طوفان الاقصی بر روابط اردن و صهیونیست ها سایه انداخت
تیره‌تر از همیشه
امیر فرشباف
خبرنگار
روابط اردن با رژیم صهیونیستی درحالی در سردترین وضعیت خود پس از پیمان «وادی عربه» در سال 1994 قرار دارد که اواخر ماه آوریل سال‌جاری میلادی اندیشکده امریکایی «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» از نزدیک شدن تدریجی اردن به ایران ابراز نگرانی کرده بود. در گزارش «FDD» آمده بود: «یکی از پیامدهای احیای روابط میان تهران و ریاض، تنگ شدن عرصه برای رژیم صهیونیستی و افزایش دشمنی دولت‌های منطقه با اسرائیل است.» اکنون و پس از عملیات طوفان الاقصی، پیش‌بینی «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» بیش از پیش در حال تحقق است و از پادشاه اردن و همسرش گرفته تا مقامات ارشد دولتی مانند وزیر خارجه این کشور عربی، به طور بی‌سابقه‌ای نسبت به جنایات جنگی دولت صهیونیستی موضعگیری کرده‌اند.
نگاهی به مواضع ضدصهیونیستی مقامات اردنی
نمودهای این تیرگی روابط را می‌توان در اظهارات مقامات ارشد اردنی علیه صهیونیست‌ها ملاحظه کرد؛ عبدالله دوم پادشاه اردن روز گذشته در دیدار مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نسبت به ادامه تنش و خشونت از سوی شهرک‌نشینان علیه فلسطینیان در کرانه باختری هشدار داد. او روز یکشنبه هم در دیدار با یکی از مقامات اروپایی تأکید کرده بود: «جامعه بین‌المللی باید یک آتش‌بس فوری در غزه برای جلوگیری از فاجعه انسانی ناشی از آنچه که جنگ زشت اسرائیل علیه غیرنظامیان به راه انداخته است، برقرار کند.»همسر پادشاه اردن نیز چندی پیش در گفت‌و‌گو با شبکه امریکایی سی‌ان‌ان با اشاره به جنایات جنگی ارتش صهیونیستی علیه غیرنظامیان در غزه، از حمایت رسانه‌ای و ارسال سلاح‌های کشتارجمعی به اسرائیل انتقاد کرد.پس از آن توفیق کریشان، معاون نخست‌وزیر اردن اعلام کرد که این کشور با هماهنگی پارلمان، در حال بررسی تمام گزینه‌ها برای پاسخ به جنایات صهیونیست ها متناسب با منافع ملی اردن است.
علاوه بر اینها، «ایمن الصفدی»، وزیر خارجه اردن ابتدا در کنفرانسی در بحرین تهدید کرد، اردن درصورت تداوم جنایت صهیونیست‌ها معاهده تبادل انرژی (برق در مقابل آب) را لغو خواهد کرد و بعد از آن نیز در اظهاراتی بی‌سابقه، کوچ اجباری مردم غزه به اردن توسط دولت اسرائیل را «اعلان جنگ علیه این کشور» خواند و گفت: اردن هر آنچه در توان دارد برای مقابله با کوچاندن اجباری اهالی غزه به کار خواهد گرفت.
گزینه‌های روی میز امان
در همین رابطه، روزنامه عبری یدیعوت آحارونوت در گزارشی از مواضع مقامات اردنی در برابر جنایات صهیونیست‌ها و حمایت از حماس، انتقاد کرد و با اشاره به هشدار اردن مبنی بر لغو معاهده تبادل انرژی، با لحنی تمسخرآمیز نوشت: «هنوز مشخص نیست که اردنی‌ها بدون آب شیرین چگونه از پس آن بر‌می‌آیند؛ شاید به امید سوریه یا کشورهای خلیج فارس هستند؟!»در ادامه این گزارش آمده است: «وزیر خارجه اردن ایمن الصفدی مدعی شد، حماس ایده‌ای نیست که با تکان دادن دست پاک شود... و توافق صلح اسرائیل با اردن صرفاً سندی کاغذی است که می‌توان آن را در کشو گذاشت تا خاک بخورد.» اشاره او به حذف نشدن حماس همان چیزی است که نورمن فینکلشتاین، استاد مشهور علوم سیاسی نیز بیان داشته و تأکید کرده بود: «اگر حماس قرار باشد به خاطر کاری که در ۷ اکتبر انجام داد نابود شود، پس دولت اسرائیل باید به خاطر جنگ ۵۱ روزه، جنگ ۸ روزه و عملیات قلعه (آزمایش هسته‌ای)، ۱۰ بار نابود شود.»آنچه از رخدادها و مواضع مذکور می‌توان برداشت کرد این است که امان نسبت به بسیاری از جوانب ارتباط با رژیم صهیونیستی، خصوصاً پس از روی کار آمدن کابینه راستگرای نتانیاهو مانند قیمومت بر اماکن مقدس فلسطین و طرح دو دولتی بدبین است.با این حال، اردن از چند جهت برای حمایت از فلسطین اهمیت دارد و می‌تواند در این مقطع، سایه سنگین صلح سال 1994 را از سر دور کند؛ نخست از جهت پشتوانه مردمی حامی مقاومت و جمعیت چند میلیونی آوارگان فلسطینی، دوم از جهت موقعیت ژئوپلیتیک و مرز 238 کیلومتری با فلسطین اشغالی، سوم از جهت فراهم کردن امکان تسلیح مقاومت در کرانه باختری و چهارم از لحاظ امکان امدادرسانی.اخیراً نیز روزنامه انگلیسی رأی الیوم در یادداشتی با اشاره به ظرفیت‌های اردن در مقابله با اشغالگری اسرائیل نوشته بود: «اردن در حال تغییر است و خشم مردم و مسئولان این کشور به بالاترین حد خود رسیده است. اردن می‌تواند از تمام گزینه‌های روی میز خود استفاده کند. تمایل این کشور به ایران و محور مقاومت و سوریه و فعال‌سازی مرزها به عنوان یک اخطار شدید در برابر رژیم صهیونیستی به شمار می‌رود.»