زهره صفاری
خبرنگار

پس از حدود 60 روز از جنگ 7 اکتبر و قتل‌عام غیرنظامیان در باریکه غزه، گزارش‌هایی فاش شده است که نشان می‌دهد در آستانه این نبرد خونین، سهام رژیم صهیونیستی در بورس پیش از سقوط با ارقامی کلان و قابل توجه معامله شده؛ موضوعی که ننگ غافلگیری تل آویو از حمله حماس را پررنگ‌تر کرده است.
آنطور که سی‌ان‌ان گزارش داده است، نتایج اولیه بررسی‌ها روی این یافته شوکه کننده که در تحقیقات مشترک اساتید دانشگاه‌های نیویورک و کلمبیا به دست آمده، گویای آن است که 5 روز پیش از آغاز جنگ، سرعت معاملات سهام این رژیم بشدت بالا رفته و همه اوراق به شکلی غیرمتعارف پیش فروش شده است.
پژوهشگران این پروژه معتقدند این پیش فروش کلان و سود قابل توجه تنها در صورتی رخ می‌دهد که سهامداران پیش‌بینی کرده باشند که این حمله و تراژدی انسانی دردناک می‌تواند سود کلانی برای آنها به ارمغان بیاورد.
 
اوراق شوکه کننده
جاناتان مکسی، استاد دانشگاه ییل، نیز معاملات 2 اکتبر را بسیار شوک آور می‌داند: «در حال حاضر این فرضیه وجود دارد که سهامداران، این تراژدی هولناک را پیش‌بینی کرده بودند و این احتمال هم بسیار قوی است. اما متأسفانه قوانین موجود امکان ردگیری عوامل پشت صحنه این معاملات بزرگ را غیرممکن کرده است.»
روبرت جکسون جونیور، استاد دانشگاه نیویورک، در این گزارش که با نام «تجارت یا وحشت آفرینی» منتشر شده، اعلام کرد: «دوم اکتبر حدود 100 درصد حجم معاملات بورسی در یک شرکت سهامی عام امریکایی در اسرائیل صورت گرفته که بیشتر از نوع پیش فروش بوده است.»
میتس یکی از نویسندگان مشترک این گزارش نیز در مصاحبه تلفنی با سی‌ان‌ان تأکید کرد: «به رغم محدودیت داده‌های تجاری عمومی، دست‌های پشت پرده در این معاملات بسیار قوی بوده است. ما تنها بخش کوچکی از این واقعیت عظیم را می‌بینیم و بدون شک مسائل زیادی وجود دارد که از حیطه بررسی ما خارج است و قانونگذاران بورسی باید نگاه موشکافانه‌ای روی آن داشته باشند.»
او خاطرنشان کرد: «محققان در این پروژه شک ندارند که فعالیت‌های تجاری در چند روز مانده تا 7 اکتبر، در مقایسه با شرایط تجارت یک دهه گذشته، استثنایی و غیرقابل باور بوده است. اما آنچه در اینجا ابهام ایجاد کرده این است که آیا کسی که جرقه این سودآوری بزرگ را زده، به مؤسسه مالی، دولتی یا نهاد تروریستی وابسته بوده است یا نه و مسلماً باید پیش از هر گونه نتیجه‌گیری در این باره جانب احتیاط را رعایت کنیم.»
میتس ربط دادن موضوع به حماس را رد کرد و ادامه داد: «ربط دادن این موضوع به حماس که بشدت تخیلی است و ما به هیچ‌وجه بر آن متمرکز نیستیم. اما این احتمال بعید نیست که فردی شایعاتی را شنیده و براساس آن اقدام به پیش فروش اوراق کرده تا این معامله بزرگ اتفاق بیفتد.»
 
