جنـگ سـرد ریـــزتراشــههــا
با افزایش حملات سایبری و اعمال محدودیتهای آمریکا چین به دنبال بومی سازی محصولات فناورانه است
تنشهای بین امریکا و چین وارد مرحله تازهای شده و حالا امریکا تمام تلاش خود را برای محدود کردن دسترسی چین به ریزتراشههای پیشرفته و فناورانه و درنتیجه، توسعه تکنولوژی در این کشور به کار گرفته تا رقیب سرسخت و جدی خود را از گردونه رقابت خارج کند. تحقیقات و گزارشها نشان میدهد که در مقابل، چین هم در این جنگ سرد بهدنبال فاصله گرفتن از تجهیزات فناوری غربی با افزایش تولید محصولات بومیفناورانه و کاهش وابستگی به شرکتهای غربی است.
میترا جلیلی
خبر نگار
محدودیت ورود تراشه به چین
با محدودیتهایی که امریکا اعمال کرده، میزان واردات ریزتراشهها به چین کاهش چشمگیری یافته و حتی بزرگترین کشورهای تولیدکننده تجهیزات فناوری و ریزتراشهها هم طی همکاری با امریکا صادرات ریزتراشهها به چین را محدود کردهاند. مشکلات چین با تایوان که TSMC، بزرگترین سازنده ریزتراشه را در خود جای داده هم موضوع را بغرنجتر کرده است.
چین همچنین نگران جاسوسیهای امریکا و حملههای سایبری برنامهریزی شده ازطریق فناوریها و قطعات و تراشههایی است که از کشورهای خارجی به چین صادر میشود. با افزایش اعمال محدودیتهای واشنگتن برای صادرات قطعات مهم و حیاتی و فناوریهای نوین به چین بهعنوان رقیب امریکا، این کشور به افزایش هزینه برای جایگزینی فناوریهای غربی با نمونههای بومیو داخلی روی آورده است.
تغییر استراتژی چین
چین به تازگی با تغییر استراتژی خود، برای جایگزین کردن تجهیزات کامپیوتری، ارتباطی و مخابراتی هزینههای سنگینی انجام داده و ازآنجا که احتمال میرود پرداختهای دیجیتال و سیستمهای مالی و بانکی در این کشور مورد حمله هکرهای امریکایی قرار بگیرد این بخش هم بهعنوان بخشهای آسیب پذیر
مورد توجه قرار گرفته و برای افزایش امنیت سایبری آن تلاش و هزینه زیادی توسط چین انجام شده است. مشکل اینجاست که شرکتهای خارجی همچنان بر چشمانداز فناوری اطلاعات چین تسلط دارند و این موضوع مقامات چینی را نگران کرده به همین دلیل هم بیش از بودجه از پیش تعیین شده، برای امنیت و جایگزینی بخشهای مختلف تکنولوژی این کشور هزینه میشود.
به گزارش رویترز، چین در حال سرعت بخشیدن به تلاشهای خود برای کاهش اتکا به فناوریهای خارجی، با تمرکز بر جایگزینهای داخلی است. این تغییر استراتژیک تحت تأثیر محدودیتهای سختتر دولت ایالات متحده بر صادرات فناوری پیشرفته به چین بوده است و تلاش میشود رایانههای شخصی، تجهیزات مخابراتی و نرمافزار داخلی در چین گسترش یابد.
گردش صدها میلیارد دلار
در بازی فناورانه چین
طبق گزارش First New Voice، یک نهاد تحقیقات فناوری اطلاعات، در سال 2022 چین 1.4 تریلیون ین (معادل 191 میلیارد دلار) را به جایگزینی سختافزار و نرمافزار خارجی با جایگزینهای داخلی اختصاص داد که
نشان دهنده افزایش 16.2 درصدی نسبت به سال قبل از آن است.
البته یکی از مشکلات چین تأمین ریزتراشه و چیپهای پیشرفته است که باعث شده هنوز پکن نتواند به طور کامل محصولات فناورانه خود را با آلترناتیوهای کاملاً بومیجایگزین کند.
تحلیلگران ادعا میکنند تلاشهای پیشین چین برای جایگزینی محصولات بومیتاکنون چندان جدی نبوده ولی حالا عزم چین کاملاً جزم است و حتی در زمینه تولید تراشه نیز میتواند در آیندهای نزدیک خودکفا شود؛ موضوعی که برخی دیگر با تردید به آن مینگرند و معتقدند چین نمیتواند بدون واردات ریزتراشهها، در مسیر پیشرفت تکنولوژی قدم بردارد و از رقیب خود امریکا پیشی بگیرد.
