سال‌هاست که بحران فرونشست در اصفهان شدت گرفته و هر روز زیر پای اصفهانی‌ها خالی‌تر می‌شود؛ فرونشستی که حالا دامنه تخریبش به 40 مدرسه در شهرستان‌های مختلف استان رسیده و مسئولان را وادار به تخلیه 20 باب مدرسه در شهرهای اصفهان، پیربکران، برخوار و فلاورجان کرده است.
منصور شیشه‌فروش، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان با اشاره به خسارات وارده فرونشست زمین به اراضی کشاورزی، اماکن مسکونی و راه‌ها می‌گوید: استان اصفهان ۳۵ دشت دارد که از این تعداد ۲۵ دشت دچار فرونشست بین پنج تا ۱۸ سانتی‌متری شده و ۲۹ دشت تحت‌تأثیر افت سطح آب زیر‌زمینی قرار گرفته‌اند.

تخلیه فوری 46 مدرسه
طبق گفته این مقام مسئول، مطالعات نشان می‌دهد دشت‌های بسیاری مانند مورچه‌خورت، اردستان، دشت مهیارجنوبی، نجف‌آباد، کوهپایه، سِجزی، بادرود‌ کمچه، چادگان، کاشان، میمه، علویجه، کرون و سمیرم با افت سطح آب زیرزمینی روبه‌رو هستند.
20 باب مدرسه در مناطق مختلف استان اصفهان در حالی به دلیل فرونشست تخلیه می‌شوند که پیش‌تر مجید نسیمی، مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس اصفهان گفته بود: در مجموع ۴۰ مدرسه استان با ۴۰۸ کلاس بر اثر فرونشست دچار آسیب شده‌اند. از این تعداد ۹ مدرسه با ۱۰۸ کلاس که دربرگیرنده چهار هزار و ۸۳۰ دانش‌آموز است به‌ علت فرونشست به ترمیم و مقاوم‌سازی نیاز دارند.
وی افزود: این مدارس در ناحیه چهار و پنج اصفهان و شهرستان‌های برخوار، فلاورجان، شاهین‌شهر و میمه قرار دارند. مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس اصفهان، تعداد مدارس خطرآفرین استان را ۹۴ مدرسه با ۷۳۳ کلاس درس اعلام کرد و گفت: از این تعداد برای ۴۶ مدرسه با ۳۵۳ کلاس دستور تخلیه فوری صادر شده است.

گذر اصفهان از مرز بحران
زنگ خطر فرونشست زمین سال‌هاست که در دشت اصفهان-برخوار به صدا درآمده؛ با افزایش ترک‌ها روی دیوار منازل مسکونی، خیابان‌ها و مدارس، حالا صدای آژیر قرمز فرونشست در استان بلند‌تر از همیشه شده است. رضا اسلامی، مدیرکل پیشین سازمان زمین‌شناسی اصفهان پیش‌تر به «ایران» گفته بود تنها راه‌حل این است که جریان دائمی زاینده‌رود برقرار شده و برداشت از آبخوان‌ها متوقف شود. همچنین حقابه کشاورزی پرداخت شده و هیچ برداشتی چه برای صنعت و حتی شرب انجام نشود تا آبخوان‌های زاینده‌رود تغذیه شود. طبق گفته وی، اصفهان تنها کلانشهری است که فرونشست حتی داخل شهرش نیز نفوذ کرده است. در حال حاضر در حالت خوشبینانه میدان نقش‌جهان 46سانتیمتر، حبیب‌آباد 184سانتیمتر، حوالی فرودگاه حدود 96 سانتیمتر و خانه اصفهان 86 سانتیمتر نشست کلی را تجربه خواهند کرد. در چنین شرایط اسفناکی اصفهان از مرز بحران عبور کرده و وارد مرحله فاجعه شده است، اما در صورت بی‌توجهی بیشتر اوضاع فاجعه‌بارتر خواهد شد.

مراقبت از آبخوان‌ها
بهرام نادی، استاد دانشگاه و عضو کارگروه فرونشست اصفهان نیز منشأ کنترل بحران فرونشست در کلانشهر اصفهان را مراقبت از آبخوان‌ها دانسته است و به «ایران» می‌گوید: باید میزان برداشت متناسب با تغذیه آبخوان‌ها صورت گیرد، زیرا با برداشت بی‌رویه آب، پدیده فرونشست تشدید شده و ضمن نابودی صنایع، ریزگردها نیز به شهر هجوم آورده و مشکلات دوچندان خواهد شد.

مدیریت الگوی مصرف آب
آن‌گونه که علی تقوی، کارشناس زمین‌شناسی به «ایران» می‌گوید: در اصفهان پیش‌تر با پوسیدگی لوله‌های فاضلاب شاهد فرونشست‌های مقطعی بودیم، اما حالا وضعیت بحرانی‌تر شده و در عرض یک ماه 20 حادثه ریزش در بخش‌های مختلف شهر رخ داده و این در حالی است که در دنیا زمانی که فرونشست به 4 میلیمتر می‌رسد، آژیر وضعیت بحرانی به صدا درمی‌آید، اما در اصفهان این پدیده 40 برابر استاندارد جهانی در حال وقوع بوده و تازه انتظار داریم هیچ لوله‌ای شکسته نشود و خانه یا ابنیه‌ای تاریخی با قدمت 400 سال ترک برندارد. طبق گفته این کارشناس، تنها راه‌حل این است که مشخص شود حفظ اصفهان مهم‌تر است یا توسعه کشاورزی. باید الگوی کشت در این کلانشهر به درستی مدیریت شده و کشاورزان آموزش لازم را ببینند. مادامی که تغییری در الگوهای مصرف حاصل نشود، بحران فرونشست در اصفهان تشدید می‌شود و طی چند سال آینده بخش زیادی از مردم ناچار به مهاجرت خواهند شد.

بــــرش

در اصفهان پیش‌تر با پوسیدگی لوله‌های فاضلاب شاهد فرونشست‌های مقطعی بودیم، اما حالا وضعیت بحرانی‌تر شده و در عرض یک ماه 20 حادثه ریزش در بخش‌های مختلف شهر رخ داده و این در حالی است که در دنیا زمانی که فرونشست به 4 میلیمتر می‌رسد، آژیر وضعیت بحرانی به صدا درمی‌آید، اما در اصفهان این پدیده 40 برابر استاندارد جهانی در حال وقوع بوده و تازه انتظار داریم هیچ لوله‌ای شکسته نشود و خانه یا ابنیه‌ای تاریخی با قدمت 400 سال ترک برندارد