طی یک هفته اخیر مسئولان سازمان ملی استاندارد، تعزیرات حکومتی و سازمان حمایت، بر احتکار خودرو توسط ایران خودرو صحه گذاشتند و تأکید کردند که بیش از 4 هزار دستگاه هایما، پژو پارس و غیره بدون نقص قطعه و پلاک، در پارکینگ ایران‏خودرو وجود داشته است که به رغم تأییدیه‏های سازمان ملی استاندارد، به دست متقاضیان نرسیده بود. گروه خودروسازی سایپا هم چنین اقدامی انجام داده است، فقط در یک فقره (پارکینگ اتحاد) 2 هزار دستگاه خودرو در حال خاک خوردن بود که این خودروها هم تأییدیه استاندارد داشت و هم اینکه هیچ نقص قطعه‏ای نداشت. ممانعت از عرضه خودرو توسط ایران‏خودرو و سایپا باعث شد که طی یک هفته گذشته قیمت انواع خودروها در بازار گران شود؛ خوشبختانه با ورود بموقع دستگاه‏های نظارتی، خودروسازان مجبور شدند نسبت به عرضه خودروهای احتکار‏شده اقدام کنند. به همین جهت می‏بینیم که از روز شنبه، قیمت خودروها در بازار کاهشی شده است. اما شنیده‏ها حکایت از آن دارد که با مشخص شدن احتکار خودروسازان، ایران‏خودرو و سایپا به دنبال پارکینگ‏هایی هستند که دستگاه‏های نظارتی، دسترسی راحتی به آن نداشته باشند.
موضوع مهم دیگری که منابع آگاه به روزنامه ایران اعلام کردند، کاهش تولید خودرو توسط خودروسازان است. از آنجا که احتکار خودرو نتوانست (با هدف تحت فشار قرار دادن شورای رقابت برای موافقت با افزایش قیمت) خودروسازان را به افزایش قیمت برساند، خودروسازان به سمت کاهش تولید رفتند تا به این وسیله با کاهش عرضه خودرو، بازار دچار به‏هم ریختگی شود و در نهایت خودروسازان از آب گل‏آلود ماهی بگیرند.
بر این اساس باید گفت، احتکار هماهنگ خودروسازان در حالی اتفاق که شورای رقابت با درخواست افزایش قیمت محصولات خودروسازان و مونتاژکاران مخالفت کرده است.
روزنامه ایران، طی دو هفته گذشته در مورد احتکار خودرو توسط سایپا، گزارش‏های متعددی نوشت. در آن گزارش‏ها و به استناد کدال مشخص شد که سایپا، بخشی از محصولات تولید شده را به مردم تحویل نداده است. تصاویر ماهواره‏ای هم نشان داد که در پارکینگ‏های کفش ملی و اتکا، سایپا محصولات خود را احتکار کرده است. وقتی این موضوع مشخص شد، سایپا اعلام کرد که این خودروها منتظر تأیید استاندارد و شماره‏گذاری است، اما سازمان استاندارد و راهور، ادعای سایپا را رد کردند.
بررسی میزان تولید و فروش ایران خودرو طی یک‏ماهه شهریور سال‏جاری و سال مالی تا 31 شهریورماه، نشان می‏دهد که محصولات تولیدی به متقاضیان و ثبت‏نام‏کنندگان عرضه نشده است.

