«ایران» به بهانه حملات انصارالله یمن به کشتیهای عازم سرزمینهای اشغالی بررسی میکند
کابوس سیاه امریکا در دریای سرخ
«باب المندب» آبراهه آبی و استراتژیک در دریای سرخ به کانون کشمکش غیر مستقیم مبارزان مقاومت یمن و نیروهای صهیونیستی تبدیل شده است؛ دومین تنگه مهم جهان پس از کانال سوئز که حلقه وصل تجارت شرق و غرب آسیا با اروپا به شمار میرود و این روزها متأثر از نبرد خونین غزه است؛ گذرگاهی که روزانه ۶.۲ میلیون بشکه نفت خام و مشتقاتش از آن میگذرد و همچنین محل انجام ۳۰درصد تجارت گاز طبیعی و بیش از ۱۰درصد تجارت جهانی است. در حالی که اجرای کوتاه مدت طرح آتش بس اخیر میان حماس و اسرائیل در پی آغاز جنگ 7 اکتبر، امیدها را برای توقف فراگیر منازعه جاری افزایش داده بود، مخالفت تل آویو با این مهم و تداوم حملات نظامیاش علیه باریکه غزه زمینه را برای تسری دامنههای جنگ به آبهای دریای سرخ فراهم کرد. وقتی چندی پیش «محمدعلی الحوثی»، عضو ارشد شورای عالی سیاسی انصارالله یمن در واکنش به درخواست امریکا برای آزادی کشتی توقیف شده «گلکسی لیدر» اعلام کرد: «در صورتی که امریکا و اسرائیل دست از کشتار فلسطینیان در غزه بردارند و آب، دارو و غذا وارد کنند، آن زمان میتوان درخصوص این کشتی اسرائیلی صحبت کرد»، معلوم بود که امریکا و اسرائیل باید خود را برای روزهای سخت در آبهای دریای سرخ و در معرض حمله قرار گرفتن کشتیهای درحال عبور و مرور آماده کنند.
هزینهسازی برای غرب
قابل پیشبینی بود که بروز هرگونه تنش در این مسیر دریایی، کشتیها و شناورها را برای رساندن محمولههای خود به مقصد، ناگزیر به دور زدن کل قاره آفریقا میکرد. چنانکه در پی شدت گرفتن شمار حملات علیه کشتیهای باری به مقصد تل آویو، بزرگترین شرکتهای کشتیرانی جهان در روزها و هفتههای اخیر تصمیم به تغییر مسیر حرکت کشتیهایشان به مسیری دورتر از دریای سرخ گرفتند؛ امری که سبب شد این کشتیها از طریق دماغه امید نیک در ساحل جنوبی آفریقای جنوبی به سمت کشورهای دیگر بروند. در این راستا شماری از کمپانیهای بزرگ حمل و نقل دریایی بینالمللی نیز که حدود نیمی از جابهجایی انحصاری بار به صورت کانتینر در جهان را در اختیار دارند، اعلام کردند که ترانزیت کالا از طریق دریای سرخ را تا اطلاع ثانوی به تعلیق درآوردهاند. کمپانی کشتیرانی «مرسک» دانمارک، شرکت آلمانی «هاپاگ-لوید» و متعاقب آنها شرکتکشتیرانی مدیترانه «اماسسی» از بزرگترین شرکتهایی بودند که ارسال کشتیهای خود به آب های اقیانوس هند را متوقف کردند. نفت «بریتیش پترولیوم» نیز از رویه دیگر شرکتهای کشتیرانی جهان پیروی نمود و مسیر نفتکشهای خود را از دریای سرخ منحرف کرد. این در حالی بود که پرشمار شدن فهرست کمپانیهایی که از فرستادن کشتیهایشان به دریای سرخ و بابالمندب منصرف شدهاند، نگرانیها نسبت به بروز اختلال در یکی از مهمترین گذرگاههای انتقال کالاهای اساسی بویژه انرژی را افزایش داد.
هشدار امریکا؛ بیتوجهی یمن
جبهه مقاومت یمن در پی هشدار به ناآرام کردن دریای سرخ در دفاع از مردم غزه، بر شدت حملات خود افزوده و کشتیهای تجاری در مجاورت تنگه باب المندب در دریای سرخ را که متعلق به شرکتهای صهیونیستی بوده یا به سمت سرزمینهای اشغالی روانه بوده، هدف قرار دادهاست. پس از آن بود که مقامات امریکایی «تیم لندرکینگ»، فرستاده ویژه امریکا در امور یمن را راهی منطقه کردند تا از همتایان خود در عربستان سعودی، عمان و قطر بخواهد پیامهای هشدار دهندهای را به یمن برسانند؛ پیامهایی که به اعتراف مقامات امریکایی تاکنون جبهه یمن را وادار نکردهاست که حملات خود را متوقف کند که در نتیجه این حملات، ورود کشتیهای تجاری به بندر «ایلات» اشغالی به طور کامل در نقطه توقف قرار گیرد.
