در حافظه موقت ذخیره شد...
رضا میرکریمی برای چهارمین بار در رقابت اسکار شرکت می‌کند
بلیت اسکار برای «نگهبان شب»
رقابت میرکریمی با دو فیلمساز جوان
هر‌ساله در روزهای منتهی به مهلت معرفی نماینده سینمای ایران به آکادمی اسکار، هیأتی متشکل از سینماگران از سوی خانه سینما به فارابی _ نهاد ملی و مورد تأیید اسکار- معرفی می‌شوند و پس از تأیید این لیست از سوی آکادمی اسکار، جلسات کمیته هیأت انتخاب برای بررسی بهترین گزینه به منظور حضور در این رقابت تشکیل می‌شود. منوچهر شاهسواری، رسول صدرعاملی، علیرضا حسینی، احمد مرادپور، محمد داوودی، اکبر نبوی، پرویز شیخ‌طادی، بهروز شعیبی و رائد فریدزاده (دبیر کمیته)، اعضای تشکیل‌دهنده کمیته انتخاب نماینده سینمای ایران به آکادمی اسکار ۲۰۲۴ بودند که در نهایت از میان سه فیلم «ملاقات خصوصی» به کارگردانی امید شمس، «نگهبان شب» ساخته رضا میرکریمی و «شهرک» از ساخته‌های علی حضرتی، رأی به انتخاب فیلم رضا میرکریمی دادند.
رائد فریدزاده معاون امور بین‌الملل بنیاد سینمایی فارابی و سخنگوی کمیته انتخاب نماینده سینمای ایران به آکادمی اسکار ۲۰۲۴ درباره پروسه انتخاب «نگهبان شب» در این کمیته به «ایران» می‌گوید: «از میان 42 فیلم اعلام شده از سوی معاونت نظارت و ارزشیابی که حائز شرط حضور در اسکار بودند _اکران تجاری حداقل 10 روز پیاپی از اول دسامبر (10 آذر) تا 31 اکتبر (9 آبان 1402)- به فهرست 15 فیلم رسیدیم و در نهایت از میان سه گزینه نهایی، فیلم رضا میرکریمی انتخاب شد.»
نماینده فرهنگ ایرانی در اسکار
روزهای پایانی شهریور هر ساله ایام پر التهاب انتظار برای معرفی نماینده ایران به اسکار است و بازار ارزیابی شانس فیلم‌ها برای حضور در این رویداد و گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای بالا می‌گیرد. امسال بر خلاف روند هر ساله شاهد جار و جنجال و فضاسازی رسانه‌ای فیلمسازان نبودیم و به نظر می‌رسید کمیته انتخاب با دشواری آشکاری برای معرفی نماینده سینمای ایران مواجه بوده و از یک سو تحریم سینمای ایران در رویدادهای بین‌المللی و شهرت نداشتن جشنواره‌ای و از سوی دیگر اختصاص بخش قابل توجهی از ظرفیت اکران به فیلم‌های کمدی لیست پیش روی کمیته انتخاب را محدودتر کرده است.
به جز شایستگی‌های کیفی، سوابق تأثیرگذار در مجامع جهانی، بازخوردهای مثبت بین‌المللی و برخورداری از پخش‌کننده بین‌المللی قدرتمند از جمله مؤلفه‌های تأثیرگذار بر شانس موفقیت فیلم‌ها در رقابت اسکار است که در پروسه داوری کمیته انتخاب هم مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. امسال به خاطر بی‌توجهی به سینمای ایران و تحریم جشنواره‌های جهانی، این کمیته کار سختی در معرفی نماینده سینمای ایران داشت. فریدزاده در این باره می‌گوید: «سال گذشته در همین موقعیت زمانی بیش از 50 فیلم اکران شده بود و دست هیأت انتخاب برای بازبینی آثار بازتر بود. اگر شرایط عادی بود شاید مؤلفه‌هایی که قطعاً هر کدام نقش کلیدی و مهمی در شانس موفقیت فیلم برای راهیابی به فهرست اسکار دارند بیشتر مورد توجه قرار می‌گرفت اما سال گذشته به لحاظ حضور جشنواره‌ای شرایط سخت بود و به نوعی حضور بین‌المللی سینمای ایران مسدود شده بود. گر چه این عوامل تعیین‌کننده در بررسی کمیته انتخاب مورد توجه جدی قرار گرفت اما قطعاً شرایط سال گذشته کار هیأت انتخاب را سخت‌کرد.»
