بیتا میرعظیمی
خبرنگار

ضرب‌الاجل 15‌روزه رئیس‌جمهور برای تعیین تکلیف سایت زباله عمارت، جابه‌جابی پسماندهای شهر آمل به مکانی جدید و افزایش سرعت احداث سد هراز در حالی به پایان رسیده که نه‌تنها مسئولین استان مازندران جهت تعیین تکلیف مکانی جدید برای دپوی زباله‌ها و پسماندها به اتفاق نظری واحد نرسیده‌اند بلکه تغییر مکان زباله، به جنجالی تازه در منطقه تبدیل شده و مخالفت مردم، اعضای شورای شهر و فعالان محیط زیست را در پی داشته است. طبق گفته شهردار آمل به «ایران»: «پهنه استان‌های شمالی اغلب متشکل از جنگل بوده و همه‌جا سبز است، بنابراین زمین خالی برای انتقال پسماندهای شهرستان‌ها یا احداث سایت زباله‌سوز یا هر فناوری دیگر برای امحای زباله و پسماند وجود ندارد، در چنین شرایطی نیز همه حق دارند؛ هم مردم، هم شهرداری، هم محیط زیست و .... بنابراین نباید تقصیر پیدا نکردن مکانی مناسب برای انتقال زباله‌های عمارت را به گردن فرد یا نهادی خاص انداخت.»

بلاتکلیفی چندساله
سایت زباله عمارت واقع در ۳۰ کیلومتری جنوب شهر آمل، از چهار دهه پیش تاکنون و با انباشت روزانه بیش از ۴۰۰ تن زباله از شهرها و روستاهای اطراف، به کوهی بلند از زباله‌های متعفن تبدیل شده است؛ منطقه‌ای که قرار بود فقط تا 25 سال محل انباشت زباله‌ها باشد. اما با گذشت چهار دهه، نه‌تنها هیچ کس زورش به جابه‌جایی عمارت نرسید بلکه مشکلات آن، مسیر اجرای دو پروژه ملی (طرح چهارخطه کردن جاده هراز و سد خاکی هراز) را نیز سد کرد. همچنین بلاتکلیفی مستمر و چندساله سایت دپوی زباله عمارت آن هم در نزدیکی محل ساخت سد هراز، نگرانی‌هایی بابت آلوده شدن آب این سد در آینده پدید آورده و موانعی عمده در سرعت عملیات اجرایی این سد مهم ایجاد کرد.

جابه‌جایی به «منال» حذف شد
پرونده سایت زباله عمارت آمل، اوایل آبان‌ماه سال‌جاری و پس از سال‌ها بلاتکلیفی و بی‌نتیجه ماندن وعده‌های مدیران دولت پیشین مبنی بر توقف انتقال زباله، روی میز رئیس‌جمهور قرار گرفت. آیت‌الله رئیسی از استاندار مازندران خواست طی 15 روز وضعیت جایابی برای مکان جدید دپوی زباله‌ را حل و فصل کرده و وزارت نیرو همزمان کار پاکسازی و ایزوله محل دفن فعلی و عملیات اجرایی تکمیل طرح سد هراز را آغاز کند. پس از ضرب‌الاجل رئیس‌جمهور، بحث جابه‌جایی سایت عمارت به دو منطقه سنگ‌چالک و شوکا‌شور در آمل مطرح شده و منطقه «منال» به دلیل همجواری با شهر نور از گزینه‌های پیشنهادی حذف شد.

