رشد اقتصاد ایران در ششماهه نخست امسال با نفت ۴.۷ درصد و بدون نفت ۳.۶ درصد
اقتصاد ایران ۴.۷ درصد بزرگتر شد
رشد اقتصاد ایران در دو سال اخیر رکوردهای تازهای را به ثبت رسانده است و جدیدترین گزارشها از تداوم این رشد حکایت دارد. طبق گزارش روز گذشته بانک مرکزی از تحولات بخش واقعی اقتصاد ایران در نیمه نخست امسال، رشد اقتصادی کشور در 6 ماهه سالجاری به 4.7 درصد رسیده که این رشد نسبت به 6 ماهه سال قبل (3 درصد) 1.7 درصد بیشتر است. این درحالی است که بانک جهانی نیز بهتازگی از موفقیت ایران در مهار تورم و همچنین رشد اقتصادی خبر داده است.
بانک مرکزی در این گزارش، از تداوم رشد قابل قبول فعالیتهای اقتصادی در کشور خبر داد و اعلام کرد: رشد اقتصادی کشور در ۶ ماهه اول سال ۱۴۰۲ «با احتساب نفت» و «بدون احتساب نفت» نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب با افزایش ۴.۷ و ۳.۶ درصدی همراه بوده است.
براساس محاسبات مقدماتی اداره حسابهای اقتصادی این بانک، تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه (به قیمتهای ثابت سال ۱۳۹۵) در سه ماهه دوم سال ۱۴۰۲ به رقم ۴هزارو ۳۱۸ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به سه ماهه دوم سال ۱۴۰۱، رشد ۳.۶ درصدی را نشان میدهد. همچنین رشد اقتصادی بدون نفت طی دوره مذکور معادل ۲.۴ درصد بوده است. بررسی وضعیت سرمایهگذاری در بخشهای مختلف اقتصادی (به قیمتهای ثابت سال ۱۳۹۵) مبین آن است که در سه ماهه دوم سال ۱۴۰۲ «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» از رشد ۶.۴ درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار گردیده است؛ بهطوری که در دوره مزبور، رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در دو زیربخش اصلی «ماشینآلات» و «ساختمان» به ترتیب معادل ۱۱.۸ و ۳.۴ درصد بوده است. تحقق رشد اقتصادی مثبت در فصول اول و دوم سالجاری و در امتداد رشد اقتصادی مثبت کلیه فصول سال ۱۴۰۱ حکایت از تداوم رشد قابل قبول فعالیتهای اقتصادی در کشور دارد. رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در سهماهه دوم سال ۱۴۰۱ معادل ۶.۶ درصد و در دو زیربخش اصلی «ماشینآلات» و «ساختمان» به ترتیب ۱۱.۸ و ۳.۹ درصد بوده است.
رشد ۶.۴ درصدی تشکیل سرمایه
در مجموع عملکرد تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت پایه در ۶ماهه نخست سال ۱۴۰۲ «با احتساب نفت» و «بدون احتساب نفت» به قیمتهای ثابت سال ۱۳۹۵ به ترتیب به ۸۱۱۰.۷ و ۷۳۵۵.۴ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب با افزایش ۴.۷ و ۳.۶ درصدی همراه بوده است. تحقق رشد اقتصادی مثبت در فصول اول و دوم سالجاری و در امتداد رشد اقتصادی مثبت تمامی فصول سال ۱۴۰۱ حکایت از تداوم رشد قابل قبول فعالیتهای اقتصادی در کشور دارد.
تحقق رشد مثبت ارزش افزوده در تمام گروههای اصلی در سه ماهه دوم سال ۱۴۰۲
بررسی عملکرد رشد اقتصادی بر حسب گروه فعالیتهای اقتصادی (به قیمتهای ثابت سال ۱۳۹۵) نشان میدهد رشد تولید ناخالص داخلی در سه ماهه دوم سال ۱۴۰۲ حاصل تحقق رشد مثبت ارزش افزوده در تمامی گروههای اصلی بوده است. لازم به توضیح است در دوره مزبور، رشد محقق شده گروههای «نفت و گاز»، «صنایع و معادن»، «خدمات» و «کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری» نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب معادل ۱۷.۸، ۳.۷، ۲.۷ و ۰.۱ درصد است.
