لیلا مرگن
خبرنگار

سال 53 چهار هکتار از جنگل‌های هیرکانی برای اجرای طرح‌های دانش‌آموزی بر اساس مصوبه هیأت وزیران به سازمان شیر و خورشید وقت و هلال‌احمر فعلی واگذار می‌شود. به مجری یک سال فرصت داده می‌شود که این اردوگاه را بسازد. فرصتی که حدود نیم قرن کش آمده است! با وجود خلف‌وعده 48 ساله مجری، سازمان منابع‌ طبیعی و آبخیزداری به‌عنوان متولی عرصه‌های طبیعی اقدام به خلع ‌ید مجری نمی‌کند. درخواست هلال‌احمر برای الحاق این زمین به محدوده شهری مورد اعتراض اهالی شهر «قرق» است اما مدیرکل منابع ‌طبیعی استان گلستان تأکید می‌کند که دلیلی برای خلع ‌ید هلال‌احمر وجود ندارد و این زمین قرار است صرف توسعه شهرستان قرق شود.
اهالی شهر قرق به مدیرکل سازمان بازرسی کل کشور نامه نوشتند. آنها در این نامه به جلسه قبلی خود با سازمان بازرسی و فرماندار اشاره کرده و از این نهاد ناظر خواستند به موضوع ورود پیدا کند.
بر اساس نامه اهالی این شهر استان گلستان، زمین حاشیه جاده گرگان-مشهد سند ندارد و در دهه 50 به سازمان هلال‌احمر به ‌طور مشروط برای اجرای طرح‌های عمومی و دانش‌آموزی واگذار شده اما طی 48 سال گذشته این مجموعه هیچ اقدامی روی زمین انجام نداده است. بنابراین باید طبق ماده ۳۳ قانون حفاظت و بهره‌برداری سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور (سازمان منابع‌ طبیعی فعلی)، هلال‌احمر خلع ‌ید شود اما طی این سال‌های طولانی چنین اتفاقی رخ نداده است.
به اعتقاد اهالی شهر قرق، جمعیت هلال‌احمر بدون انجام تشریفات قانونی و کسب مجوز در این قطعه زمین ساخت‌وساز و دیوارکشی انجام داده است و این موضوع برای مردم جای سؤال دارد. آنها معتقدند این اقدام هلال‌احمر زمینه تشویق ارتکاب تخلف ساختمانی برای سایرین را فراهم می‌کند.
در متن نامه به این نکته اشاره شده است که تیرهای برق و دیوار هلال‌احمر در محدوده حریم راه حداقل ۳۰ متر واقع شده که این امر خلاف قانون است.
از آنجایی که زمین اشاره شده محل برپایی دوشنبه‌بازار بوده و بیش از ۶۰۰ غرفه فعال در آن حضور داشتند، دیوارکشی هلال‌احمر و بستن در ورودی به این قطعه زمین، زمینه نارضایتی و اعتراض جامعه محلی را فراهم کرده است؛ ضمن آنکه اهالی در نامه خود مدعی هستند دیوارکشی به این علت انجام شده که به‌عنوان ابزار فشار بر شورای شهر برای الحاق زمین به بافت شهری از آن استفاده شود.
به اعتقاد اهالی منطقه، زمین مذکور دارای مدعیان دیگری هم است که با مراجعه به شورای شهر و شهرداری این ادعاها مطرح شده و در دست پیگیری است.

تعلل 48 ساله هلال‌احمر
یک عضو شورای شهر درباره واگذاری این قطعه از اراضی ملی که مورد اعتراض اهالی قرق قرار گرفته است به «ایران» می‌گوید: این عرصه جزو اراضی ملی بوده و بر اساس عکس‌های هوایی در گذشته، مملو از درخت و پوشش جنگلی بوده است اما امروز اثری از درخت در آن دیده نمی‌شود. سال 53 سازمان جوانان جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران که در حال حاضر جمعیت هلال‌احمر کشور است، طی قراردادی با منابع طبیعی برای ساخت اردوگاه دانش‌آموزی از دولت (منابع ‌طبیعی) طلب زمین می‌کند.
او ادامه می‌دهد: صورتجلسه‌ای تنظیم می‌شود و در هیأت وزیران به تصویب می‌رسد. بر اساس این صورتجلسه قطعه زمینی را که کنار جاده ترانزیتی گرگان-مشهد واقع شده است به این سازمان تحویل می‌دهند مشروط به اینکه اگر این مجموعه طی یک سال طرح خود را اجرا نکند، این زمین برای واگذاری برای سایر نیازمندی‌های عمومی مثل بیمارستان و کارهای عام‌المنفعه دیگر شامل پارک، اماکن فرهنگی و... واگذار شود.
به گفته این عضو شورای شهر، بیش از 48 سال است که این زمین مسکوت مانده و اکنون هلال‌احمر اعلام آمادگی کرده است که سرانه شهرداری را بدهد، در حالی که این مجموعه مالک زمین نیست، ضمن اینکه طی 48 سال گذشته هم به تعهداتش عمل نکرده است.
او اضافه می‌کند: این اقدام هلال‌احمر سبب شده خرید و فروش‌هایی در حاشیه پلاک در اختیار هلال‌احمر شکل بگیرد و یک‌سری افراد سودجو اقدام به خرید و فروش زمین کرده و قیمت‌ها در آن منطقه نجومی شود.
به گفته این عضو شورای شهر، هلال‌احمر قانوناً اگر بخواهد زمینی را به بافت شهری الحاق کند، باید استعلام‌های 14گانه را از محیط‌زیست و منابع طبیعی بگیرد، اما این مجموعه می‌خواهد بدون این استعلام‌ها زمینش به بافت الحاق شود. این مسأله به دادستانی هم گزارش شده است.

