سمیه افشین‌فر
خبرنگار

توسعه شهرنشینی با افزایش ناهنجاری‌ها و آسیب‌های مختلف و متنوع اجتماعی نیز همراه است. از این رو، توسعه و تجهیز مراکز فوریت‌های اجتماعی ۱۲۳ یا همان اورژانس اجتماعی در شهرهای مختلف کشور ضروری و بر کنترل آسیب‌ها تأثیرگذار است.
براساس آمار ارائه شده از سوی سازمان بهزیستی کشور، سال گذشته، فقط در تهران حدود 600 هزار تماس با اورژانس اجتماعی گرفته شده است.
متمرکز شدن فعالیت‌های اورژانس اجتماعی با تغییر ساختار
دکتر آرزو فاتحی، معاون مرکز اورژانس اجتماعی، پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و بازتوانی اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در گفت‌و‌گو با «ایران» خاطرنشان کرد: اورژانس اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با هدف کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی و در دسترس قراردادن اورژانسی خدمات تخصصی اجتماعی - روانی به افراد در معرض آسیب و آسیب‌دیده اجتماعی که در شرایط بحرانی قرار گرفته‌اند خدمات ارائه می‌دهد. اورژانس اجتماعی کشور با شماره ۱۲۳ آماده خدمت‌رسانی در زمینه‌های همسرآزاری، کودک آزاری، معلول آزاری، سالمندآزاری و موارد خودکشی است. سال گذشته در سه فعالیت مداخله در بحران، خدمات سیار و خط تلفن اورژانس اجتماعی جمعاً به بیش از 537 هزار نفر خدمات تخصصی ارائه شده است.
وی درباره تغییر ساختار اورژانس اجتماعی گفت: اورژانس اجتماعی از بدو شروع فعالیت به صورت یک گروه کاری زیرمجموعه دفتر امور آسیب‌دیدگان معاونت امور اجتماعی سازمان بهزیستی بوده است اما اکنون با توجه به تغییر ساختار سازمانی، به معاونت اورژانس اجتماعی با سه گروه «اورژانس اجتماعی؛ امور آسیب دیدگان اجتماعی و ارتقای سلامت اجتماعی کودکان کار و خیابان ذیل مرکز اورژانس اجتماعی»، «پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی» و «بازتوانی اعتیاد» به فعالیت خود ادامه می‌دهد. وی با بیان اینکه فعالیت‌های اورژانس اجتماعی متمرکز شده است، تأکید کرد: در حال راه‌اندازی مراکز هماهنگی، مدیریت و نظارت یکپارچه و پیگیری برای تصویب تشکیلات اورژانس هستیم.
کودک آزاری در صدر تماس‌های اورژانس اجتماعی
معاون اورژانس اجتماعی مرکز اورژانس اجتماعی، پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و بازتوانی اعتیاد سازمان بهزیستی کشور، با اشاره به اینکه بیشترین تماس‌هایی که با اورژانس اجتماعی گرفته می‌شود مربوط به کودکان آزاردیده، اختلافات خانوادگی حاد و همسرآزاری بوده است، گفت: در شرایط آسیب و بحران، فرد به مرکز مداخله در بحران ارجاع و پس از بررسی و تشخیص و طی نمودن فرایند اداری، به خانه‌ها و مراکز ارجاع داده می‌شود. در آنجا هم تلاش بر توانمندسازی اجتماعی، فرهنگی و شغلی افراد و در نهایت بازپیوند به خانواده است.
وی خاطرنشان کرد: تمام خودروهای اورژانس اجتماعی مراکز سطح یک در مراکز استان‌ها، مراکز خط تلفن، کارشناسان مسئول ستاد استان و کشور و تیم‌های خدمات اجتماعی سیار که جزو تیم عملیات اورژانس اجتماعی محسوب می‌شوند، به تجهیزات بیسیم مجهز شده‌اند و برنامه اورژانس اجتماعی با ۲۹۷ خودروی ون دولتی در سراسر کشور فعالیت می‌کند. در مرحله بعدی، تیم‌های عملیات سایر شهرستان‌ها نیز از امکانات بیسیم برخوردار خواهند شد.
ارائه خدمات رایگان به کودکان کار در معرض خطر
دکتر فاتحی، در پاسخ به این سؤال که اورژانس اجتماعی در حوزه کودکان کار و خیابان چه خدماتی ارائه می‌کند، گفت: بیش از ۵۰۰ کودک امسال از چرخه کار کودک خارج شده‌اند و حذف ۱۰ درصدی کار کودک از برنامه‌های سازمان بهزیستی است. در این حوزه، درصورتی که کودک در شرایط مخاطره‌آمیز قرار داشته باشد از خدمات تخصصی روانشناسی، مددکاری اجتماعی و حقوقی سازمان به صورت رایگان و در کوتاه‌ترین زمان ممکن بهره‌مند خواهد شد.