نادیده گرفتن توان نظامی انصارالله و اتهام به تهران
با مجموعه حملات طوفانی انصارالله به کشتیهای غربی که ایالات متحده را به سمت و سوی یک ائتلاف نظامی دریایی سوق داده است، غرب بروز تنشهای برآمده از حملات اخیر را متوجه تهران کرده است؛ امری که از سوی مقامهای ایرانی بارها اینطور پاسخ گرفته است: «گروههای مسلح در منطقه از جمله انصارالله برای پاسخ به حملات اسرائیل در غزه، نه از ایران دستور میگیرند و نه تهران دستورالعملی به آنها ارائه میدهد. آنها نمایندگان ملت خود هستند و بر اساس منافع خود تصمیم میگیرند.» به نظر میرسد آنچه در روند اتهام زنی علیه ایران مبنی بر حمایت آن از انصارالله در حمله به کشتیها نادیده گرفته میشود، منبع توان موشکی و پهپادی نیروهای مقاومت یمنی است که غرب میکوشد آن را به ایران نسبت دهد. چه نیروهای انصارالله بارها تأکید کردهاند که مقاومت و توان پهپادی و موشکی آنها به حمایت ایران وابسته نیست. چند سال پیش بود که «محمدعلی الحوثی»، رئیس کمیته عالی انقلابی یمن در گفتوگویی با شبکه فرانس ۲۴ تصریح کرد: «ما موشکهای خودمان را که ساخت روسیه و کره است، توسعه میدهیم و خودمان نیز به ساخت موشک میپردازیم. این موشکها ساخت ایران نیستند.»
بازدارندگی شکننده
تنش نظامی در دریای سرخ در حالی سربرآورده که ناوگروه ضربت فورد در شرق مدیترانه و ناوگروه ضربت آیزنهاور در خلیج عدن حضور دارند؛ حضوری که می توانست سطحی از بازدارندگی را در برابر حملات مقاومت یمن برقرار کند. بنا به گزارشی که اندیشکده ساگامور در این رابطه منتشر کرده است، این رویدادها نشان میدهد بازدارندگی نیروی دریایی امریکا شکست خورده است و بهزودی ممکن است به طور کامل از بین برود. در همین راستا رسانه امریکایی «نیویورک تایمز» با اشاره به اینکه انصارالله یمن بیش از ۱۰۰ حمله به کشتیهای تجاری در دریای سرخ انجام داده مدعی شده است که به رغم این حملات ایالات متحده هنوز علیه «حوثیهای یمن» به عنوان یکی از گروههای مورد حمایت ایران اقدام تلافی جویانه انجام نداده است. به اعتقاد این رسانه ایالات متحده درباره هدف قرار دادن مواضع ارتش یمن نگرانیهایی دارد و دولت «جو بایدن» معتقد است که هنوز وقت حمله امریکا به یمن نرسیده است؛ به ادعای چند منبع دیپلماتیک امریکا، نگرانی این کشور درباره از بین رفتن توافق آتش بس بین عربستان سعودی و انصارالله یمن یکی از این دلایل و نگرانیهاست؛ آتش بسی که از سال ۲۰۲۲ در حال اجرا است.
اما همه اینها در حالی است که تعدادی از مقامات دفاعی فعلی و سابق ایالات متحده هشدار دادهاند که در صورت حمله به انصارالله و سایر گروههای مقاومت، امریکا و متحدانش با خطرات بزرگی روبهرو خواهند شد. به اذعان این مقامات، تهران در بسیاری از کشورهای منطقه چنان نفوذی دارد که میتوانند همزمان در چندین منطقه انتقام بگیرد.
«مایکل ناگاتا»، یکی از فرماندهان نظامی اسبق امریکا که در دوران اوباما بر نیروهای عملیات ویژه ایالات متحده در خاورمیانه نظارت داشت، معترف شده است: «زمان فعلی افتضاح است، زیرا به نظر من ایران در قویترین موقعیت استراتژیکی قرار دارد که احتمالاً از زمان انقلاب تاکنون در آن بوده است.»