دلیلی برای خلع‌ ید وجود ندارد
در حالی که طبق ماده 33 و 37 قانون حفاظت از جنگل‌ها، در صورت عدم اجرای تعهدات توسط مجری، منابع طبیعی مکلف است نسبت به خلع ید افراد اقدام کند اما حمید سلامتی، مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان درباره دلیل عدم بازپس‌گیری زمین به «ایران» می‌گوید: ضرورتی ندارد که این زمین را به منابع طبیعی برگردانیم. این زمین در اجرای قانون واگذار شده است و هلال‌احمر هم به‌عنوان پست امداد و نجات از آن استفاده می‌کند.
او درباره اطلاع از الحاق زمین در تصرف هلال‌احمر به بافت شهری، بیان می‌کند: ما در جریان هستیم. مکاتبات زیادی بین اداره ما، هلال‌احمر و دستگاه‌های دیگر انجام شده و نظر معاونت عمرانی استانداری این است که استفاده بهینه‌ای توسط جمعیت هلال‌احمر به‌عنوان مرکز امداد و نجات انجام می‌شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری یادآور می‌شود: برای منابع طبیعی فرق نمی‌کند؛ می‌خواهیم این زمین را در اختیار دستگاهی برای طرح توسعه استان قرار دهیم زیرا این پلاک عرصه‌ای نیست که بخواهیم آن را جنگل کنیم، محاط در اراضی زراعی است و یک طرف آن وصل به جاده بین‌الملی است و در حریم شهر می‌افتد.
او می‌گوید: اگر عرصه آزاد باشد، قانوناً آن را به شهر واگذار می‌کنیم. در همین سال‌های گذشته بالغ بر 488 هکتار عرصه ملی که غیرجنگلی بود، در 9 شهرستان در اجرای ماده 10 قانون زمین شهری، به مسکن و شهرسازی واگذار شد. در محدوده شهری، منابع طبیعی نمی‌تواند به هیچ دستگاهی بجز مسکن و شهرسازی زمین واگذار کند.
سلامتی اضافه می‌کند: مسکن و شهرسازی برابر ضوابط، زمین تحویل گرفته شده را واگذار می‌کند و موضوعات مالی را خودش انجام می‌دهد.
او درباره عرصه ملی در اختیار هلال‌احمر می‌گوید: عرصه مورد نظر در ابتدا به مساحت 4 هکتار واقع در پلاک 40 فرعی از 92 اصلی بخش پنج ثبتی در شهرستان گرگان، در سال 1353 و با موافقت وزیر وقت کشاورزی به استناد ماده 37 قانون اصلاح حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع، برای اجرای طرح اردوگاه دانش‌آموزی در اختیار سازمان جوانان جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران قرار گرفت.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان می‌گوید: طی سالیان گذشته معارضان محلی و انجام پروژه خط گاز سرخس-نکا مانع از اجرای کامل طرح اردوگاه هلال‌احمر شد و همچنین بخشی از عرصه برای تدفین شهدای گمنام در نظر گرفته شد. در حال حاضر عرصه مورد نظر به مساحت 27475 مترمربع با اعیانی به مساحت حدود 200 مترمربع فعال بوده و با کاربری پایگاه امداد و نجات مورد استفاده سازمان جمعیت هلال‌احمر استان قرار می‌گیرد.
او می‌گوید: جمعیت هلال‌احمر در سال 1400 برای اخذ سند اقدام کرد که پرونده هم‌اکنون در کمیسیون مستندسازی دولت در حال رسیدگی است.