه برآن، آمار و ارقام نشان میدهند بیشتر از 70 درصد از منابع آب تجدیدشونده کشور استحصال و مصرف میشود. این موارد در کنار پیشبینی تداوم خشکسالی در کشور و تغییر اقلیم، حاکی از وقوع بحران آب است.
تنش آبی داستان جدید شهرهای ایران نیست، سالهاست که به دلیل استفاده بیرویه از منابع آبی و هدررفت آب، شهرهای ایران وارد تنش آبی شدهاند اما اینبار دولت سیزدهم برای رفع عطش آبی استانهای مختلف وارد میدان شده تا بخشی از دغدغه مردم را رفع نماید. وزارت نیرو طی دو سال گذشته در بخش آب برنامههای جدی را اجرایی کرده که شامل اقداماتی همچون «اولویتبندی طرحهای نیمهتمام»، «تدوین برنامه منابع و مصارف حوضههای آبریز» و«تأمین مالی برای بخش شرب طرحهای انتقال آب از دریا»، بوده که در حوزه آبرسانی با هزار و ۵۸ میلیون مترمکعب توزیع آب در کشور، ۱۵۰ درصد هدفگذاری انجام شده و تعهدات ۴ ساله دولت در این زمینه، طی ۲ سال محقق شده است. در حوزه تأمین آب نیز تاکنون ۱۳ سد با حجم مخزن ۳ هزار و ۵۳۳ میلیون مترمکعب به بهرهبرداری رسیده که براساس آن ۶۵ درصد هدفگذاری و تعهدات دولت در این زمینه تحقق یافته و تا پایان دولت نیز پیشرفتی ۱۳۵ درصدی را رقم خواهد زد. علی سیدزاده، مدیر کل دفتر مدیریت مصرف آب شرکت آب و فاضلاب کشور گفت: برای تکمیل طرح جامع فاضلاب تهران ۱۸ هزار میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز است که افق این طرح سال 1410 است. با اهتمام جدی وزارت نیرو در دولت سیزدهم روند هدررفت آب در دو سال گذشته کاهشی شده و این مسیر همچنان با سرعت ادامه خواهد داشت. آنچنان که جمعآوری بساط هدررفت آب چندان هم دور از دسترس نخواهد بود.
برش
سرمایه گذاری ۱۲۰۰ هزار میلیارد تومانی
علیاکبر محرابیان وزیر نیرو گفته که عددی که در طول فعالیت دولت سیزدهم در آب، برق و فاضلاب سرمایهگذاری خواهد شد، بالغ بر ۱۲۰۰ هزار میلیارد تومان است که تا امروز معادل ۴۰۰ همت به بهرهبرداری رسیده و تا پایان دولت سیزدهم بیش از ۸۰۰ همت دیگر از طرحها به بهرهبرداری میرسد. از قرار معلوم، از مجموع 1224 هزار میلیارد تومان حجم سرمایهگذاری 400 هزار میلیارد تومان آن تاکنون به بهرهبرداری رسیده و 824 هزار میلیارد تومان آن تا پایان دولت نهایی میشود. در این بخش، 757 هزار میلیارد تومان سهم حوزه برق است و 467 هزار میلیارد تومان نیز سهم حوزه آب و فاضلاب خواهد بود.