جشنواره فیلم کودک و هزاران آرزو
محمد حیدری پور
روزنامه نگار
سی و پنجمین جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان این روزها در اصفهان برپاست، این جشنواره یکی از مهم‌ترین جشنواره‌های سینمای پس از پیروزی انقلاب اسلامی است که در یک دهه اخیر، دستخوش نوسان‌های مدیریتی فراوان بوده و از روزهای اوج فاصله گرفته است. در ماجرای جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان یک موضوع مهم اما فراموش شده وجود دارد، اگر در جشنواره‌های موضوعی مانند «سینماحقیقت» یا جشنواره «فیلم کوتاه تهران» مخاطبی خاص وجود دارد و آثار شاخص و مهم این جشنواره‌ها به‌دلیل سازکار اکران، روی پرده را نمی‌بینند، جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان می‌تواند بستری برای رونق باشد. همان طور که در دهه 60 و 70 سینمای کودک، پرفروش و پرمخاطب بود و آثار مربوط به کودکان بدون دوپینگ و حمایت خاص نهادها و ارگان‌ها، به فروش بالا دست می‌یافت.
در سال‌های اخیر جشنواره فیلم کودک اصفهان، تنها یک نام بوده، نامی از یک دوران پردرخشش و یک جشنواره که هم فیلم‌های مهم و معتبری داشته، هم به تولد یک نسل کمک کرده و تعداد زیادی از مهم‌ترین کارگردانان و فیلمنامه‌نویسان سینمای کودک ایران (کامبوزیا پرتوی، فرشته طائرپور، مرضیه برومند، مسعود کرامتی، وحید نیکخواه آزاد و...) در آن دیده شده‌اند. مهم‌ترین حلقه در آن سال‌ها، رسیدن فیلم‌های برگزیده جشنواره به اکران و دیده شدن بوده است. بچه‌های آن نسل به‌عنوان مخاطبان اصلی آن فیلم‌ها، می‌توانستند این فیلم‌ها را در سینما ببینند.
در یک دهه اخیر، به‌دلیل کاهش تولیدات در زمینه سینمای کودک، جشنواره فیلم کودک و نوجوان، یک نام بوده، فیلم‌های محدودی که توسط بنیاد سینمایی فارابی تولید و حمایت شده به جشنواره راه یافته و با اغماض تعدادی فیلم تلویزیونی یا اغلب ضعیف روی پرده رفته، جشنواره محل کشف استعداد نبوده و جرقه‌ای از خلاقیت و نبوغ نه در اجرا و نه در نمایش فیلم‌ها دیده نشده است. چنین جشنواره‌ای اگر چه بخشی از هدف خود به معنای برگزاری «جشن» برای کودکان و نوجوانان را فراهم کرده و به آنها شادی بخشیده اما تأثیرگذاری فرهنگی درازمدت نداشته است. امسال و پس از یک دوره تعطیلی در سال گذشته، جشنواره فیلم کودک به اصفهان رسیده است، مخاطبان این رویداد بیش از مدیران و اهالی رسانه، کودکان و نوجوانانی هستند که اگر فیلم خوبی مانند «پسر دلفینی»، «بامبالا»، «بچه زرنگ» و... برایشان ساخته شود، حتماً به تماشایش می‌نشینند و از آن لذت می‌برند. بچه‌هایی که در معرض تماشای انبوه سریال، فیلم و انیمیشن‌های خارجی قرار دارند و کمتر سراغ قهرمانانشان را روی پرده سینما می‌گیرند.
اینکه چراغ جشنواره فیلم کودک و نوجوان همیشه روشن بوده، برای فضای مدیریتی جشنواره‌ها در ایران امتیاز است، اما مخاطبان این رویداد چقدر از برگزاری آن سهم دارند؟ نمایش چند فیلم در چند روز، عادت به «سینما رفتن» را در کودکان پدید نمی‌آورد، جشنواره یک اتفاق موسمی است که گاهی به اصفهان می‌رسد و میلیون‌ها کودک ایرانی از آن بی‌بهره‌اند. کاش در کنار برگزاری رویدادها و کارگاه‌ها، یا مراسم نکوداشت و بزرگداشت که جذاب و محترم و ضروری است، با فاصله گرفتن از برپایی جلسات تکراری و بیهوده با طرح سؤال‌های بی‌فایده درباره سینمای کودک، به سازکاری برسیم که سهم کودکان و نوجوانان ایرانی در هر شهر و روستایی، از فیلم خوب دیدن بیشتر شود. کودکان، فردای سرزمین ما را می‌سازند و سینما، یکی از بهترین رسانه‌ها برای آشنایی آنها با رؤیاها و اهدافشان است. برای رسیدن به فردایی آرام و شاد و سراسر شور و زندگی، به نسلی نیاز داریم که قهرمانانش او را نه به تنبلی و لودگی یا مهاجرت و افسردگی، که به مبارزه برای رسیدن به اهدافشان ترغیب کنند. جهان کودکان، جهانی زیبا و پرفروغ است. کاش جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان به این جهان بیشتر توجه کند.