امتناع  از عرضه هایما، رانا، دنا و تارا
بررسی عملکرد شهریورماه ایران‏خودرو (به استناد کدال) نشان می‏دهد که این مجموعه در عرضه خودرو انحراف داشته است، بیشترین انحراف مربوط به خودروی هایما (89 درصد) است. طی شهریورماه 2410 دستگاه هایما تولید شده ولی 263 دستگاه به مردم عرضه شده است. بررسی تولید و فروش این خودرو از ابتدای سال مالی تا 31 شهریورماه جاری هم نشان می‏دهد که انحراف در عرضه 27.3 درصد (میزان تولید 10‏هزار و 528 دستگاه و فروش 7655 دستگاه) بوده است.
خودرویی که فاصله قیمتی بازار و کارخانه آن زیاد است؛ قیمت هایما اس 7 در بازار یک میلیارد و 450 میلیون تومان و در کارخانه یک میلیارد و 70 میلیون تومان است. قیمت هایما اس 8 هم که در کارخانه حدود یک میلیارد و 212 میلیون تومان است در بازار یک میلیارد و 800 میلیون تومان است. در جدول پیش‏رو، درصد خودروهای فروخته نشده در محصولات ایران‏خودرو آمده است. با توجه به آمار تولید و فروش باید تأکید کرد که ایران‏خودرو در شهریورماه از عرضه خودروهای رانا، دنا، تارا و سایر محصولات خود، منهای گروه پژو و سمند، امتناع کرده است. در شهریورماه میزان انحراف در عرضه خودروی دنا 18 درصد، رانا 74 درصد و تارا 18 درصد بوده است.

بررسی عرضه خودرو به‏صورت جامع
با توجه به فسادهایی که در این حوزه رخ داده، روز گذشته حجت‏الاسلام والمسلمین محسنی اژه‏ای، رئیس قوه قضائیه در نشست شورای عالی قوه قضائیه به موضوع عرضه خودرو توسط خودروسازان پرداخت و گفت: همچنان در برخی جراید و رسانه‏ها روی این گزاره تأکید می‏شود که عدم عرضه خودرو، امری تعمدی و در راستای گران کردن این محصول است؛ این موضوع، به اعتماد مردم لطمه وارد می‏آورد؛ در باب راستی‏آزمایی مقوله مزبور، دستورات مقتضی به سازمان بازرسی ارائه شده است؛ چنانچه در این قضیه قصور و تقصیری متوجه دست‏اندرکاران تولید و عرضه خودرو باشد، اقدامات قانونی در دستور کار قرار خواهد گرفت؛ چنانچه ایراد و اشکالی نیز در این مقوله وجود ندارد، متولیان امر باید برای مردم شفاف‏سازی کنند.
او افزود: حسب اعلام سازمان تعزیرات، در جریان بازدید از یک پارکینگ مستقر در خراسان رضوی، 10 هزار دستگاه خودروی عرضه نشده مشاهده شد که 6 هزار دستگاه از آنها دارای ایراد و نقص فنی بوده و 4 هزار دستگاه دیگر بلااشکال بودند، اما عرضه نمی‏شدند؛ به محض بازدید و ورود سازمان تعزیرات، متولی عرضه خودرو در آن بخش، با شتابزدگی و تعجیل مشغول عرضه و واگذاری خودرو‏هاست! علی‏ایحال باید مقوله عرضه خودرو به‏صورت جامع و کامل مورد بررسی و پیگیری قرار گیرد و موضوع به‏صورت شفاف برای مردم و مشتریان تبیین شود؛ بنا بر نقلی که شده سازمان استاندارد نیز اعلام کرده که خودرو‏های عرضه نشده فاقد مشکل از ناحیه استاندارد هستند. محسنی اژه‏ای با بیان اینکه قبلاً به بازرسی کل کشور هم گفته‏ام ورود کنند و خودروسازها به‏صراحت به مردم توضیح بدهند و بگویند خودروها فلان ایراد را دارند، گفت: سامانه‏ای تشکیل شده بود تا خودرو از طریق آن عرضه شود، در حال حاضر نه از این سامانه و نه از غیر آن خودرو عرضه نمی‏شود. بررسی کنید اگر اشکالی نیست شفاف به مردم بگویید.