مخالفت اعضای شورای شهر
تصمیمی که با واکنش شدید کاربران فضای مجازی و اهالی منطقه شوکاشور مواجه شده و همزمان اعضای شورای اسلامی شهر آمل را وادار کرد تا طی نامه‌ای به دفتر ریاست جمهوری، مخالفت خود را با این تصمیم عنوان کنند. عمده دلنگرانی فعالان محیط زیست این است که با ورود روزانه ۲۰۰ تا ۲۵۰ تن زباله به دو منطقه جنگلی سنگ‌چالک و شوکا‌شور، بزودی شاهد نابودی موجودات زنده و انقراض حیواناتی مانند غزال و شوکا خواهیم بود.
«احمد توکلی» سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری مازندران، نسبت به حواشی ایجاد شده در پیرامون سایت عمارت اظهارنظری نکرده و به«ایران» گفت: هفته آینده، کنفرانس خبری برگزار شده و مسئولان شهری و استانی از جمله استاندار مازندران به سؤالات و ابهامات طرح، پاسخ خواهند داد. این در حالی است که روز گذشته (جمعه)، «سید‌محمود حسینی‌پور» استاندار مازندران از شناسایی هشت مکان جدید برای مدیریت پسماند شهرستان آمل با همراهی دستگاه‌های اجرایی مربوط خبر داد و در گفت‌و‌گو با ایرنا تأکید کرد: برای انتقال و کاهش زباله آمل به مکان جدید تدابیری اتخاذ شده است که بخشی از این زباله به مجموعه زباله‌سوز استان منتقل شود.

تقلا برای نجات «شوکا‌شور»
در همین حال، «علی داوودی» شهردار آمل به «ایران» گفت: «در پی اجرای دستور رئیس‌جمهور، مسئولین استانی از جمله معاون عمرانی استاندار مازندران، مدیرکل حفاظت محیط زیست، منابع طبیعی، مجموعه شهرداری آمل و... در قالب تیم‌های کارشناسی از چند نقطه در شهرستان آمل بازدید به عمل آوردند. طی این 15 روز همه مسئولین استانی برای مکان‌یابی جدید انتقال زباله و پسماند عمارت پای کار بودند. ماحصل صورتجلسه کارگروه پسماند استان نیز به انتخاب 2 نقطه در پایین‌دست سد هراز ختم شد که درنهایت با مخالفت مردم این مناطق مواجه شد.»
وی افزود: «علت اجرایی نشدن ضرب‌الاجل رئیس‌جمهور، این است که هنوز اتفاق نظری واحد میان مسئولین استانی مبنی بر انتقال زباله‌ها به مکانی مناسب حاصل نشده است. این در حالی است که مشکل تجمیع زباله طی سال‌های گذشته در اغلب استان‌های شمالی وجود داشته و مشکلاتی را برای شهروندان ایجاد کرده است.»
به اعتقاد «علی داوودی»، «بهترین راه‌حل این است که زمین کارخانه آسفالت برای احداث سایت زباله‌سوز مورد استفاده قرار گیرد. این مکان اگرچه در حال حاضر قابلیت دفن بهداشتی پسماند را ندارد اما اگر مقدمات کار فراهم شده و انرژی مناسب پای احداث و راه‌اندازی سایت زباله‌سوز یا هر فناوری دیگر برای امحای زباله‌ها گذاشته شود، می‌توان طی 1.5 تا 2 سال آینده مشکل زباله شهرستان آمل را برطرف کرد.»

 زمین کارخانه آسفالت مناسب است
این مقام مسئول تصریح کرد: «پیشنهاد شهرداری آمل این است که از همین لحظه، از زمین کارخانه آسفالت استفاده کرده و سایت عمارت به این منطقه انتقال داده شود. نباید وقت را تلف کرده و حتی یک روز را از دست داد. باید بودجه‌ای تخصیص داده شده و سایت زباله‌سوز یا هر تکنولوژی دیگر برای امحای زباله و پسماند در اسرع وقت احداث شود.»
طبق گفته شهردار آمل، «در این مدت باید تصمیمی برای انتقال زباله‌ها اتخاذ کرده و تا تکمیل طرح به صورت موقت زباله‌ها و پسماندها به منطقه آق‌قلا منتقل شود. در همین راستا باید وزارت نیرو همکاری کرده و با موافقت شهر مقصد، زباله‌ها و پسماندها به منطقه جدید منتقل شده و دغدغه اصلی احداث سد هراز نیز برطرف شود. همچنین در یک بازه زمانی کوتاه، یک سایت زباله‌سوز در زمین کارخانه آسفالت احداث شده و برای همیشه مشکل زباله در شهرستان آمل برطرف گردد. به این ترتیب هم دستور رئیس‌جمهور اجرایی شده و هم شهروندان آمل برای همیشه از شر وجود زباله و پسماند شهرستان نجات
 پیدا خواهند کرد.»