او در پاسخ به این سؤال که با توجه به شرایط کمیته انتخاب چه رویکردی را در بررسی آثار داشته، توضیح می‌دهد: «اولاً هر هیأت انتخابی ممکن است بر اساس ذوق و ذائقه فیلمی را انتخاب کند که نتیجه‌اش متفاوت از خروجی جلسات یک هیأت انتخاب دیگر است. ضمن اینکه انتخاب فیلم برای اسکار بر مبنای یک مؤلفه نیست و نمی‌توان حضور بین‌المللی را تنها ملاک ارزیابی قرارداد. امسال هیأت انتخاب علاوه بر اهمیت حضور بین‌المللی آثار و معرفی درست آثار در بخش بین‌المللی و شهرت فیلمساز در عرصه‌های بین‌المللی، بر مؤلفه استفاده از ظرفیت‌های سینما، برای معرفی طعم و رنگ نگرش ایرانی تأکید ویژه داشت. بحث‌های متعددی شد مبنی بر اینکه فیلمی که قرار است نمایندگی سینمای ایران را به دوش بکشد، بهتر است به نوعی نمایانگر فرهنگ ایرانی باشد. علاوه بر شاخصه‌های هنری، فیلمی انتخاب شد که هم در کلیت و هم در نحوه روایت داستان بیشتر رنگ و بوی فرهنگ ایران را داشته باشد.»
فریدزاده می‌افزاید: «همیشه یکی از دغدغه‌های مطرح شده این است که معمولاً فیلم‌هایی در عرصه جهانی مورد اقبال قرار گرفته‌اند که حال و هوای کشور مبدأ را دارند. وقتی تنوع فرهنگی را مورد ارزیابی قرار می‌دهید فیلمی که با این شرایط ساخته شده، در عرصه بین‌المللی بیشتر درخشیده است؛ از آثار مرحوم کیارستمی گرفته تا مجید مجیدی و اصغر فرهادی، فیلم‌هایی بودند که بیش از هر چیز ایرانی بودن را به ذهن متبادر می‌کرد که البته در چهارچوب یک مدیوم، بیانی جهانی پیدا کرده‌اند.»
دبیر کمیته انتخاب نماینده سینمای ایران به آکادمی اسکار در پاسخ به اینکه آیا در روند انتخاب، فیلم‌های پشت خط اکران و ایجاد شرایط اکرانی مشابه نمایش فیلم «جنگ جهانی سوم» لحاظ شده است، توضیح می‌دهد: «فیلم‌هایی که قرارداد اکران‌شان را ثبت کرده‌اند و تا اکتبر ۲۰۲۳ (۹ آبان ۱۴۰۲) امکان نمایش عمومی آنها وجود داشت در پروسه انتخاب بررسی شدند. اسکار بر اکران تجاری فیلم‌ها به شکل عمومی پافشاری دارد و مشخصاً باید با مدارک متقن اثبات کنیم که اکران تجاری انجام شده است.»
تداوم مسیرموفقیت سینمای ایران با فیلمسازان جوان
در کنار فیلم‌هایی چون «نگهبان شب»، «دست‌انداز»، «سه کام حبس»، «غریب» و... از فیلمسازان شناخته شده و تجربیاتی چون «دسته دختران»، «آزردگان» و... از فیلمسازان آزمون پس‌داده بخش قابل توجهی از آثاری است که مورد ارزیابی کمیته انتخاب قرار گرفته از جمله «ملاقات خصوصی»، «تصور»، «درب»، «شهرک»، «بی‌مادر» که مربوط به فیلمسازانی است که در این دوره زمانی اولین یا دومین تجربه فیلمسازی‌شان را روانه اکران کرده‌اند. فریدزاده در بخش پایانی صحبت‌های خود تأکید می‌کند: «بررسی مجموع فیلم‌هایی از کارگردانان جوان خوش‌قریحه و خوش‌آتیه نویدبخش این است که مسیرموفقیت سینمای ایران در عرصه جهانی استمرار خواهد داشت.»