احتکار 4 هزار خودرو در ایران‏خودرو
چندی پیش‏سیدمرتضی مدنی، مدیرکل تعزیرات حکومتی خراسان رضوی گفته بود: با توجه به تأکید رئیس سازمان تعزیرات حکومتی درباره رسیدگی ویژه به بازار خودرو و به منظور برخورد با محتکران و متخلفان، تیم گشت مشترک تعزیرات حکومتی از شرکت ایران‏خودرو مشهد بازدید کرد. در گشت مشترک تعزیرات حکومتی در پارکینگ بینالود مشخص شد از 10 هزار دستگاه خودرو موجود 4 هزار دستگاه خودرو هایما، پژو پارس و غیره بدون پلاک در این مجموعه وجود دارد که به ظن احتکار، پرونده تخلف برای این شرکت تشکیل شد. به گفته او، احراز این تخلف نیازمند گزارش کارشناسی و تأیید سازمان حمایت مصرف‏کنندگان و تولیدکنندگان است که در صورت تأیید با فوریت رسیدگی خواهد شد.
مدیرکل تعزیرات حکومتی خراسان رضوی با تأکید به مدیران این خودروساز که باید تا 10 روز آینده این خودروها به دست مصرف‏کنندگان واقعی برسد، افزود: سازمان تعزیرات حکومتی با کسانی که بخواهند با احتکار زمینه سودجویی یا گرانفروشی کالایی را فراهم کنند، برخورد سخت خواهد داشت.

خودروها مشکل استاندارد ندارند
مهدی انگورج، مدیرکل دفتر تخصصی ارزیابی انطباق صنایع حمل و نقل و ماشین‏آلات سازمان ملی استاندارد نیز در بازدید از پارکینگ‏های دو خودروساز بزرگ کشور، ایران‏خودرو و سایپا گفت: خودروهای کوییک موجود در پارکینگ هم تأییدیه استاندارد دارند و نباید دپو شوند. در پارکینگ اتکا حدود 2 هزار دستگاه خودرو دپو شده و همه این خودروها تأییدیه استاندارد دریافت کرده‏اند و باعث تعجب است که با وجود دریافت تأییدیه استاندارد و برچسب استاندارد، اما همچنان این خودروها در پارکینگ باقی مانده است.
او افزود: دپوی خودروها در پارکینگ به خودرو آسیب وارد می‏کند و قطعات لاستیکی و پلاستیکی و همچنین رنگ خودرو دچار آسیب می‏شود.
مدیرکل دفتر تخصصی ارزیابی انطباق صنایع حمل و نقل و ماشین‏آلات سازمان ملی استاندارد گفت: در پارکینگ ایران‏خودرو هم خودروهای رانا موجود است و هم پژو پارس و دنا و تارا که همه این خودروها تأییدیه استاندارد دارند و مشکلی برای تحویل به مشتری ندارند.

مدیران ایران‏خودرو و سایپا وعده‏های خود را فراموش کرده‏اند
زمانی که مدیران ایران‏خودرو و سایپا منصوب شدند، تأکیدشان این بود که برای نزدیک شدن قیمت کارخانه و بازار و کاهش التهاب بازار، برنامه دارند و می‏خواهند در تولید رکورد بزنند. اما گویا این صحبت‏ها در ماه‏های اول فعالیت است و بعد از آن مدیران خودروسازی فراموش می‏کنند که چه مسئولیتی دارند. مدیران خودروسازی به جای افزایش تولید و ارتقای کیفیت محصولات خود به سمت ساخت‏و‏ساز، تسهیل شرایط برای حضور شرکت‏های خصوصی در مجموعه‏های خود و.... می‏روند. بد نیست مدیرعامل سایپا و ایران‏خودرو یکبار دیگر پرونده کاری خود را بررسی کنند و همچنین به جای ارسال جوابیه و توجیه عملکرد، برای افزایش تولید خودرو برنامه‏ریزی کنند و مانع از عرضه خودرو به مردم نشوند. به‏خصوص اینکه سال‏جاری از سوی مقام معظم رهبری، سال مهار تورم و رشد تولید، نامگذاری شده است.