هوشنگ توکلی بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون در گفت‌و‌گو با «ایران» از اثر تازه‌اش می‌گوید
روایت تاریخ معاصر در مستند «گوهرشاد »
ندا سیجانی
خبرنگار
هوشنگ توکلی بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون این روزها مشغول آماده کردن یک مجموعه تاریخی و فرهنگی برای تلویزیون است. به گفته او ، مجموعه سه قسمتی «گوهرشاد» به سفارش حوزه تولیدات نمایش‌های تلویزیونی سیمرغ بوده که امیدوار است، بهمن ماه امسال روی آنتن تلویزیون برود؛ اثری که روایتگر تاریخ معاصر مسجد گوهرشاد است.
بعد از 40 سال تجربیاتمان بیشتر شده
مجموعه تلویزیونی«مدرس»، سال 1365 به کارگردانی هوشنگ توکلی وبه تهیه‌کنندگی اسماعیل شنگله و به نویسندگی علی مدرس (نوه شهید مدرس) از شبکه یک سیما پخش شد. این مجموعه داستان زندگی سیدحسن مدرس از ورود به تهران و نامزد شدن وی درمجلس شورای ملی و درگیری مدرس با رضاشاه تا کشته‌شدنش است و حالا امروز هوشنگ توکلی سالها بعد از این فیلمنامه تصمیم دارد موضوع تاریخی دیگر را به تصویربکشد.استاد توکلی درگفت‌و‌گو با «ایران» دراین باره گفت: «این کار در ادامه تجربه‌ای است که در«مدرس» داشتیم والبته بخش پژوهشی مجموعه، دراین زمینه تلاش بسیاری انجام دادند. در واقع بعد از حدود 40 سال هم تجربیاتمان پخته‌تر شده وهم اطلاعات و دانش ما نسبت به تاریخ بیشتر شده است.»
کم توجهی آموزش و پرورش حکومت پهلوی به دو موضوع مهم تاریخ و جغرافیا
این بازیگر درباره تولیدات اندک موضوعات تاریخی درقالب سریال یا سینما اظهارکرد: «به دلایل بسیار، در دو موضوع تاریخ و جغرافیا، اطلاعاتمان بسیارکم است و این ضعف ازحکومت قبل نشأت می‌گیرد.در واقع آموزش و پرورش دوران پهلوی، بنا به دلایلی توجه جدی به این دو موضوع، نداشته و طبیعتاً اطلاعات تاریخی نسل ما که بعد ازانقلاب وارد این عرصه شده‌ایم، بسیار کم و ناقص و گاهی اوقات اشتباه بوده است.اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، مجموعه‌ای از آثار نویسندگانی که یا ممنوع الکاربودند یا تحقیقاتشان با ممیزی آن دوره دچارچالش شده بود، وارد بازار شد. آثار با ارزشی که در ده سال اول بعد از پیروزی انقلاب به دست ما رسید، منتهی به دلیل ناقص بودن، اشکالاتی برآن وارد بود و علت آن هم کمبود منابع اطلاعاتی مورخان و پژوهشگران بود.اما خوشبختانه این موضوع آرام آرام شکل جدی‌تری به خود گرفت و امروز منابع تاریخی ما غنی و دستمان پر است.به عنوان مثال مرکز اسناد تاریخی کشورمان یکی از غنی‌ترین و ثروتمند‌ترین بخش‌های معرفی و حفظ اسناد تاریخی‌مان است اگرچه هنوزهم آن طورکه باید و شاید معرفی نشده و همچنان بسیاری از آثار در دسترس محققان قرارنگرفته است.»
مخاطب از نگاه به آثار تاریخی گریزان شده
هوشنگ توکلی درادامه درباره کاربرد موضوعات تاریخی درعرصه هنر گفت: «انجام کارهنری درموضوع حوزه تاریخی، شرایط بسیاری دارد. بدین معنا، اگرهنرمندی گرفتاری ایدئولوژیک داشته باشد حتماً اثرش ناقص خواهد بود. بطور مثال بخش عمده افرادی که بعد از پیروزی انقلاب وارد عرصه تاریخ شدند، به غیر از آقای مدرس که ویژگی خاص داشت، مابقی راه را اشتباه رفته‌اند. به نوعی که مخاطب از نگاه به آثار تاریخی گریزان شده است. براین اساس در تولید یک اثرهنری با موضوع تاریخی، می‌بایست مؤلف، کارگردان، نویسنده و گروه پژوهش، دقت‌های لازم را داشته باشند؛ چرا که آنها هستند که در جست‌و‌جوی حقایقند و آن را به مخاطب معرفی می‌کنند و نسبت به آن متعهدند. بنابراین فراموش نکنیم کارهنری مبنایش بر صداقت است و اگرخالقان و تولیدکنندگان آن، از این دیدگاه منحرف شوند انتخاب وهدفشان به بن‌بست می‌رسد. خود من شخصاً سعی کردم در آثارم جست‌و‌جوگر حقیقت باشم؛ یعنی حقیقت یک عصر از زیست مردم سرزمینم را دیده، دنبال کرده و ثبت کنم و آن را جلوی دوربین بیاورم.»
رسانه ملی در حال پیدا کردن خودش است
او درباره رسالت رسانه ملی دربه تصویر کشیدن موضوعات تاریخی برروی آنتن اظهارکرد: «رسانه ملی در حال پیدا کردن خودش است. دراین دو سال اخیر، گروه جوانی فعالیت خود را در این رسانه آغاز کرده‌اند که می‌توان چشم‌انداز خوبی از ادامه کار داشت.البته ابتدای کارمشکلاتی هم بود اما به آینده امیدواریم. باید بگویم مدیران و تهیه‌کنندگان قبلی تجربیات قابل قبولی در این زمینه نداشتند اما مدیریت جدید توانسته بعد از دو سال آزمون و خطا خود را پیدا کند و کم کم وارد عرصه تولید می‌شود. تنها ضرورت حفظ این کارحمایت مالی و تمرکز بیشتراست. خود من به شخص مقدمات تولید آثارخوب را دارم و درکارهای اولیه این گروه خواهید دید.»
یک اثر سینمایی در راه است
استاد هوشنگ توکلی در کنار فعالیت‌های دیگرش، این روزها مشغول یک کار سینمایی است و در این باره بیان داشت: «حرفه اصلی من تهیه‌کنندگی است و به دنبال دریافت مجوز یک فیلم سینمایی هستم به عنوان تهیه کننده کار و به یکی از شاگردان جوان و تحصیلکرده‌ام که ذوق خوبی هم در اثر سینمایی دارد، تقاضا دادم مجوزهای سینمایی این کار را دریافت کند تا به امید خدا آذر ماه این کار ساخته شود. این فیلم در ژانر جاده‌ای است. روایتی است از جنوب ایران به سمت شمال ایران و در این مسیر شخصیت‌هایی قرار می‌گیرند که بسیار جذاب و شنیدنی هستند.»