بررسی تولید ناخالص داخلی برحسب اقلام هزینه نهایی (به قیمتهای ثابت سال ۱۳۹۵) در سه ماهه دوم سال ۱۴۰۲ نشان میدهد، «هزینههای مصرف نهایی بخش خصوصی» و «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» به ترتیب از نرخهای رشد ۴.۴ و ۶.۴ درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار بودهاند. در این فصل «هزینههای مصرف نهایی بخش دولتی» نسبت به فصل مشابه سال ۱۴۰۱ کاهش ۳.۰ درصدی را تجربه کرده است. در این دوره رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به تفکیک «ماشینآلات» و «ساختمان» به ترتیب معادل ۱۱.۸ و ۳.۴ درصد بوده است.» «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» در سه ماهه دوم سال ۱۴۰۲ رشد ۶.۴ درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل و رشد ۴.۵ درصدی در ششماهه اول سال ۱۴۰۲ داشته است.
مؤلفههای رشد اقتصادی در ششماهه اول سال ۱۴۰۲
بررسی عملکرد رشد اقتصادی بر حسب گروه فعالیتهای اقتصادی در ۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۲ نشان میدهد رشد ارزش افزوده گروههای «خدمات»، «نفت و گاز»، «صنایع و معادن» و «کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری» نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب معادل ۴.۲، ۱۷.۱، ۳.۸ و ۰.۷ درصد بود که به ترتیب از سهمی معادل ۲.۳، ۱.۴، ۰.۹ و ۰.۱ واحد درصد در رشد اقتصادی ششماهه اول سال ۱۴۰۲ برخوردار بودهاند.
در دوره مزبور ارزش افزوده بخش «صنعت» به قیمتهای ثابت سال ۱۳۹۵ از افزایش 4 درصدی نسبت به ششماهه اول سال ۱۴۰۱ برخوردار بود؛ بهطور مشخص در این بخش رشد شاخص تولید کارگاههای بزرگ صنعتی ۱۰۰ نفر کارکن و بیشتر - با اختصاص سهم حدود ۷۰ درصد از ارزش افزوده بخش صنعت - نسبت به ششماهه اول سال ۱۴۰۱ معادل ۳.۵ درصد بود. بررسی عملکرد رشد شاخص مزبور به تفکیک رشته فعالیتهای صنعتی (برحسب کدهای ISIC دورقمی) نشان میدهد که در ۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۲ از مجموع ۲۴ گروه اصلی، ۱۸ گروه (با ضریب اهمیت ۶۶.۵ درصدی از شاخص کل) از رشد مثبت تولید برخوردار بودهاند؛ از جمله صنایعی که بیشترین سهم را در رشد محقق شده این دوره داشتهاند، میتوان به «صنایع تولید فلزات اساسی»، «صنایع تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیمتریلر»، «صنایع تولید محصولات کانی غیرفلزی» و «صنایع تولید مواد غذایی» اشاره کرد.
رشد ۴.۵ درصدی «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» در ششماهه اول سال ۱۴۰۲
بررسی تولید ناخالص داخلی برحسب اقلام هزینه نهایی در ۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۲ نشان میدهد، «هزینههای مصرف نهایی بخش خصوصی»، «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» و «هزینههای مصرف نهایی بخش دولتی» به قیمتهای ثابت سال ۱۳۹۵ به ترتیب از نرخ رشد ۵.۹، ۴.۵ و ۰.۹ درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل برخوردار بودهاند. رشد محقق شده «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» در دوره مزبور عمدتاً متأثر از رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در دو زیربخش «ماشینآلات» و «ساختمان» بهترتیب معادل ۷.۶ و ۲.۷ درصد بوده است. لازم به ذکر است که رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص (به قیمتهای ثابت سال ۱۳۹۵) در بخش «ماشینآلات» در فصول اول و دوم سالجاری بهترتیب معادل ۲.۱ و ۱۱.۸ درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل تحقق یافته است.