سکوت امریکایی ها
با وجود ابهام‌هایی که حول این پرونده وجود دارد، کمیسیون معاملات و امنیت امریکا حاضر نیست درباره فرضیه‌های مطرح شده در این معاملات پاسخی بدهد. در عین حال تلاش سی‌ان‌ان برای ارتباط با مقامات امنیتی رژیم صهیونیستی نیز نتیجه‌ای نداشته و تنها جوابی که رویترز از نهاد امنیتی این رژیم گرفته، در چند جمله خلاصه می‌شود: «این مسأله به مقامات اطلاع داده شده و از سوی احزاب مرتبط در دست بررسی است.»
با این شرایط و سکوت رژیم صهیونیستی و حامیانش، گمانه‌ها درباره منابع اطلاعاتی احتمالی در این معاملات سودآور نیز بشدت رونق داشته و اینکه سرعت معاملات سهام تل آویو در چند روز مانده به آغاز این جنگ بیشتر شده و ابهامات را چند برابر کرده است.
این در حالی است که محققان معتقدند شرکت‌های قانونگذار بورسی امریکایی و شرکت‌های صنعتی اقتصادی آن به داده‌هایی دسترسی دارند که به آنها این قابلیت را می‌دهد تا سرمایه‌گذاران را برای مسیریابی پرسود در روزهای پیش از 7 اکتبر نیز یاری کنند. به طور مثال، محققان دریافته‌اند که تنها در 14 سپتامبر و 5 اکتبر، حدود 4.4 میلیون اوراق جدید در بانک لومی رژیم صهیونیستی پیش فروش شده است. اما ارزش این اوراق در فاصله 4 تا 23 اکتبر 23 درصد کاهش را نشان می‌دهد. در عین حال هیچگونه افزایشی در سهام شرکت‌های صهیونیستی که در بورس امریکا سهام دارند انجام نشده است که از دیدگاه نویسندگان این گزارش افشاگرانه، این مسأله می‌تواند از آنجا نشأت بگیرد که برخی شرکت‌های دفاعی رژیم صهیونیستی منتظر درخواست‌های بالاتر در جریان جنگ و تحولات بین‌المللی هستند و همین امر می‌تواند مجموعه مشارکت کننده در این پروژه سود آور در بزرگترین تراژدی این روزهای فلسطین را به تعدادی اندک محدود کند.
 
پشت صحنه چه می‌گذرد؟
در همین راستا، چارلز وایت هد، استاد حقوق دانشگاه کورنل با لقب دادن نام «جالب اما ناقص» به این گزارش تأکید کرد: «ما می‌توانیم بگوییم که بسیاری از سرمایه داران از طریق احتمالات، آینده را پیش‌بینی کرده‌اند و برخی الگوریتم‌ها و شاخص‌های تجاری را دنبال کرده و با بررسی تغییرات قیمت‌ها تصمیم به خرید و فروش در این بازه گرفته‌اند و اطلاعات و پیش‌بینی خاصی نیز از آینده نداشته‌اند.» وی تأکید کرد: «این فرضیه همان بخشی است که باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد تا نه تنها برای پیش‌بینی آینده یاری‌گر حکومت‌ها باشد بلکه از هر گونه اطلاعاتی که بتواند یک تراژدی هولناک را به سودآورترین معامله تاریخ بدل کند، جلوگیری کند.» تلاش صهیونیست‌ها برای سرپوش گذاشتن به بزرگترین گاف اطلاعاتی این رژیم در جریان عملیات شوکه کننده طوفان‌الاقصی همچنان ادامه دارد. اما با گذشت حدود 60 روز از این نبرد یک نظامی صهیونیستی در گفت‌و‌گو با شبکه سی بی‌اس نیوز مدعی شده هشدار این حمله را 6 ماه قبل به فرماندهانش داده اما توجهی نشده است: «من حدود 6 ماه پیش از این حمله، گزارش تحرکات غیرمعمول حماس را به فرماندهان مافوقم دادم اما کسی حرف‌های مرا جدی نگرفت.»
میتس با استناد به همین ادعا گفت: «علاوه بر این هشدارها، بررسی‌های ما نشان می‌دهد بازار بورس نیز شرایط غیرمعمول را فریاد زده اما همچنان هیچ کدام جدی گرفته نشده است. حالا نیز این اظهارات به معنای آن نیست که ما باید راهی برای پیش‌بینی اتفاقات بعدی پیدا کنیم اما باید از این ابزارها به عنوان سلاح‌های اطلاعاتی بهره گیریم تا مجبور نباشیم دو ماه بعد از یک اتفاق درباره آن افشاگری کنیم.»