خاطرات یک عمر همراهی
«مؤسسه انتشاراتی ایران» به تازگی کتابی را در حوزه تاریخ شفاهی منتشر کرده به نام «خاطرات ام جهاد» همسر خلیل‌الوزیر مبارز فلسطینی که روایت یک عمر همراهی او با ابوجهاد است. این کتاب ذیل مجموعۀ گفتمان مقاومت این انتشارات منتشر شده و دربردارندۀ زندگینامۀ خودنوشت انتصار الوزیر (ام‌جهاد)، همسر خلیل ابراهیم الوزیر (ابوجهاد) است.
ابوجهاد که در ۱۰ اکتبر ۱۹۳۵ در رملۀ فلسطین به‌دنیا آمد، سیاستمدار و تئوریسین نظامی فلسطینی و از بنیانگذاران جنبش فتح و عضو کمیتۀ مرکزی این سازمان و فرماندۀ العاصفه، شاخۀ نظامی این جنبش بود که در ۱۶ آوریل ۱۹۸۸ توسط کماندوهای اسرائیلی در تونس به شهادت رسید.
همسر ابوجهاد ملقب به ام جهاد،
در این کتاب، شرح حال و سفر مبارزاتی خود را با همسر و همرزمش خلیل الوزیر به رشتۀ تحریر درمی‌آورد و در این اثنی داستانی مستند از وقایع و رخدادهای مهم زندگی این شهید، علی‌الخصوص شکل‌گیری و تأسیس جنبش فتح را پیش رو می‌گذارد. این زن که در کنار همسرش یکی از زنان تأثیرگذار در جریان مقاومت به‌حساب می‌آید، از نزدیک شاهد تغییر و تحولات در جریان جنبش ملی فلسطین بود و نامش به‌عنوان اولین عضو زن در تأسیس جنبش فتح مطرح می‌شود که در برهه‌ای نیز به‌طور موقت رهبری نیروهای طوفان را به‌عهده گرفت. زندگی او و همسرش پیوسته در مبارزه می‌گذشت و برای این هدف لحظه‌ای آرام و قرار نداشت؛ چاپ بیانیه تا جابه‌جایی پیام و اسلحه و شرکت در اردوهای آموزشی از جمله بخش‌های زندگی ام جهاد است. علاوه بر این، او با تأسیس اتحادیه عمومی زنان فلسطینی، تجربیات خود را در حوزۀ زنان نیز به بوتۀ عمل و اجرا گذاشت.
کتاب، از داستان اولین ملاقات این زوج در پنج سالگی، زمانی که سال 1946 به همراه مادرش به رمله رفت تا عمویش ابراهیم الوزیر، پدر ابوجهاد را ملاقات کند، شروع می‌شود. خود او می‌گوید: «از رمله جز خلیل به یاد ندارم». این جملۀ عاشقانه اما بسیار تأویل‌پذیری است. ام جهاد بعداً در غزه به عشقی که به خلیل‌الوزیر داشت اعتراف کرد تا در نهایت آنها سال 1962 با هم ازدواج کردند. او اعتراف می‌کند: «دلم برایش تنگ شده بود و آرزوی دیدنش را داشتم.» سپس در بخش‌های زیادی از کتاب به‌یاد «لحظه‌های شیرینی که با خلیل زندگی کرده می‌افتد و از میان این عشق، به عشق به جهاد و مقاومت و همراهی با یکی از خاص‌ترین مبارزان می‌پردازد و تا پایان کتاب، این شرح مفصل از عشق، مقاومت و حرمان ادامه پیدا می‌کند. گفتنی است که ام جهاد سرانجام در ژوئیۀ 1994 پس از سی‌ودو سال تبعید توانست به وطن خود، فلسطین بازگردد. این نکته را در نظر داشته باشید که اهمیت زندگینامۀ انتصار الوزیر را می‌توان ناشی از زندگی سرشار از تحولات سیاسی مهم او دانست.
او نظاره‌گر بسیاری از نقاط عطف (تاریخ فلسطین) بوده و زندگی همراه با مخاطرات، جنگ، ترور و درگیری را در همه‌جا تجربه کرده است. ام‌جهاد، در این خاطرات از هجرت شهید خلیل الوزیر و خانواده‌اش از الرمله به غزه، در سال نکبت حکایت می‌کند، از اینکه چگونه او با بساط کوچک فروش لوازم آرایشگاهی مانند تیغ‌های ریش‌تراشی و قیچی تا فروشندگی در یک پارچه‌فروشی، مقداری پول جمع کرد و توانست یک دوربین عکاسی بخرد و از زندگی پناهندگان فلسطینی، کودکان‌شان و ارودگاه‌های آنها عکس بگیرد و به روزنامه‌ها، خبرگزاری‌ها و سازمان‌های بین‌المللی ارسال کند. این توضیحات مفصل، حتی برای افرادی که از کودکی با ابوجهاد آشنا بوده‌اند نیز جدید هستند. خاطرات ام جهاد، روایت یک عمر همراهی با خلیل ابراهیم الوزیر (ابوجهاد) با ترجمه مهدی فردوسی‌زاده در 312 صفحه در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.