گام بزرگ شرکتهای دولتی
خبرنگار رویترز با دسترسی به پایگاه داده وزارت دارایی چین دریافت که شرکتهای دولتی (SOE) در این کشور پیش از این هم در زمینه بومیسازی محصولات خود تکالیفی داشتهاند. طبق این گزارش، این شرکتها موظف شده بودند با توجه به زیرساختهای حیاتی و حساس خود، تا سال 2027 همه سیستمهای نرمافزاری دفاتر خود را با محصولات بومیجایگزین کنند. ازسوی دیگر گزارش این پایگاه داده که به دست رویترز رسیده نشان میدهد که تعداد پرداختها و مناقصهها با هدف ملی کردن تجهیزات مورد استفاده توسط شرکتهای دولتی (SOE) تقریباً دو برابر افزایش یافته است و از سپتامبر 2022 تا سپتامبر 2023 از 119 عدد به 235 مورد رسیده است.
طبق این گزارش، ارزش پروژهها در این دوره نیز سه برابر شده و در مجموع به 156.9 میلیون ین (21.448 میلیون دلار) رسیده است. یکی از این مناقصهها ارزش 4.4میلیون ین دارد و به منظور جایگزینی تجهیزات سیستم جمعآوری اطلاعات با کمک هوش مصنوعی بوده است چراکه دولت چین نگرانیهای فزایندهای درباره هک شدن تجهیزات غربی توسط نیروهای خارجی دارد.
سال گذشته هم پکن بهدلیل نگرانیهای منطقهای، خواستار تقویت دفاع در برابر هکها و حملههای سایبری احتمالی به زیرساختهای مالی شد تا بهعنوان مثال وابستگی برخی سیستمهای مالی و بانکی این کشور به نرمافزارهای امریکایی کاهش چشمگیری یابد و آسیبپذیریهای نرمافزاری و سختافزاری در کانون توجه فعالان حوزه امنیت سایبری قرار بگیرد.
سختافزار و نرمافزار بومی
در مسیر توسعه
برای سالها کمپانیهای فناوری غربی کدهای منبع خود را به اشتراک گذاشتهاند و با شرکتهای چینی همکاری داشتهاند که همین موضوع نگرانیهای مقامات در پکن را افزایش میدهد. در همین راستا تلاش چین برای ساخت یک سیستم محاسباتی فناورانه مستقل حداقل به برنامه 5ساله این کشور برای توسعه علم و تکنولوژی باز میگردد که در آن، بخشهای تراشه و رساناها و همچنین سیستمهای نرمافزاری از اولویتهای ملی محسوب میشوند.
بخش قابل توجهی از تلاشهای چین در زمینه سختافزارها با هدف جایگزین کردن ماشینها و قطعات خارجی با سختافزارهای داخلی است. صنعت ارتباطات از راه دور نیز تحت نظارت است و برنامههایی برای انتقال به فناوریهای داخلی در دست اجراست تا وابستگی به شرکتهای غربی به حداقل برسد. علاوه بر این، تلاشهایی برای اصلاح سیستمهای زیرساختی حساس مانند استفاده از تجهیزات جمعآوری اطلاعات داخلی وجود دارد.چین در حال برنامهریزی برای بازنگری بخشهای مختلف نرمافزار با راهحلهای داخلی است. فناوریهای مالی بویژه مواردی که در تراکنشهای دیجیتال و پایگاههای اطلاعاتی بانکی به کار میروند هم برای اصلاح برنامهریزی شدهاند چراکه حرکت به سوی نرمافزارهای داخلی، زمینه ساز تقویت امنیت و استقلال است.
درحال حاضر رد پای 5نقش آفرین خارجی اصلی در زیرساختهای فناوری چین دیده میشود که عمده آنها امریکایی هستند ولی روند حضور آنها روز به روز کم رنگتر شده است. مطابق گزارش مؤسسه پژوهشی و تحقیقاتی IDC، میزان حضور این شرکتهای خارجی از 57.3درصد در سال 2018 به 27.3درصد در پایان 2022 رسیده است.
بــــرش
هوآوی، بازیگر اصلی در تحولات فناوری چین
هرچند همچنان شرکتهای خارجی تأمین کننده عمده مدیریت دیتابیس تلکام و بانکداری چین هستند اما این همه ماجرا نیست و حالا هوآوی بهعنوان بازیگر اصلی در تحولات فناوری چین ظاهر شده است. ما شاهد رشد قابل توجهی در بخش کسب و کار سازمانی هوآوی هستیم که شامل فناوریهای مرتبط با نرمافزارها و خدمات رایانش ابری میشود. در سال 2022، شرکت هوآوی میزان فروش 133 میلیارد ین (18.181 میلیارد دلار) را گزارش کرد که نسبت به سال قبل از آن، 30 درصد افزایش داشت. طیف گسترده محصولات این شرکت و چابکی آن در استقرار محصول، از عوامل کلیدی در رونق این شرکت در چین با وجود تحریم شدن توسط امریکا محسوب میشود.