گلایه‌هایی که در اجلاس رایزنان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مطرح شد
تبادل فرهنگی نداریم؛ نهادها فعال نیستند
نخستین اجلاس منطقه‌ای رایزنان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در کشورهای همسایه از روز شنبه تا 20 مهر در محل سازمان فرهنگ و ارتباطات در حال برگزاری است. در اولین روز این اجلاس وزیر ارشاد سخنرانی کرد و در روزهای بعد نیز معاونین وزارت ارشاد در این اجلاس حاضر شدند که قائم مقام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز یکی از سخنرانان این اجلاس بود. وی تأکید کرد هزینه در بخش بین‌الملل باعت اتفاقات بزرگ است. استاندار کردستان نیز در این جلسه خواستار تقویت نگاه فرهنگی جهت افزایش مناسک فرهنگی و اجتماعی در استان شد. در این جلسه برخی رایزنان فرهنگی از ناهماهنگی نهادهای داخل ایران در ارتباط با برنامه‌های فرهنگی خارج از کشور نیز گله‌مند بودند.
اجرای طرح خواهرخواندگی شهرهای مرزی
سیدمحمد هاشمی در روز نخست اجلاس رایزنان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در کشورهای همسایه اظهار داشت: در موضوع استان‌ها و ظرفیت‌ها، پرواضح است که ما هر قدر از ظرفیت فرهنگی استان‌ها را به حوزه بین‌الملل امتداد دهیم و آنها را به کار بگیریم باعث قد کشیدن استان‌های ما در عرصه فرهنگ و طراوت و تازگی استان‌ها خواهد شد. وقتی به استانی در حوزه فرهنگ، میدان داده می‌شود کل ظرفیت فرهنگی آنجا، بسیج و زنجیره ارزشی فرهنگی ایجاد می‌شود. هر قدر این میدان از طرف رایزنان فرهنگی فراهم باشد ظرفیت‌ها نیز به خوبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. طرح خواهرخواندگی شهرهای مرزی با کشورهای همسایه، روی میز اجرا است و آن را در حال عملیاتی کردن داریم. عملاً برای پنج، شش شهر سمت عراق و ترکیه این ظرفیت فراهم است.
وی در ادامه خطاب به رایزنان فرهنگی ایران در کشورهای همسایه بیان کرد: هر قدر میدان دادن شما برای بهره‌مندی از ظرفیت‌های فرهنگی کشور، بویژه استان‌های مرزی، بیشتر شود ما میدان‌داری را تقویت بیشتری خواهیم کرد. گاهی ظرفیت استانی مانند اصفهان، اردبیل و کردستان را که در نظر می‌گیریم با بسیج تمام ظرفیت‌های خود نه تنها یک رویداد را عملیاتی می‌کنند که در صادرات فرهنگی و تبادلات علمی کنار شما رایزنان می‌ایستند.
وی با اشاره به حمایت‌های بودجه‌ای از حوزه فرهنگ کشور، ابراز کرد: هر بودجه‌ای که بخواهد در عرصه بین‌المللی فرهنگ هزینه شود می‌تواند منجر به اتفاق بزرگی شود.
با نگاه فرهنگی می‌توان از ظرفیت‌های کردستان استفاده کرد
«حضور پرشمار مردم در برنامه‌های فرهنگی، نقطه مقابل خواست ضدانقلاب است». این جمله را استاندار کردستان گفته که در این اجلاس سخنرانی داشته است. او پیشنهاد دیگری هم داشته از جمله اینکه «در کنار برنامه‌های هنری و حضور هنرمندان پرآوازه‌ای چون خانواده‌های عندلیبی، ناظری، کامکارها و پورناظری‌ها، می‌توان از ظرفیت‌های طبیعت بی‌نظیر و کم نظیر استان کردستان در حوزه گردشگری استفاده کرد تا نگاه‌های مثبت به استان کردستان، هر روز پررنگ‌تر شود.»
زارعی کوشا در سخنان خود به لزوم غلبه نگاه فرهنگی بر نگاه امنیتی در استان تأکید کرده وگفته است: استان‌های ما بسته به شرایط و ویژگی‌های فرهنگی و آداب و رسوم و شاخص‌های فرهنگی‌شان، ظرفیت‌هایی دارند که می‌شود آنها را در ارتباط با کشورهای همسایه فعال‌تر کرد. کار فرهنگی باید در برابر کارهای فرهنگی دشمن شکل بگیرد. در سال‌های گذشته، نهادهای مختلف فرهنگی متولی جشن‌های نوروزی شدند و از این طریق، تحرکات گروهک‌های ضدانقلاب در منطقه، در جشن‌های ملی و رویدادهای بزرگ، خنثی شد و اکنون در مراسم و تجمعات، چالشی نداریم. اینها، تجربه خوبی بود که دنبال کردیم و به نتایج خوبی رسیدیم. انگاره‌های ناصحیح به کردستان را می‌توانیم از طریق فرهنگ، اصلاح کنیم و جز این، راه دیگری نداریم.
وی یکی دیگر از موضوعات فرهنگی که در سال‌های اخیر، سبب تغییرات مثبت در فضای استان کردستان شده است را عبور زائران اربعین از مرز باشماق واقع در مریوان عنوان کرد که این حضور، علاوه بر اینکه تعداد گردشگران این بخش از استان را به طور چشمگیری افزایش داده است، بلکه حضور ضدانقلاب در این بخش را بشدت کاهش داده است.
رایزنان فرهنگی چه گفتند؟
سیدابوالحسن میری، وابسته فرهنگی ایران در کویته پاکستان گفت: ما در منطقه سیستان و بلوچستان که مهم و حوزه منطقه‌ای راهبردی است با یک نگاه غالب امنیتی در استان مواجهیم که برنامه و تبادل فرهنگی با آن سوی مرز نداریم. آمادگی داریم بخش زیادی از این فضایی که از نظر قومیتی تهدید است به فرصت تبدیل شود.
ناظمی سیدان، رایزن فرهنگی ایران در ترکیه هم گفت: استان‌های مرزی ما فرصت فوق‌العاده‌ای برای فعالیت‌های رایزنان فرهنگی است. با شهرداری آنکارا توافقی کردیم که یکی از استان‌ها هفته فرهنگی در آنکارا برگزار کند و ترک‌ها پای کار بودند و برای اینکه عدالتی هم برقرار شود به شیراز این پیشنهاد داده شد و هزینه‌های آن را بر عهده گرفتند ولی با وجود مذاکره با شهرداری‌ها به نتیجه‌ای نرسید.
نوید رسولی، رایزن فرهنگی ایران در ترکمنستان هم در این نشست بیان کرد: در ترکمنستان سه تفاهمنامه استانی منعقد کرده‌ایم که این تفاهمنامه‌ها در حوزه فرهنگی ادارات کل سه استان خراسان شمالی، رضوی و استان گلستان آنطور که باید، فعال نیستند. وی درخواست کرد که بودجه لازم برای اجرای این تفاهمنامه‌ها، تأمین شود.